Bài phát biểu Phòng Bầu dục tối 11/3 của Tổng thống Donald Trump được kỳ vọng làm dịu những lo ngại về sự lây lan của virus corona.
Thay vào đó, nó gây ra sự hoảng loạn và hoang mang, không chỉ với các thị trường, khách du lịch Mỹ và các nhà lãnh đạo quốc tế mà còn trong chính quyền của ông.
Hai quan chức của Bộ Ngoại giao Mỹ nói với Daily Beast rằng các nhân viên và nhà ngoại giao ở nước ngoài chưa chuẩn bị cho thông báo của tổng thống và đã phải nháo nhào tới tận sáng 12/3 để tìm hiểu xem công việc và việc đi lại của họ sẽ bị ảnh hưởng thế nào.
"Đó là sự hỗn loạn hoàn toàn", một nhà ngoại giao nói. Họ không biết liệu có phải quay trở lại Mỹ ngay lập tức hay cần phải cách ly trong hai tuần sau khi đến hay không.
Các nhà ngoại giao và các nhân viên Mỹ khác ở nước ngoài không biết liệu họ có thể về thăm gia đình của họ ở Mỹ hay không.
"Chúng tôi chẳng biết gì cho đến sáng hôm sau"
Trong bài phát biểu tại Phòng Bầu dục vào tối 11/3, Tổng thống Trump tuyên bố rằng ông sẽ cấm du khách từ châu Âu vào Mỹ trong 30 ngày nhưng không nêu rõ chi tiết về kế hoạch đó sẽ được triển khai như thế nào hoặc nếu người Mỹ vẫn có thể đi đến khu vực.
Ông cũng không cho các quan chức châu Âu biết trước, nói rằng tình hình đòi hỏi phải hành động vội vàng.
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trên truyền hình toàn quốc từ Phòng Bầu dục của Nhà Trắng tối 11/3. Ảnh: Getty. |
Kết quả là sự nhầm lẫn. Một quan chức khác của Mỹ cho biết đã nhận được các cuộc gọi từ các đối tác châu Âu yêu cầu làm rõ chính xác những gì tổng thống đang hạn chế liên quan đến việc đến và đi từ các nước châu Âu.
Tối 11/3, các quan chức Mỹ ở nước ngoài cho biết họ vẫn chưa rõ chính xác tuyên bố của ông Trump sẽ được thực hiện thế nào. Ngoại trưởng Mike Pompeo chưa cập nhật cho các đại sứ quán với bất kỳ hướng dẫn hoặc ghi chú nào về các biện pháp phòng ngừa.
"Tôi đã quen với cách làm việc của chính quyền này, chúng tôi chẳng được biết gì cho đến sáng hôm sau", một quan chức khác của Mỹ cho biết.
Ngay cả các quan chức bên trong Nhà Trắng cũng bối rối. Ngay sau bài phát biểu của Tổng thống Trump, các trợ lý và các quan chức chính quyền của Nhà Trắng đã tìm cách đính chính, làm rõ hoặc sửa đổi trực tiếp các phần chính trong bài phát biểu Phòng Bầu dục của ông Trump, tức tốc liên lạc với nhau để tìm hiểu những gì đã xảy ra.
Trong bài phát biểu, tổng thống khẳng định rằng những hạn chế du lịch mới sẽ "áp dụng cho lượng giao dịch và hàng hóa khổng lồ", một quan chức chính quyền tuyên bố gần như ngay lập tức rằng nó sẽ không áp dụng cả cho các cá nhân hoặc giao dịch.
Ông Trump cũng đề cập rằng các công ty bảo hiểm y tế "đã đồng ý bỏ tất cả khoản phí khám chữa bệnh bắt buộc", tuyên bố khiến các công ty bảo hiểm sức khỏe bối rối.
Và lệnh cấm đi lại của ông Trump được khái quát là áp dụng cho các kiện hàng lớn vào lục địa châu Âu, sau đó được đội truyền thông của Nhà Trắng làm rõ rằng chính sách đã miễn trừ một số quốc gia ngoài vương quốc Anh.
Không được đổ lỗi cho tổng thống
"Chúng tôi đang lãng phí thời gian dọn dẹp những thứ mà chúng tôi hoàn toàn không cần phải làm ngay bây giờ. Và chúng tôi không được phép thừa nhận rằng bất kỳ điều gì trong số đó là lỗi của tổng thống", một quan chức cao cấp của chính quyền Trump cho biết.
Việc đính chính trên truyền thông diễn ra vào đêm khuya và sau đó tiếp tục vào ngày 12/3 khi các quan chức cấp cao tổ chức nhiều cuộc họp kín vào đầu giờ chiều để tìm cách sửa chữa những thông tin sai lệch và những khẳng định không chính xác mà ông Trump đưa ra trong bài phát biểu được chuẩn bị của mình.
Bài phát biểu được cố vấn chính sách nhập cư của Nhà Trắng Stephen Miller và con rể của tổng thống, Jared Kushner cùng chấp bút.
 |
| Hành khách hy vọng thay đổi chuyến bay của họ đến Mỹ chờ đợi trong hàng dài tại sân bay Amsterdam Schiphol ở Hà Lan sau khi Tổng thống Trump tuyên bố hạn chế mới đối với các chuyến đi từ châu Âu. Ảnh: Getty. |
Bảy quan chức chính quyền Trump mô tả với Daily Beast phản ứng điên cuồng để ngăn chặn hậu quả từ bài phát biểu của ông Trump, điều có thể làm thị trường thêm bất ổn hoặc gây hoang mang cho người Mỹ, trong và ngoài nước, các đối tác thương mại quốc tế và các quốc gia đồng minh.
Sự hỗn loạn chỉ làm tăng thêm sự thất vọng mà các quan chức cấp cao của chính quyền Trump cảm thấy trong tuần này khi nỗ lực kiểm soát dịch bệnh đang lan rộng.
"Tổng thống Donald Trump đã có hành động táo bạo để đối phó virus corona. Các bước mà Tổng thống công bố liên quan đến châu Âu bảo vệ người dân Mỹ, ưu tiên cao nhất của chúng tôi và là một phần trong nỗ lực toàn diện nhất để đối phó với virus trong lịch sử hiện đại", Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo viết trên Twitter hôm 12/3.
Hôm 11/3, Bộ trưởng Giáo dục Betsy DeVos viết: "Ngay từ ngày đầu tiên, ông Donald Trump đã thực hiện cách tiếp cận mạnh mẽ, chưa từng có để chống lại virus corona. Hành động quyết đoán của ông ấy, bao gồm các bước bổ sung được công bố tối nay, sẽ giúp ngăn chặn sự lây lan của virus này và giữ an toàn cho nhiều học sinh, phụ huynh và cộng đồng hơn".
Bộ trưởng Y tế Alex Azar cũng ca ngợi "những bước đi táo bạo mới" của ông Trump, trong khi lên án những người "chỉ trích các bước đi quyết đoán của tổng thống ngay từ đầu dịch bệnh".
Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross cũng nhanh chóng tán thưởng "cách tiếp cận toàn chính phủ chưa từng có" của tổng thống.
Sự sắp xếp các nguồn lực truyền thông của chính phủ liên bang để cung cấp luồng tuyên bố gần như liên tục, các bài đăng trên mạng xã hội và các thông cáo báo chí phù hợp với cá tính của tổng thống được coi là công việc nội bộ bên trong chính quyền bình thường như bao công vụ khác.
Nhưng đối với các cựu quan chức của Nhà Trắng, đó là điều bất thường đáng kinh ngạc.
Tommy Vietor, người phát ngôn Nhà Trắng trong cuộc khủng hoảng cúm lợn năm 2009, cho biết Tổng thống Barack Obama sẽ không bao giờ cho phép tổ chức họp báo theo cách áp đặt và đầy những lời khen như vậy về ông.
"Ông muốn nhóm của mình thường xuyên đưa ra thông tin nhanh, dựa trên cơ sở khoa học, ngay cả khi đó là tin xấu", ông Vietor nói.
"Chúng tôi không bao giờ được yêu cầu truyền thông về nỗ lực phản ứng 'tuyệt vời' của ông Obama. Trọng tâm của ông ấy là quản lý vấn đề thực tế và nếu chúng tôi có thể làm điều đó, dư luận về phản ứng sẽ theo sau", ông nói thêm.
