Quyết định phóng khoảng 180 tên lửa đạn đạo vào Israel cho thấy Iran đã dụng ý gây thiệt hại nghiêm trọng trong cuộc tấn công đêm 1/10, khác hẳn cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa được báo trước hồi tháng 4, theo Guardian.
Các tên lửa đạn đạo có tốc độ cực nhanh, khiến nỗ lực đánh chặn trở nên khó khăn. Song các báo cáo ban đầu ghi nhận không có thương vong tại Israel và chỉ có một trường hợp tử vong ở Bờ Tây. Điều này cho thấy dù sử dụng số lượng tên lửa lớn, cuộc tấn công đã không hiệu quả về mặt quân sự. Một số tên lửa hoặc mảnh vỡ dường như đã rơi xuống đất.
Đầu năm nay, Iran đã sử dụng tên lửa Emad và Ghadr, ước tính bay với tốc độ gấp 6 lần âm thanh khi va chạm và chỉ mất 12 phút để bay từ Iran đến Israel với tốc độ hơn 4.600 mph (7400 km/h). Lần này, Tehran cho biết đã sử dụng tên lửa siêu vượt âm Fatteh-2 nhanh hơn nhiều, với tốc độ tối đa ước tính 10.000 mph (16.000 km/h).
Tiêu tốn hàng trăm triệu USD
Mỹ ước tính Iran sở hữu khoảng 3.000 tên lửa đạn đạo. Tuy nhiên, con số này được tính toán từ 2,5 năm trước và số lượng có thể đã tăng lên. Tehran sẽ muốn giữ lại phần lớn kho tên lửa này để phòng trường hợp xung đột với Israel leo thang.
Việc phóng nhiều tên lửa đạn đạo trong vài phút cũng có thể là nỗ lực áp đảo hoặc làm kiệt quệ hệ thống phòng thủ của Israel. Các tên lửa đánh chặn rất tinh vi, đắt tiền và có nguồn dự trữ không ổn định.
 |
| Fares al-Hawari, một người dân ở Bờ Tây, cho biết một tên lửa đã rơi xuống khu vực này nhưng dường như không phát nổ. Ảnh: Fares al-Hawari/New York Times. |
Hệ thống phòng không Arrow 3 và Arrow 2 của Mỹ - Israel nhận nhiệm vụ chính trong việc đánh chặn tên lửa đạn đạo trên không, được sử dụng lần đầu trong cuộc chiến Israel - Hamas, với sự hỗ trợ của hệ thống David’s Sling tầm trung. Hệ thống phòng thủ tên lửa Vòm Sắt nổi tiếng hơn được sử dụng để đánh chặn các tên lửa tầm ngắn, thường là từ các cuộc tấn công của Hamas ở Dải Gaza.
Vào tháng 4, cựu cố vấn tài chính cho tổng tham mưu trưởng IDF cho biết một tên lửa Arrow thường có giá 3,5 triệu USD và các tên lửa đánh chặn của hệ thống David’s Sling có giá 1 triệu USD. Việc loại bỏ 100 tên lửa này, hoặc nhiều hơn, sẽ buộc Israel tiêu tốn hàng trăm triệu USD, trong khi các tên lửa của Iran có giá ít nhất 100.000 USD.
Hồi tháng 4, Tehran đã cảnh báo các nước láng giềng 72 giờ trước khi tấn công. Cuộc tấn công diễn ra hai tuần sau khi Israel không kích Đại sứ quán Iran tại Damascus. Lần này, Iran hành động chỉ vài ngày sau khi Israel ám sát lãnh đạo Hezbollah Hassan Nasrallah hôm 27/9.
Vài giờ trước khi Iran phóng tên lửa, các cảnh báo từ Mỹ bắt đầu lan truyền. Hiện chưa rõ Mỹ đã thu thập thông tin bằng cách nào, có thể từ hình ảnh vệ tinh, đánh chặn thông tin liên lạc hoặc thông báo ngoại giao.
Không hiệu quả về mặt quân sự?
Hiện chưa rõ có bao nhiêu tên lửa của Iran đã đánh trúng mục tiêu vào đêm 1/10. Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) cho biết họ đã lần đầu sử dụng tên lửa siêu vượt âm Fattah 1 trong đợt không kích lần này.
Lực lượng này cũng tuyên bố rằng 90% số tên lửa họ bắn ra đã trúng mục tiêu xác định trước. Một số nguồn tin của IRGC nói với truyền thông Iran rằng họ đã nhắm vào ba căn cứ quân sự của Israel trong cuộc tấn công.
Mặt khác, quân đội Israel nhấn mạnh "một lượng lớn" tên lửa do Iran phóng ra đã bị đánh chặn.
 |
| Người dân Tehran ăn mừng cuộc tấn công của Iran vào Israel đêm 1/10. Ảnh: New York Times. |
Trước đó, trong cuộc tấn công hồi tháng 4, chỉ 9/120 tên lửa đạn đạo bắn vào Israel vượt qua được hệ thống phòng thủ của nước này, gây thiệt hại nhỏ cho hai căn cứ không quân. Điều này cho thấy cuộc tấn công cũng thất bại về mặt quân sự.
Iran đã sử dụng hơn 300 máy bay không người lái, tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo trong cuộc tấn công hồi tháng 4, nhưng vào đêm 1/10, nước này đã loại bỏ máy bay không người lái - thiết bị được cho là không hiệu quả trước đối thủ có hệ thống phòng không tinh vi. Iran cũng có thể đã không sử dụng tên lửa hành trình trong đợt tấn công đêm 1/10.
Máy bay không người lái Shahed khá chậm và dễ bị bắn hạ bởi máy bay chiến đấu. Tên lửa hành trình dựa vào khả năng cơ động để né tránh phòng không, nhưng cũng chậm hơn nhiều so với tên lửa đạn đạo. Tên lửa hành trình Paveh của Iran bay với tốc độ khoảng 500 mph (800 km/h).
Vấn đề Trung Đông
Mục Thế giới giới thiệu cuốn sách "Châu Phi - Trung Đông: Những vấn đề chính trị và kinh tế nổi bật". Cuốn sách giới thiệu cuộc cải cách thể chế chính trị và kinh tế ở châu Phi và Trung Đông từ sau Chiến tranh Lạnh đến nay. Cuốn sách bao trùm nhiều vấn đề về sắc tộc, khả năng giải quyết mâu thuẫn sắc tộc, tôn giáo, chính sách của các nước lớn, dầu mỏ, khí đốt ở hai khu vực này,...
