Trong một thông báo hôm 6/7, Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) cho biết sinh viên quốc tế sẽ không được ở lại Mỹ nếu chỉ tham gia các khoá học trực tuyến vào kỳ học mùa thu năm nay. Những sinh viên này có nguy cơ bị trục xuất nếu không chuyển sang hình thức học trực tiếp.
Theo lời bình của The New York Times, chính sách mới là một động thái chính trị, buộc hệ thống giáo dục phải mở cửa trở lại trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp. Đối với cộng đồng sinh viên quốc tế, quyết định của ICE sẽ phá vỡ cuộc sống hiện tại và mang đến một tương lai đầy bất ổn.
Đánh mất sự đa dạng
Viện Chính sách Di cư cho biết chính sách thị thực mới của Mỹ có thể sẽ gây ảnh hưởng tới 1,2 triệu sinh viên quốc tế thuộc 8.700 cơ sở đào tạo trên toàn quốc. Hơn một nửa trong số đó, tương đương với khoảng 600.000 sinh viên, đến từ Trung Quốc và Ấn Độ.
 |
| Chính sách mới buộc hệ thống giáo dục phải mở cửa trở lại trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp. Ảnh: Bloomberg. |
Hàng trăm nghìn người đã ký thỉnh nguyện thư để yêu cầu chính phủ cân nhắc quyết định trên, đồng thời kêu gọi các trường đại học đứng ra bảo vệ sinh viên quốc tế. Một số tổ chức giáo dục cũng phải điều chỉnh chương trình giảng dạy để mở lớp trong kỳ học mùa thu năm nay.
Với mục tiêu ngăn chặn chính sách mới, Đại học Harvard và Viện Công nghệ Massachusetts đã kiện chính quyền Trump lên toà án liên bang, cáo buộc động thái chính trị này gây tổn hại cho lĩnh vực giáo dục. Nhiều trường đại học và cao đẳng khác cũng cố gắng trấn an sinh viên song nỗi lo sợ vẫn còn đó.
Macarena Gonzalez đang hoàn thành chương trình tiến sĩ ngành sinh lý học ứng dụng tại Đại học Delaware. “Người Mỹ không muốn chúng tôi ở đây và chính quyền Trump đang làm rõ điều này theo nhiều cách. Đáng lẽ tôi không nên đến đây”, Gonzalez chia sẻ.
Cũng theo nghiên cứu sinh người Tây Ban Nha, chính sách thị thực mới khiến Mỹ đánh mất bản sắc đa dạng, vốn là điểm nổi bật trong lĩnh vực giáo dục của nước này.
Tiến thoái lưỡng nan
Đối với nhiều sinh viên quốc tế, Mỹ là “thiên đường của sự tự do”. Ifat Gazia sinh ra và lớn lên tại vùng Kashmir của Ấn Độ. Cô đi du học Mỹ từ tháng 8/2019, cũng là thời điểm chính phủ Ấn Độ phong toả quyền truy cập Internet của Kashmir với mục đích kìm kẹp lãnh thổ đang bị tranh chấp này.
 |
| Trong thời gian học thạc sĩ hay tiến sĩ, nhiều sinh viên quốc tế còn lập gia đình và sinh con tại Mỹ. Ảnh: New York University. |
Dịch vụ Internet 2G đã được nối lại từ hồi đầu năm song người dân vẫn không thể gọi điện qua Skype. Ở Mỹ, Ifat Gazia không liên lạc được với cha mẹ trong suốt nhiều tháng. “Tôi từng cảm thấy may mắn khi đến Mỹ. Giờ đây, chính sách mới làm tôi vỡ mộng”.
Trong thời gian học thạc sĩ hay tiến sĩ, nhiều sinh viên quốc tế còn lập gia đình và sinh con tại Mỹ. Khi chính sách thị thực có hiệu lực, những gia đình đa sắc tộc này sẽ phải đối mặt với nhiều vấn đề nan giải.
Đến từ Cộng hoà Trinidad và Tobago, nghiên cứu sinh Naette Lee đang theo học chương trình tiến sĩ tại Đại học Maryland. Cô đã lấy chồng người Bỉ và có một đứa con mang quốc tịch Mỹ.
Chính sách mới có thể khiến Lee bị trục xuất khỏi Mỹ song gia đình nhỏ của cô chưa tìm ra điểm đến nào khả thi. Hiện các nước châu Âu, bao gồm Bỉ, đang cấm du khách mang quốc tịch Mỹ còn Cộng hoà Trinidad và Tobago không cho người nước ngoài nhập cảnh.
Mỹ không còn là lựa chọn hàng đầu
Một nghiên cứu sinh khác tại Mỹ, Kanal Singh, cũng lâm vào thế “tiến thoái lưỡng nan”. Singh không thể bay về quê hương Ấn Độ vì nước này đã đóng cửa biên giới từ tháng 3 để chống dịch.
Với Singh, việc lấy bằng tốt nghiệp cũng trở nên khó khăn hơn khi Mỹ áp dụng chính sách thị thực mới: “Nếu biết trước điều này, tôi đã không đăng ký học tại Mỹ. Tôi sẽ đi học ở Australia hoặc Anh”.
Lo ngại về tương lai bất ổn, nhiều gia đình quyết định gạt bỏ Mỹ ra khỏi kế hoạch học tập của con cái. Ông Andres Jaime, 48 tuổi, cho con trai nghỉ học tại Học viện Âm nhạc Berklee ở Boston để quay về Colombia.
 |
| Đa số các trường cao đẳng và đại học ở Mỹ đều chưa công bố kế hoạch cho học kỳ mùa thu. Ảnh: The New York Times. |
“Khi có dịch, chương trình giảng dạy chuyển sang hình thức trực tuyến thì học phí nên được giảm”, yêu cầu này của ông Jaime từng bị nhà trường từ chối. Đến khi ICE công bố chính sách thị thực mới, ông Jaime quả quyết cho con trở về nhà.
Không được chào đón ở Mỹ, sinh viên quốc tế sẽ cân nhắc các lựa chọn giáo dục khác. Andy Mao, một sinh viên người Trung của Đại học New York, cho biết: “Tôi sẽ tham khảo việc học thạc sĩ ở các trường tại Canada và Singapore. Tôi vẫn thích Mỹ song mọi chuyện đang trở nên khó khăn hơn”.
Đa số các trường cao đẳng và đại học ở Mỹ đều chưa công bố kế hoạch cho học kỳ mùa thu. Song một vài trường, bao gồm Đại học Hawaii, đã thông báo giảng dạy toàn bộ chương trình học trên nền tảng trực tuyến.
Viện Giáo dục Quốc tế (IIE) cho biết hơn 1 triệu du học sinh tại Mỹ chiếm 5,5% tổng số sinh viên bậc đại học trong năm học 2018-2019. Năm 2018, du học sinh đóng góp 44,7 tỉ USD cho nền kinh tế Mỹ, tiếp tục là nguồn thu chính của nhiều cơ sở giáo dục sau đại dịch Covid-19.
