Nếu quan tâm đến Elon Musk, bạn sẽ nhận thấy vài năm qua, hiếm khi nào vị tỷ phú trả lời phỏng vấn hay gặp gỡ chính khách mà không bàn luận về việc nuôi dạy con cái, đôi khi còn dắt theo cậu con trai nhỏ X đi cùng.
Trong suy nghĩ của Musk, tỷ lệ sinh toàn cầu đang đối mặt với cơn khủng hoảng. Năm 2022, ông từng khẳng định “tỷ lệ sinh giảm là mối nguy khủng khiếp nhất mà nền văn minh nhân loại từng gặp phải”.
Nhưng trên thực tế, dân số thế giới không hề giảm. Theo Cục điều tra dân số Mỹ, một thế kỷ trước, Trái đất có khoảng 2 tỷ người sinh sống. Đến năm ngoái, con số này đã lên tới 8 tỷ. Dữ liệu từ Liên Hợp Quốc cũng dự đoán rằng tổng dân số toàn cầu sẽ tiếp tục tăng lên mức cao nhất là hơn 10 tỷ người vào năm 2100.
Khoản đầu tư đặc biệt của CEO Tesla thay đổi cả một ngành nghiên cứu
Nhưng Musk đã đúng phần nào khi nói rằng tốc độ tăng dân số đang chậm lại. Ở nhiều nơi, số người chết cao hơn số trẻ em được sinh ra. Nhưng việc nhập cư đã bù đắp chênh lệch này, đặc biệt là ở các quốc gia như Mỹ, Canada. Nói với Bloomberg, nhà nhân khẩu học Jennifer Sciubba cho biết xu hướng này sẽ còn tiếp tục.
Nhìn chung, những quốc gia có số lượng trẻ sơ sinh giảm là những nước giàu có, nơi phụ nữ có trình độ học vấn cao và sinh con là một khoản đầu tư đắt đỏ. Đồng thời, các yếu tố khác như các biện pháp tránh thai ngày càng phổ biến đã giảm đáng kể tỷ lệ mang thai ở tuổi vị thành niên. “Thật thú vị khi nhìn thấy một số người than thở về việc tổng tỷ lệ sinh giảm”, Sciubba nói.
Tuy nhiên, có vẻ như Musk không chấp nhận sự thật rằng dân số vẫn đang tăng. Ông vừa đón đứa con thứ 3 với Giám đốc Neuralink Shivon Zilis chào đời vào đầu năm nay. Bloomberg cho biết đứa trẻ chưa từng được công chúng biết đến cho đến tận bây giờ.
Tính cả đứa trẻ mới sinh, tỷ phú Musk hiện có ít nhất 12 đứa con. Trong đó, ông có 6 con với vợ cũ, 3 người con với ca sĩ Grimes và 3 người con với cấp dưới Shivon Zilis.
Elon Musk hiện là bố của 12 đứa con. Ảnh: Twitter/X. |
Theo Bloomberg, Elon Musk là tên tuổi giàu có và quyền lực nhất trong giới những người ủng hộ phong trào sinh sản (pronatalism). Đây là liên minh của những người bảo thủ tôn giáo, các chuyên gia công nghệ theo chủ nghĩa tự do và các blogger nổi tiếng. Những người theo đuổi phong trào này phản đối việc phá thai, kế hoạch hóa gia đình và luôn lo lắng thái quá khi tỷ lệ sinh giảm.
Điều phong trào này còn thiếu trong nhiều năm qua là sự ủng hộ từ giới học thuật. Nhưng đến gần đây, tư tưởng của chủ nghĩa sinh sản đã âm thầm đi vào các lĩnh vực với nguồn tài trợ từ Quỹ Musk.
Năm 2021, không lâu sau khi chuyển từ California đến Texas, Musk đã ẩn danh quyên góp 10 triệu USD cho Đại học Texas ở Austin. Đây là khoản quyên góp lớn nhất từ trước đến nay của Musk dành cho giáo dục, giúp thành lập một nhóm nghiên cứu mang tên Sáng kiến An sinh Dân số (Population Wellbeing Initiative - PWI).
PWI tuyên bố sứ mệnh của họ là thực hiện các nghiên cứu định lượng về khoa học xã hội. Nhưng mục đích thật sự lại là hợp pháp hóa quan điểm cho rằng “tỷ lệ sinh thấp là mối đe dọa lên sự hưng thịnh lâu dài”, theo Bloomberg. Trên thực tế, khoản tài trợ cho PWI chỉ là số lẻ trong khối tài sản ròng hơn 200 tỷ USD của Elon Musk. Nhưng nó đủ để thay đổi ngành nghiên cứu nhân khẩu học luôn thiếu vốn.
Người gieo rắc nỗi sợ hãi về dân số sụt giảm
Đứng đầu PWI, Dean Spears là một giáo sư kinh tế theo chủ nghĩa vị tha hiệu quả. Đây là triết lý vị lợi mới, phổ biến trong ngành công nghệ. Nằm trong tòa nhà ở phía tây khuôn viên UT Austin, Spears và nhóm PWI đã xuất bản các bài nghiên cứu, tổ chức hội nghị và xây dựng mối quan hệ với những người giàu có và quyền lực.
Khi PWI ngày càng nổi tiếng trong giới khoa học và chính trị, “những ý tưởng táo bạo” của Musk về vấn đề sinh sản đang bắt đầu làm đảo lộn trật tự ngành. Theo Leslie Root, nhà nhân khẩu học tại Đại học Colorado, những người bảo thủ đã bắt đầu viện dẫn tỷ lệ sinh giảm như một lý do nên xóa bỏ quyền phá thai.
Trong suy nghĩ của Musk, tỷ lệ sinh toàn cầu đang sụt giảm đáng báo động. Thực tế lại không phải vậy. Ảnh: Bloomberg. |
Nhà nhân khẩu học Amanda Stevenson cũng cho rằng quan điểm này sẽ khiến phụ nữ không có con bị kỳ thị hơn, đồng thời làm giảm khả năng tiếp cận các biện pháp tránh thai. “Khi chúng ta đổ lỗi cho người dân vì có quá ít con, quyền lực chính trị của những người cố gắng hạn chế những điều đó sẽ trở nên cao hơn”, cô khẳng định.
Nói với Bloomberg, nhiều nhà nhân khẩu học cho rằng Musk đã sử dụng mạng xã hội triệt để nhằm khuếch đại chủ nghĩa sinh sản mà ông ủng hộ. Ông luôn nhấn mạnh rằng tốc độ suy giảm dân số ngày càng tồi tệ hơn và nhanh hơn so với dự đoán của các chuyên gia. Tuy nhiên, Amanda Stevenson đã bác bỏ những lo lắng về sự sụt giảm dân số, gọi đây là “quan điểm lỗi thời về nhân khẩu học”.
Bà cho rằng tiếng nói của Elon Musk đã lấn át các chuyên gia trong ngành. “Các nhà khoa học luôn rất kém trong việc truyền đạt phát minh của mình đến công chúng. Đó là cách những người như Elon Musk gieo rắc nỗi sợ hãi thành công”, Stevenson nói.
Năm 2022, Musk đã mời hãng sản xuất phim XTR để làm một bộ phim tài liệu về tình trạng suy giảm dân số, có tên Birth Control Your Own Adventure. Với yêu cầu không đề cập đến tên của Musk, XTR đã chọn CEO mới nổi Sindha Agha làm người dẫn để truyền tải thông điệp mang tính giáo dục, cảm động về sức khỏe tình dục và sinh sản. Bộ phim được giới phê bình đánh giá cao và được hơn 12 triệu người xem.
XTR đã hứa hẹn với Agha rằng cô có toàn quyền kiểm soát quá trình sáng tạo. Nhưng cuối cùng, họ đã từ chối khi cô đề xuất tập trung nội dung vào lý do dẫn đến sự sụt giảm dân số và những mặt tích cực của nó.
Người đồng sáng lập XTR, Kathryn Everett, nhấn mạnh rằng bộ phim làm theo “quan điểm của một giáo sư ở Austin” kết hợp với “những ý tưởng của nhà tài trợ lớn". Theo Bloomberg, các cựu nhân viên của XTR đã xác nhận rằng người tài trợ cho hãng phim là Elon Musk và vị giáo sư ở Austin là Spears.
Tuy vậy, trong giới những người theo chủ nghĩa sinh sản, họ vẫn đang nóng lòng chờ đợi sự ủng hộ công khai của Elon Musk. Tháng 12/2023, trong sảnh khách sạn cách trụ sở PWI 12 phút lái xe, những người tham dự Hội nghị Natal dành cho những người ủng hộ phong trào sinh sản đã hét to tên Musk trên bục phát biểu.
“Hôm nọ, Elon Musk đã thích một dòng tweet của tôi. Cuộc đời tôi bắt đầu từ đây”, blogger Charles Haywood nói trong bài phát biểu về nhu cầu xây dựng không gian chỉ dành riêng cho nam giới và sự vô dụng của nữ quyền.
Elon Musk: Tesla, SpaceX và sứ mệnh tìm kiếm một tương lai ngoài sức tưởng tượng
Tủ sách Công nghệ giới thiệu cuốn tiểu sử, kể câu chuyện cuộc đời của Elon Musk từ thời thơ ấu cho đến khi ông thực hiện Zip2, PayPal, rồi đến SpaceX, Tesla và SolarCity.