Công thức khiến Argentina vẫn xếp sau Brazil

Argentina xếp sau Brazil trên bảng xếp hạng FIFA dù vừa vô địch World Cup. Ảnh: Reuters.

Argentina vừa lên ngôi vô địch World Cup 2022 với hành trình nhiều chướng ngại. Tuy nhiên, họ sẽ không đứng trên đỉnh bảng xếp hạng FIFA khi bước vào năm 2023. Vô địch thế giới và Copa America trong hai năm dương lịch liên tiếp, đội bóng Nam Mỹ này vẫn phải xếp sau Brazil.

Việc nhà vô địch World Cup đứng dưới đội tuyển bị loại từ tứ kết của giải đấu là điều khiến nhiều người hâm mộ bất ngờ. Nhưng với công thức tính điểm của FIFA, bảng xếp hạng không sát với thực tế là điều quen thuộc.

Cách tính điểm trên bảng xếp hạng FIFA

Nhiều lần bảng xếp hạng của FIFA bị chỉ trích vì sự thiếu logic của nó. Được tạo ra để ước chừng sức mạnh của các đội bóng quốc gia, nhưng bảng xếp hạng hiếm khi phản ánh đúng thực lực. Vì những phản hồi tệ hại, hệ thống nói trên thường xuyên được FIFA cập nhật. Bất chấp nhiều lần nâng cấp, nỗ lực mô tả chính xác thứ tự các đội tuyển vẫn bất thành.

Bảng xếp hạng các đội tuyển nam của FIFA sau World Cup 2022. Ảnh: FIFA.

Năm 2021, FIFA công bố bảng xếp hạng của họ dựa trên phương pháp tính toán mới. Elo, cách tính điểm phổ biến trong bộ môn cờ vua từ thế kỷ XX được áp dụng. Điều này đồng nghĩa điểm số trong một trận đấu được tính riêng biệt thay vì một trung bình cộng.

Công thức này tập trung nhiều vào sự quan trọng của các trận thuộc giải đấu chính thức. Trong khi đó, các trận giao hữu có giá trị thấp hơn. Một công thức toán phức tạp được sử dụng cho việc tính điểm.

P=P(trước)+I(W-We)

Trong đó, P là điểm đạt được từ trận đấu, P(trước) là điểm của đội tuyển tích lũy trước trận, I là tầm quan trọng của trận, W là kết quả trận đấu, We là kết quả dự đoán. Đồng thời, riêng We có bộ công thức cho việc dự đoán và I sở hữu bộ tham số riêng.

Cụ thể, kết quả trận đấu (W) sẽ được tính 1 cho đội thắng, 0,5 khi hòa và 0 lúc thất bại. Kết quả dự đoán có công thức We=1/(10^(-dr/600)+1), trong đó dr là khoảng cách của hai đội trên bảng xếp hạng. Nhìn chung, công thức này khiến một trận đấu chính thức, với đối thủ mạnh giúp đội tuyển giành nhiều điểm hơn những trận giao hữu với đội yếu.

Vì sao Argentina xếp sau Brazil?

Argentina đạt hai danh hiệu vô địch tại Copa America và World Cup, nhưng chúng không đóng góp vào công thức tính điểm. Trên lý thuyết, kết quả từ những trận đấu đơn lẻ quyết định 100% điểm số trên bảng xếp hạng FIFA thay vì thành tích giải đấu.

Đó là lý do tuyển Bỉ ở trên đỉnh danh sách trong nhiều năm dù không có bất kỳ danh hiệu lớn nào.

Brazil hưởng lợi từ công thức tính điểm của FIFA, vẫn đứng đầu bảng xếp hạng. Ảnh: Reuters.

Việc Brazil vượt lên được lý giải bằng những trận thắng của họ. Dù chỉ thi đấu đến tứ kết World Cup 2022 và thua chung kết Copa America 2021, đội bóng này vẫn tích lũy được số trận thắng nhiều hơn.

Ngoài ra, hai chiến thắng trên chấm luân lưu ở vòng 16 đội và chung kết World Cup 2022 cộng ít điểm hơn cho Argentina. Những chiến thắng trong 2 hiệp chính hoặc 120 phút hiệp phụ vẫn được đánh giá cao hơn. Các trận thắng sau loạt đấu súng chỉ có hệ số W=0,75 thay vì 1 như bình thường. Trong khi đó, trận thua trên chấm luân lưu vẫn được tính W=0,5 cho đội thua.

Đồng thời, ở các vòng đấu loại trực tiếp của giải đấu lớn, FIFA không trừ điểm đội thất bại. Vì vậy, dù sớm dừng chân, Brazil cũng không bị mất điểm tích lũy. Dựa trên công thức, nếu Argentina thắng Pháp trong 120 phút, họ đã đứng đầu bảng xếp hạng FIFA. Tương tự, nếu Pháp thắng vị trí đứng đầu là của đội tuyển này bởi khoảng cách điểm của nhóm dẫn đầu rất ít.

Ngoài ra, trận thua Saudi Arabia còn khiến Argentina mất rất nhiều điểm. Khoảng cách giữa hai đội trước trận trên bảng xếp hạng FIFA là 47 bậc. Do đó, Argentina đã mất đến 39 điểm sau trận thua. Nếu thắng, họ sẽ giành được 11 điểm. Nếu Messi và đồng đội mở màn giải đấu bằng trận thắng, họ sẽ bỏ xa Brazil, Pháp hay Bỉ.