Cách nhận biết cơn đau đầu nguy hiểm, cần cấp cứu ngay

Đau đầu là cảm giác đau xuất hiện ở vùng đầu, gáy, cổ trên, mặt hoặc hốc mắt.Ảnh: Freepik.

ThS.BS Nguyễn Thị Phương Thảo, Trung tâm Phẫu thuật Thần kinh, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, cho biết đau đầu là cảm giác đau xuất hiện ở vùng đầu, gáy, cổ trên, mặt hoặc hốc mắt. Cơn đau có thể khu trú một bên hoặc lan tỏa. Đây là tình trạng gặp ở mọi lứa tuổi và là một trong những bệnh phổ biến nhất trên thế giới.

Theo phân loại quốc tế, đau đầu được chia thành 3 nhóm chính gồm đau đầu nguyên phát, đau đầu thứ phát và đau thần kinh sọ - mặt.

Cơn đau nửa đầu đặc trưng

Migraine là bệnh phổ biến, có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp với nghĩa "đau nửa đầu". Nguyên nhân chưa rõ ràng, nhưng một số yếu tố có thể khởi phát như căng thẳng, thiếu ngủ, thay đổi nội tiết ở phụ nữ, thời tiết hoặc chế độ ăn nhiều đường và chất béo.

Bệnh có hai dạng:

• Migraine không có triệu chứng báo trước: Đau nửa đầu theo nhịp mạch đập, nặng hơn khi vận động. Người bệnh thường muốn ở yên trong phòng tối, kèm buồn nôn, nôn hoặc nhạy cảm với ánh sáng, tiếng ồn.
• Migraine có triệu chứng báo trước: Xuất hiện rối loạn thị giác, kiến bò, kim châm, yếu nửa người hoặc khó nói trong 5-20 phút và kéo dài dưới 60 phút trước khi cơn đau nửa đầu bắt đầu.

Điều trị migraine hiện gồm hai hướng: Cắt cơn và dự phòng. Các thuốc giảm đau thông thường như paracetamol, thuốc chống viêm giảm đau không steroid hoặc nhóm triptan được dùng cho các cơn nặng.

Điều trị dự phòng được đặt ra khi cơn đau xuất hiện thường xuyên, làm gián đoạn sinh hoạt. Thuốc dùng trong dự phòng gồm thuốc chống động kinh, chẹn beta, chẹn kênh calci hoặc thuốc chống trầm cảm.

Bên cạnh đó, thay đổi lối sống cũng rất quan trọng như hạn chế rượu, socola, đồ ăn nhiều mỡ, ít sử dụng gia vị cay nóng, tránh mất ngủ, căng thẳng và không hút thuốc lá.

Đau đầu do căng thẳng

Theo bác sĩ Phương Thảo, đau đầu do căng thẳng còn được gọi là đau đầu căng cơ, nữ bị nhiều hơn nam, dễ gặp hơn ở những người thường xuyên bị căng thẳng kéo dài, trầm cảm, lo âu, mất ngủ… Cơn đau lan hai bên đầu, không theo nhịp mạch đập, thường giống cảm giác bị bó chặt ở thái dương hoặc vùng chẩm. Chúng có thể kéo dài nhiều ngày nhưng ít ảnh hưởng đến vận động.

Cơn đau lan hai bên đầu, không theo nhịp mạch đập, thường giống cảm giác bị bó chặt ở thái dương hoặc vùng chẩm. Ảnh: Freepik.

Điều trị bao gồm thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ, thuốc chống trầm cảm ba vòng. Các biện pháp bổ trợ như nghỉ ngơi, chườm ấm - lạnh, giảm căng thẳng và yoga mang lại hiệu quả tốt.

Đau đầu thứ phát - nguy hiểm vì tiềm ẩn bệnh nặng

Đau đầu thứ phát xuất phát từ nhiều nguyên nhân, từ nhẹ đến nặng. Những nguyên nhân thường gặp gồm viêm xoang, viêm tai, sốt virus, thiếu máu, glôcôm hoặc đau vùng đầu do lạm dụng thuốc giảm đau.

"Tuy nhiên, nhiều bệnh lý nguy hiểm cũng gây đau ở đầu như u não, chấn thương sọ não, viêm não - màng não, áp-xe não, viêm tắc tĩnh mạch não hoặc xuất huyết dưới nhện", bác sĩ Thảo cho hay.

Cơn đau đầu cần cấp cứu ngay

Theo vị chuyên gia, xuất huyết dưới nhện là tình trạng đặc biệt nguy hiểm. Người bệnh đột ngột đau đầu dữ dội, nôn, có thể lú lẫn hoặc hôn mê, kèm cứng gáy. Nguyên nhân thường từ vỡ túi phình mạch máu não. Nếu không chẩn đoán và can thiệp kịp thời, bệnh nhân có thể tử vong.

Không giống xuất huyết dưới nhện, đau ở đầu do u não cũng thường khởi phát từ từ, tăng dần theo thời gian và nặng hơn vào nửa đêm hoặc gần sáng.

"Giai đoạn sớm có thể chỉ là cơn đau đơn thuần, nhưng khi khối u lớn, người bệnh xuất hiện các dấu hiệu tăng áp lực nội sọ gồm buồn nôn, mờ mắt, nhìn đôi. Các triệu chứng thần kinh như co giật, liệt nửa người, lú lẫn hoặc mất thăng bằng xuất hiện tùy vào vị trí khối u", bác sĩ Thảo nhấn mạnh.

Bác sĩ Phương Thảo khuyến cáo người bệnh cần đến cơ sở y tế ngay nếu xuất hiện đau ở vùng đầu đột ngột dữ dội hoặc đau kèm các dấu hiệu nguy hiểm như lú lẫn, sốt cao, cứng cổ, yếu liệt nửa người, nói khó, nhìn mờ, nôn nhiều hoặc đi lại loạng choạng. Đây là những dấu hiệu cảnh báo tình trạng nghiêm trọng, cần xử trí sớm để tránh biến chứng nặng.