Con gái ông Noriyuki Suzuki, bé Mai, mới chỉ 12 tuổi khi cô bé qua đời trong trận động đất mạnh nhất lịch sử Nhật Bản gây sóng thần thảm khốc. Cô bé đang học tại trường tiểu học Okawa vào ngày xảy ra thảm họa kép năm 2011. Thay vì dẫn học sinh lên ngọn đồi gần đó để tránh nguy hiểm, các giáo viên đã quyết định ở lại trường học vì tin rằng họ sẽ an toàn hơn ở đây.
“Con gái tôi trông khá nhỏ con so với các bạn cùng tuổi. Dù vậy, Mai rất thích chơi bóng rổ. Nụ cười luôn thường trực trên môi Mai, con bé đối xử rất tốt với em gái mình. Con gái tôi cũng có rất nhiều bạn bè”, ông mỉm cười khi nhớ về Mai.
 |
| Con gái của ông Noriyuki Suzuki, bé Mai, 12 tuổi, đã thiệt mạng trong thảm họa động đất - sóng thần năm 2011. Ảnh: Guardian. |
Quyết định sai lầm
Chiều 11/3/2011, khi ông Suzuki đang làm việc thì một trận động đất 9,0 độ Richter làm rung chuyển thành phố Ishinomaki. Từ nơi làm việc trở về nhà, ông liên tục tự thuyết phục bản thân rằng trường con gái ông nằm trên những ngọn đồi cách bờ biển 4 km nên sẽ không gặp nguy hiểm.
Tuy nhiên, nhiều tin đồn được lan truyền sóng thần đã tiến sâu vào khu vực đất liền ngoài sức tưởng tượng. Toàn bộ khu phố biến thành bãi đầm lầy và điều tồi tệ đã xảy ra tại Okawa.
“Tôi nghe nói khu vực gần trường đã bị sóng thần chia cắt, nhưng không bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Tuy nhiên, nhiều giờ sau đó, chúng tôi nhận ra sóng thần đã phá hủy toàn bộ thị trấn”, ông Suzuki kể lại với Guardian.
Sau trận động đất, các giáo viên đã dẫn 108 học sinh ra sân chơi thay vì di chuyển lên ngọn núi gần đó, nơi được đánh giá là gần như chắc chắn an toàn trước sóng thần.
Những đứa trẻ đã đứng đây hơn 40 phút trước khi các giáo viên nhận ra cơn sóng thần ập đến. Họ đã nhanh chóng đưa học sinh đến khu vực cao gần một con sông. Tuy nhiên, vào lúc 15h37, cơn sóng thần đã đổ ập xuống và cuốn trôi mọi thứ.
 |
| Bé Mai - con gái của ông Noriyuki Suzuki. Cô bé qua đời trong thảm họa động đất - sóng thần ở Nhật năm 2011. Ảnh: Guardian. |
Theo báo cáo, 74 trẻ em và 10 giáo viên, nhân viên của ngôi trường đã bị chết đuối. Sau gần một thập kỷ, thi thể của 4 đứa trẻ vẫn chưa được tìm thấy. Trên toàn Ishinomaki, 3.062 người chết và 415 người vẫn đang mất tích.
Vì con đường chính đã không thể đi qua do ảnh hưởng của động đất và các mảnh vỡ trong trận sóng thần, hai ngày sau đó, ông Suzuki mới có thể tiếp cận ngôi trường bằng thuyền. Thi thể của con gái ông được tìm thấy trong lớp bùn đất vào tối 13/3/2011.
“Tôi được đưa đến gặp con gái mình và tôi chết lặng", ông nói. "Thực tế quá mức tàn nhẫn, tôi không thể chấp nhận được. Ngay trước mặt tôi là gương mặt không còn sức sống của con gái... tôi đau buồn và thậm chí giận dữ", người cha chia sẻ.
Ông đã cầu xin để đưa con gái mình về nhà, nhưng phía cảnh sát cho biết cô sẽ được gửi tới một nhà xác tạm theo đúng quy trình.
 |
| Ông Noriyuki Suzuki bên ngoài trường tiểu học Okawa. Ảnh: Guardian. |
“Tôi không thể chịu nổi khi nghĩ đến việc Mai nằm ở đó... đầy lạnh lẽo. Tôi đã cởi áo khoác và đắp lên người con bé. Con gái tôi vẫn đang đeo kính, tôi tháo kính ra cho con và giữ lại bên mình. Khi gia đình nhìn thấy tôi trở về nhà với chiếc kính của con gái trên tay, họ đã đoán được chuyện gì đã xảy ra”, ông chia sẻ.
Cái chết có thể được ngăn chặn
Nỗi đau mà các gia đình ở Okawa phải chịu đựng càng tăng thêm gấp bội khi họ biết rằng cái chết của con mình đáng lẽ đã có thể được ngăn chặn. Vào thời điểm xảy ra thảm họa, bản đồ nguy hiểm của thành phố đã không xác định trường học nằm trong khu vực có nguy cơ xảy ra sóng thần.
Năm 2014, gia đình của 23 đứa trẻ đã đệ đơn kiện thành phố Ishinomaki và quận Miyagi, yêu cầu bồi thường thiệt hại hơn 21 triệu USD. Năm năm sau, Tòa án Tối cao đã phán quyết họ được bồi thường hơn 13 triệu USD, thừa nhận rằng thảm kịch có thể đã được ngăn chặn nếu chính quyền địa phương kịp thời cập nhật các biện pháp phòng chống thiên tai.
Ông Suzuki nhận định: “Hội đồng giáo dục đã được yêu cầu chỉ định các địa điểm sơ tán, nhưng họ không làm gì cả”.
Hiện ngôi trường vẫn còn giữ nguyên hiện trạng sau thảm họa và trở thành nơi cầu nguyện của nhiều gia đình nạn nhân.
 |
| Trường tiểu học Okawa, nơi 74 học sinh và 10 nhân viên thiệt mạng trong trận sóng thần. Ảnh: Guardian. |
Vào năm 2016, chính quyền thành phố đã quyết định bảo tồn ngôi trường. Trong năm 2021, ngôi trường sẽ “mở cửa trở lại” như một đài tưởng niệm, với một khu vực nơi du khách có thể bày tỏ sự tưởng nhớ với các nạn nhân.
Ông Suzuki hiện trở thành người đứng đầu của nhóm “những người kể chuyện” ở Okawa. Họ là những người "kết nối" của trường học, với nhiệm vụ người hướng dẫn du khách và chia sẻ câu chuyện của những đứa trẻ đã từng học tại đây.
Vào lúc 14h46, theo giờ địa phương, ngày 11/3 - đúng thời khắc xảy ra trận động đất gây sóng thần 10 năm trước đây - cả đất nước Nhật Bản sẽ cúi đầu mặc niệm tưởng nhớ nạn nhân đã khuất.
Trong khoảnh khắc thiêng liêng ấy, ông Suzuki và vợ sẽ cùng nhớ về cô con gái có nụ cười rạng rỡ mà họ tin rằng chưa bao giờ thực sự rời bỏ mình.
“Đã 10 năm đằng đẵng và đau khổ, nhưng tình cảm của chúng tôi không thay đổi. Mai vẫn là cô con gái chúng tôi yêu thương. Chúng tôi vẫn thường gọi tên con bé mọi lúc, không chỉ trong những lúc buồn, mà còn mỗi khi chúng tôi nhớ về con gái mình. Con bé vẫn luôn ở bên cạnh chúng tôi”.
