Đã có đụng độ ở khu ngoại ô phía bắc Paris, sau những cáo buộc cảnh sát dụng bạo lực và có sự phân biệt chủng tộc trong thời gian phong tỏa. Video trên mạng xã hội cho thấy các xe và thùng rác bị đốt cháy, người biểu tình ném pháo vào cảnh sát đang cố kiểm soát đám đông.
Theo CNN, lệnh phong tỏa, thi hành từ 17/3, đã có tác động khác nhau đối với các thành phần khác nhau trong xã hội. Việc đóng cửa các cửa hàng, dịch vụ không thiết yếu và việc bắt buộc có giấy phép để ra ngoài đã ảnh hưởng nặng nề nhất đến những người nghèo sống trong các khu phố đông đúc, theo một bài xã luận từ một số tổ chức xã hội ngày 24/4.
“Sự bất bình đẳng xã hội, vốn đã hiện rõ mồn một, càng bị khoét sâu bởi dịch virus corona và sẽ bùng nổ với những khủng hoảng kinh tế, xã hội sắp tới”, bài xã luận viết.
 |
| Một thùng rác bị đốt cháy trong vụ đụng độ tại Villeneuve-la-Garenne. Ảnh: Getty Images. |
Nhiều đêm đụng độ bắt nguồn từ va chạm với cảnh sát
Trái lại, người giàu có ở một trong những cộng đồng cách biệt ở khu French Riviera vướng vào nhiều tranh cãi sau khi có thông tin, dù chưa rõ ràng, rằng cộng đồng này được xét nghiệm kháng thể, dù các bệnh viện, y bác sĩ trên toàn quốc vẫn đang quá tải, theo CNN.
Căng thẳng ở vùng ngoại ô phía bắc Paris bùng nổ sau một vụ việc ngày 18/4, khi một người lái xe máy, thuộc một nhóm thiểu số ở Pháp, sống ở vùng ngoại ô Villeneuve-la-Garenne, bị gãy chân vì va chạm với cánh cửa xe hơi mà cảnh sát mở ra.
Cảnh sát ra thông cáo nói vụ việc là một tai nạn. Cảnh sát muốn ra khỏi xe để nói chuyện với người lái xe máy, và cho biết 50 người đã ném các vật thể vào cảnh sát.
Nhưng luật sư của người lái xe máy, Stephanie Gas, yêu cầu điều tra, cho rằng mô tả của cảnh sát là “hoàn toàn sai”, và cảnh sát đã mở cửa xe ngay ở làn đường giữa.
 |
| Cảnh sát Pháp giữa cuộc đụng độ tại khu Villeneuve-la-Garenne. Ảnh: Getty Images. |
Vụ việc gây ra nghi ngờ, nhất là tại khu vực thường có các vụ cảnh sát dùng bạo lực và các cuộc bạo loạn chống cảnh sát, cũng như các cuộc đối đầu giữa chính quyền với phong trào biểu tình “áo khoác vàng”.
Video vụ việc này lan truyền rộng rãi dẫn đến nhiều đêm bạo lực, bắt đầu từ Villeneuve-la-Garenne, lan sang các khu ngoại ô Gennevilliers, Nanterre, Aulnay-sous-Bois và Montreuil. Ngày 21/4, một trường tiểu học ở Gennevilliers bị phóng hỏa - vụ việc được cảnh sát xác nhận.
Taha Bouhafs, phóng viên và nhà hoạt động người Pháp đã đăng tải video đầu tiên về đụng độ với cảnh sát ở Villeneuve-la-Garenne, nói với CNN: “Villeneuve-la-Garenne là vụ việc mang tính biểu tượng”.
“Mọi người có thể thấy tiêu chuẩn kép... những hình ảnh người đi bộ ở Paris, cảnh sát không hỏi han. Ở khu ngoại ô lại có những hình ảnh bạo lực”.
“Trải nghiệm phong tỏa là khác nhau đối với mọi người”, ông nói với CNN. “Không phải ai cũng có ban công, có hàng xóm chơi đàn accordion”.
 |
| Ngày 21/4, một trường tiểu học ở Gennevilliers bị phóng hỏa. Ảnh: Getty Images. |
Tỷ lệ người chết ở ngoại ô tăng mạnh hơn
Đại dịch cũng tác động không tương xứng lên số người qua đời ở các khu ngoại ô. Khu Seine-Saint-Denis, liền kề Villeneuve-la-Garenne, có tỷ lệ người qua đời tăng 295% trong thời gian từ 30/3-5/4 so với bình thường, theo Viện Thống kê Pháp. Khu Hauts-de-Sein, thuộc Villeneuve-la-Garenne, tăng 255%.
Mức tăng trên vượt xa 174% ở Paris và 61% trung bình ở Pháp cũng trong tuần đó.
Bộ trưởng Nội vụ Castaner nói với Thượng viện Pháp rằng đã có những vụ “mai phục” cảnh sát, và ông lên án những vụ việc này “bằng những lời lẽ nghiêm khắc nhất”.
Sáng kiến Công lý Xã hội Mở (Open Society Justice Initiative) là một trong số 20 tổ chức đã gửi thư ngỏ vào tháng 3, kêu gọi chính quyền và cảnh sát phải đảm bảo rằng việc cảnh sát chặn người kiểm tra không trở nên bạo lực hay phân biệt, kỳ thị.
Nghiên cứu của sáng kiến này năm 2009 cho thấy có sự phân biệt đối xử trong việc cảnh sát kiểm tra giấy tờ tùy thân. Người da đen được cho là có xác suất bị kiểm tra cao gấp 6 lần, còn người Arab được cho là có xác suất bị kiểm tra cao gấp 7,6 lần, so với người da trắng.
Trong khi đó, các cư dân giàu có ở khu vực Les Parcs de Saint Tropez, nơi có giá nhà thấp nhất là 5,4 triệu USD, gây tranh cãi khi có thông tin được xét nghiệm riêng, dù bệnh viện địa phương thiếu xét nghiệm.
Các quan chức địa phương đang điều tra các thông tin những cư dân siêu giàu trong khu vực này được xét nghiệm kháng thể bởi công ty tư nhân tại thời điểm này.
Tờ báo địa phương Var-Matin đưa tin khoảng 60 cư dân Les Parcs và bạn bè của họ đã được đề nghị xét nghiệm Covid-19 tại một đơn vị tư nhân. Các xét nghiệm này là một phần của “hoạt động sàng lọc hoàn toàn riêng tư” được cho là do chủ tịch của Hiệp hội Les Parcs, ông Jean-Louis Oger, một dược sĩ người Pháp giàu có sở hữu các phòng khám và phòng thí nghiệm ở miền nam nước Pháp, điều hành.
Các cư dân khác trong khu vực đã bức xúc với điều này. “Cư dân của Les Parcs và bạn bè của họ được xét nghiệm riêng. Đây là một ví dụ tuyệt vời về tình đoàn kết”, một người mỉa mai khi trao đổi với tờ Var-Matin.
