Là thành viên Chính phủ đầu tiên đăng đàn trả lời chất vấn trước Quốc hội, sáng 10/11, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long nhận được hàng loạt chất vấn của đại biểu Quốc hội về những vấn đề nóng của ngành y tế.
“Có hay không tiêu cực trong việc loạn giá xét nghiệm?” là chất vấn đại biểu tỉnh Đồng Tháp, ông Phạm Văn Hòa, dành cho tư lệnh ngành y.
Không có lợi ích nhóm
Trả lời câu hỏi trên, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết giá xét nghiệm Covid-19 không thuộc mặt hàng quản lý giá theo quy định của luật giá và có sự chênh lệch giữa các nơi.
“Đối với giá xét nghiệm, theo quy định của Bộ là thực thanh thực chi, mặt khác đối với các đơn vị tư nhân, chúng ta không áp dụng những hình thức quản lý giá, do đơn vị tự chịu trách nhiệm, phải niêm yết, công khai”, ông Long thông tin.
 |
| Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long trả lời chất vấn của ĐBQH. Ảnh: Hồng Phong. |
Về vấn đề thứ hai, Bộ trưởng khẳng định đã cố gắng tách bạch người quản lý về mặt tài chính riêng, nhưng một số địa phương do UBND quyết định nên Bộ Y tế không chỉ đạo được. Tới đây, Bộ này sẽ phối hợp với Bộ Nội vụ và các cơ quan liên quan để minh bạch hóa toàn bộ quá trình bổ nhiệm, xây dựng quy định và thể chế để hạn chế những sai phạm trong thời gian qua.
Về nghi vấn “liệu có lợi ích nhóm”, Bộ trưởng Y tế khẳng định Bộ đã có văn bản và Thủ tướng đã liên tục nhắc nhở các địa phương phải thực hiện đúng quy định về pháp luật, đảm bảo không có lợi ích nhóm, không được tiêu cực, tham nhũng, lãng phí.
“Việc đấu thầu mua sắm trang thiết bị và sinh phẩm y tế vì thế đã được đưa vào chương trình thanh tra năm 2022”, ông nói.
Giải thích thêm cho tình trạng “loạn giá”, Tư lệnh ngành y tế cho hay trang thiết bị y tế và sinh phẩm chẩn đoán không thuộc mặt hàng quản lý theo Luật giá. Giá cả của các mặt hàng này cũng khác nhau giữa các hãng, các nước. Giá sinh phẩm cũng khác nhau qua từng thời điểm, nếu cung ít - cầu nhiều thì giá thành cũng cao hơn.
Ông nhắc hồi đầu năm 2020, giá khẩu trang, găng tay, máy thở do khan hiếm đã đẩy giá lên cao, các quốc gia có tình trạng tranh mua trong thời điểm đầu.
Song, theo ông Long, thời gian qua nhiều doanh nghiệp tham gia nên đã làm giảm giá các mặt hàng này.
“Mải mê chống dịch”
Biện pháp của Bộ Y tế được ông Long đề cập là từng bước minh bạch hóa việc cung ứng trang thiết bị, vật tư y tế, yêu cầu các công ty công khai, niêm yết giá trên Cổng thông tin của Bộ Y tế. Bộ cũng liên tục yêu cầu các doanh nghiệp tăng nguồn cung, hạ giá thành sản phẩm; tăng cường cấp phép để tạo cạnh tranh giữa các đơn vị.
 |
| ĐBQH Phạm Văn Hòa phản ánh thực tế giá xét nghiệm ở sân bay cao gấp 4 lần quy định. Ảnh: Hồng Phong. |
“Hiện nay, chúng ta đã cấp phép cho 131 sản phẩm sinh phẩm chẩn đoán, trong đó test nhanh là 60, PCR là 43, và kháng thể là 28”, ông Long nói. Cùng với đó, ông cho biết đã tăng cường vận động, hỗ trợ từ các nước với khoảng trên 50 triệu test.
Tư lệnh ngành y tế nêu ra yêu cầu về việc giảm giá thành, theo đó, Bộ đã có hướng dẫn về gộp mẫu với cả test nhanh (gộp 3-5) và test PCR (gộp 10-20). “Điều này được cho phép về mặt chuyên môn và giảm giá thành”, ông Long nói.
Đồng thời, ông khẳng định Bộ Y tế liên tục có điều chỉnh về việc xét nghiệm tùy từng thời điểm, mức độ dịch trên quan điểm “hiệu quả, tiết kiệm”.
Trước 1/7, ông Long cho biết lượng test nhanh sử dụng không nhiều nhưng sau 1/7, Bộ Y tế tiên lượng thị trường sôi động hơn vì việc xét nghiệm nhanh nhiều hơn. Vì vậy Bộ yêu cầu các địa phương triển khai theo hướng “thực thanh thực chi”. Nếu người dân tự nguyện đến xét nghiệm và thu phí thì chỉ được thu theo giá đầu vào, nên có hiện tượng chênh lệch giá giữa các đơn vị và các đơn vị tư nhân.
“Do quá bận về công tác phòng chống dịch nên đến tận tháng 9, khi Bộ chỉ đạo giá test chỉ được thu theo đúng giá đầu vào, thì các đơn vị nhận lỗi do mải mê quá nên không thực hiện được. Chúng tôi đã yêu cầu các địa phương nghiêm khắc nhắc nhở và chấn chỉnh việc thu thế này”, ông Long nói.
Chưa hài lòng với phần trả lời của Bộ trưởng Y tế, đại biểu Phạm Văn Hòa giơ biển tranh luận và cho rằng đây là thiếu sót rất lớn của Bộ Y tế. Ông cũng đặt câu hỏi có hay không chuyện Bộ Y tế buông lỏng giá xét nghiệm Covid-19, dẫn đến mỗi địa phương một giá.
“Ngay cả trong một quận thôi, giá xét nghiệm đã khác nhau rồi. Hiện tại, giá xét nghiệm đề ra có hơn 100.000 đồng, nhưng tôi xét nghiệm ở bên ngoài sân bay Tân Sơn Nhất giá 440.000 đồng”, đại biểu phản ánh thực tế.
