Có khai thác ngay 40 mỏ vàng Tây Bắc khi giá vàng đang cao?

Theo Đề án Tây Bắc (Đề án điều tra tổng thể về khoáng sản và hoàn thiện nền bản đồ địa chất tỷ lệ 1/50.000 vùng Tây Bắc phục vụ quy hoạch phát triển bền vững KT-XH) được công bố mới đây, có 110 mỏ khoáng sản quý và quan trọng đã được phát hiện.

Ảnh minh hoạ.

Trong đó, có khoảng 40 mỏ vàng với tổng tài nguyên cấp 333 (được khoanh định trong phạm vi cấu tạo địa chất thuận lợi cho thành tạo khoáng sản) xác định được gần 30 tấn vàng.

Ngoài Tây Bắc, mỏ vàng còn phát hiện ở các địa phương khác như các mỏ quặng vàng bạc kiểu viễn nhiệt được phát hiện ở Xà Khía (Lệ Thủy, Quảng Bình), một số mỏ ở Rào Mốc (Hà Tĩnh), Làng Nèo (Thanh Hóa), Bồng Miêu (Quảng Nam), Cắm Muộn (Nghệ An).

Ngoài vàng, các mỏ đất hiếm dạng mạch được điều tra thăm dò gồm: Đông Pao, Nam Nậm Xe, Bắc Nậm Xe, Mường Hum (Lai Châu) và Yên Phú (Yên Bái).

Đất hiếm trên các khối granitoid kiềm ở Bến Đền (Lào Cai); đất hiếm sa khoáng được phát hiện ở Bù Khạng (Nghệ An).

Quy trình khai thác qua nhiều bước

Trao đổi với VietNamNet về quy trình khai thác các mỏ vàng đã phát hiện, đại diện Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, quá trình khai thác các mỏ vàng và đất hiếm được thực hiện qua nhiều công đoạn.

Sau khi mỏ được đánh giá có tài nguyên vàng và đất hiếm mới đưa vào quy hoạch. Sau khi đưa vào quy hoạch sẽ thực hiện bước thăm dò, chỉ khi thăm dò có trữ lượng mới đưa ra dự án khai thác, chế biến.

Đại diện Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam cũng nói rõ, đề án Tây Bắc vừa công bố 40 mỏ vàng (được khoanh định trong phạm vi cấu tạo địa chất thuận lợi cho thành tạo khoáng sản) được xác định gần 30 tấn vàng mới chỉ là điều tra đánh giá tài nguyên cơ bản.

Sau khi đánh giá xong còn phải tiến hành thăm dò, nếu có trữ lượng mới đi đến khai thác và chế biến. Đối với mỏ đất hiếm, đến nay mới có một số mỏ được thăm dò tài nguyên, một số mới được điều tra đánh giá, một số đã ra trữ lượng.

Do khâu chế biến của ta còn hạn chế nên đất hiếm được khai thác rất ít. Việc khai thác đất hiếm được quản lý rất chặt chẽ, nhà nước nghiêm cấm khai thác sản phẩm nguyên liệu thô bán sang các nước khác.

“Thực tế, vừa qua có đơn vị xin khai thác thăm dò đất hiếm để chế biến, nhưng sau khi khai thác lại không chế biến mà xuất khẩu nguyên liệu thô nên đã bị khởi tố hình sự”, đại diện Cục Địa chất và Khoáng sản cho biết.

Lo ngại khai thác vàng gây ô nhiễm

Ông Lê Quốc Hùng, Phó Cục trưởng Địa chất và Khoáng sản, cho biết việc khai thác các mỏ vàng và đất hiếm sẽ được thực hiện thông qua đấu giá theo luật. Trong đó, mỏ có trữ lượng lớn, Bộ Bộ Nông nghiệp và Môi trường cấp phép, còn mỏ trữ lượng nhỏ địa phương cấp phép.

Trước khi khai thác, các đơn vị phải đánh giá tác động về môi trường và lên bản thiết kế phương án khai thác.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia địa chất và khoáng sản, việc khai thác vàng ở Việt Nam đang gây ra các vấn đề đáng lo ngại như phá hủy cảnh quan, ô nhiễm nguồn nước, đặc biệt là trong khai thác vàng với việc xả thải hóa chất độc hại. Các nhà máy khai thác vàng xả thải chưa xử lý chứa xyanua, thủy ngân là mối nguy lớn.

Thêm vào đó hoạt động khai thác nhỏ lẻ, công nghệ lạc hậu, ý thức pháp luật kém khiến vấn đề môi trường ngày càng trầm trọng.