Nửa đầu năm 2024, trong số hàng trăm bộ phim ra rạp, chỉ có 3 cái tên vượt mốc doanh thu 500 triệu USD, lần lượt là Dune: Part Two, Godzilla x Kong: The New Empire và Kung Fu Panda 4. Chúng thuộc về Warner Bros. và Universal, 2 trong số hãng phim hàng đầu tại Hollywood. Bên cạnh đó, hàng loạt dự án được kỳ vọng cao lại có màn thể hiện mờ nhạt đáng quên, mà gần đây nhất là Furiosa: A Mad Max Saga.
Diễn biến phòng vé chưa cho thấy dấu hiệu tăng trưởng khả quan hơn so với năm trước. Cụ thể năm 2023, ngoại trừ Barbie và Oppenheimer, hầu hết phim kinh phí lớn đều có doanh thu không mấy ấn tượng, từ Ant-Man and The Wasp: Quantumania, Indiana Jones and the Dial of Destiny, The Flash cho đến Shazam! Fury of the Gods hay Mission: Impossible 7...
Một xu hướng dễ thấy trong khoảng thời gian gần đây, là nhiều dự án với ngân sách cao đang phải vật lộn để kiếm được lợi nhuận, bất kể việc chúng đến từ những xưởng phim lớn, lại được quảng bá rầm rộ.
“Cơn khát bom tấn” không còn mạnh mẽ
Xuyên suốt những thập kỷ qua, sự xuất hiện của bom tấn đã dần trở thành một phần không thể thiếu của ngành công nghiệp điện ảnh. Nhiều “canh bạc” dự án phim với mức đầu tư hàng trăm triệu USD gây tiếng vang trên toàn cầu, mang lại khoản lợi nhuận khổng lồ cho nhà sản xuất và thu hút hàng triệu khán giả ra rạp.
Thế nhưng những năm gần đây, xuất hiện không ít ý kiến bất bình về tình trạng sản xuất phim tại Hollywood. Loạt dự án được quảng cáo là bom tấn xuất hiện ồ ạt, song không ít trong số đó có nội dung “theo công thức” thiếu độc đáo, chủ yếu khoa trương về mặt kỹ xảo.
 |
| Furiosa thất bại ngoài phòng vé dù chất lượng được đánh giá cao. |
Các ông lớn thường xuyên lạm dụng, “vắt sữa” thương hiệu điện ảnh tiềm năng do chính mình tạo ra, dẫn tới việc người xem “bội thực” vì hậu truyện, tiền truyện, ngoại truyện hay kể cả là các dự án remake, live-action và chuyển thể tràn lan ngoài rạp...
Điều này vô tình khiến cái nhìn của khán giả về bom tấn chẳng còn mê đắm như xưa. Không ít dự án với kinh phí hàng trăm triệu USD ra rạp nhưng bị lạnh nhạt, ngó lơ khiến nhà sản xuất chịu thua lỗ cay đắng.
Mới đây nhất, thông tin Furiosa: A Mad Max Saga rút khỏi hàng loạt cụm rạp tại Bắc Mỹ chỉ sau 2 tuần trình làng gây sửng sốt. Bộ phim có sự góp mặt của cặp sao đình đám Chris Hemsworth và Anya Taylor-Joy nhanh chóng mất hút khỏi top 5 phim ăn khách nhất phòng vé, với tốc độ tụt giảm doanh thu theo tuần ở ngưỡng chóng mặt.
Tới nay, “bom tấn” hành động cháy nổ nhà Warner Bros. mới thu về 147 triệu USD, phần lớn tới từ thị trường quốc tế (86 triệu USD). So với kinh phí sản xuất 168 triệu USD (thậm chí lên tới 233 triệu USD, theo New York Times), đứa con tinh thần của đạo diễn George Miller đối diện nguy cơ thua lỗ hàng trăm triệu USD, sau khi đã trừ đi các khoản cho nhà rạp.
Furiosa: A Mad Max Saga bị coi là nỗi thất vọng phòng vé lớn nhất mùa hè năm nay, khi từng được kỳ vọng là bom tấn nhưng rốt cục lại trở thành “bom xịt”.
Nếu thập niên 1980, 1990 ví như “kỷ nguyên vàng” của loạt phim hành động, phiêu lưu hay giai đoạn 2010 - 2020 bùng nổ với dòng phim siêu anh hùng, thì khoảng thời gian sau đại dịch, thể loại phim này dần đánh mất chỗ đứng trên màn ảnh rộng.
 |
| Loạt dự án với ngân sách hàng trăm triệu USD xuất hiện dày đặc. |
Không riêng Furiosa, nhiều bom tấn hành động, cháy nổ hay các phim siêu anh hùng đều chịu chung cảnh thất thế, bất kể sự góp mặt của những ngôi sao hạng A. Từ The Fall Guy, Madam Web, Argylle, hay trước đó là The Flash, Transformer 7, Indiana Jones 5, Fast X... đều có màn trình diễn đáng quên ngoài phòng vé.
Giới chuyên gia nhận định nhiều franchise điện ảnh đình đám của Hollywood giờ không còn là mỏ vàng để nhà sản xuất mặc sức khai thác.
Bởi lẽ, một bộ phận không nhỏ khán giả đang có xu hướng lựa chọn phim “mạo hiểm” hơn: họ sẵn sàng bỏ qua những thương hiệu quen thuộc đã có tiếng tăm để tiếp cận những thương hiệu mới, thậm chí là các tác phẩm độc lập với nội dung khác lạ.
Khán giả thay đổi
Nguyên nhân quan trọng đến thất bại của nhiều phim bom tấn những năm gần đây là lượng khán giả ra rạp giảm đáng kể. Sự bùng phát của đại dịch COVID-19 đã thay đổi hoàn toàn thói quen xem phim của thượng đế. Chưa kể, đây cũng là thời điểm các nền tảng xem phim trực tuyến lên ngôi, khiến cơ hội kiếm tiền của nhà rạp lại càng co hẹp.
Theo báo cáo của Statista, số lượng lượt đăng ký các dịch vụ streaming đã tăng chóng mặt trong những năm qua, từ 600 triệu lên hơn 1,2 tỷ chỉ từ năm 2020 đến 2022. Con số này đã tăng lên 1,8 tỷ trong năm 2023. Nghiên cứu mới nhất từ Forbes cho thấy 99% hộ gia đình ở Mỹ chi tiền cho ít nhất một dịch vụ streaming.
Đó là chưa kể, thời gian một phim chiếu rạp, nhất là bom tấn, chuyển sang phát hành trên nền tảng số ngày càng rút ngắn. Điều này dẫn đến xu thế một lượng lớn khán giả không vội ra rạp thưởng thức nếu phim không tạo hiệu ứng mạnh mẽ trong tuần đầu ra mắt. Thay vào đó, họ kiên nhẫn chờ đợi nó xuất hiện trên các nền tảng số.
 |
| Inside Out 2 được kỳ vọng lập thành tích cao tại phòng vé. |
Trong bối cảnh khán giả thay đổi thói quen xem phim, những bom tấn hàng trăm triệu USD hay thương hiệu điện ảnh đình đám từ các “ông lớn” tại Hollywood không còn là thỏi nam châm hút khách như trước. Các hãng phim được cho là tự đưa mình vào thế khó khi thực hiện những tác phẩm với ngân sách khổng lồ, yêu cầu mức hòa vốn cao.
Thực trạng phòng vé đáng ngại khiến nhiều dự án “khủng” như Deadpool & Wolverine hay Joker 2 sắp tới có thể đạt ngưỡng doanh thu 1 tỷ USD hay không vẫn còn là câu hỏi bị bỏ lửng.
Thời điểm hiện tại, danh hiệu “cứu tinh phòng vé” có lẽ sẽ thuộc về Inside Out 2, một tác phẩm hoạt hình của Disney vừa ra mắt từ ngày 14/6. Theo The Hollywood Reporter, bộ phim do Pixar sản xuất đã kiếm được 62 triệu USD vào ngày mở màn, con số khổng lồ vượt xa kỳ vọng.
Giới quan sát nhận định Inside Out 2 kết thúc cuối tuần đầu tiên công chiếu với thành tích 140 - 150 triệu USD riêng tại thị trường Bắc Mỹ, lọt top 3 phim hoạt hình mở màn thành công nhất từ trước tới nay. Thậm chí nếu thuận lợi, phim có thể kỳ vọng thách tích mở màn từ 155 - 160 triệu USD.
Bên cạnh đó, rạp chiếu trong khoảng thời gian ngắn sắp tới nhiều khả năng sẽ nhộn nhịp trở lại với Despicable Me 4, A Quiet Place: Day One và Horizon: An America Saga.
Tủ sách Nghệ thuật - Giải trí giới thiệu những cuốn sách hay và mới nhất về nền công nghiệp giải trí và các bộ môn nghệ thuật đại chúng tiêu biểu. Ngoài ra, tủ sách cũng đề xuất loạt tác phẩm đáng đọc về các nghệ sĩ nổi tiếng ở Việt Nam và thế giới, giúp độc giả hiểu hơn và biết thêm về những câu chuyện hậu trường, chưa từng được tiết lộ.
