Cụ thể, Tiến sĩ Trần Đáng cho rằng định hướng phát triển ngành công nghiệp nước mắm trong thời gian tới phải có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa khoa học và truyền thống, giữa tinh hoa lâu đời và thước đo công nghệ chính xác để cho ra hàng triệu chai nước mắm ngon có chất lượng đồng nhất và phù hợp với khẩu vị người tiêu dùng ở nhiều thị trường khác nhau.
Để làm được điều này, ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn nhấn mạnh cần nhiều giải pháp thiết thực để khôi phục và phát huy các mô hình, làng nghề chế biến nước mắm, đồng thời xây dựng chỉ dẫn địa lý và thương hiệu nước mắm đặc sản vùng miền, sản phẩm OCOP.
Bên cạnh đó, Việt Nam phải có một đề tài nghiên cứu đánh giá rủi ro, nguy cơ histamin trong nước mắm, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nước mắm.
 |
| Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Phùng Đức Tiến phát biểu tại hội thảo. Ảnh: T.T. |
Theo Giáo sư, Tiến sĩ Lưu Duẩn - Trưởng ban Tư vấn Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam, nhiệm vụ phát triển bền vững ngành nghề nước mắm cần sự hợp sức của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, Hiệp hội Nước mắm Việt Nam cũng như các cá nhân, nhà khoa học.
Các doanh nghiệp, hộ gia đình sản xuất, kinh doanh nước mắm cần đầu tư kinh phí nhiều hơn nữa để thay đổi công nghệ, áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng như HARPC, HACCP, ISO 22000... nhằm đạt yêu cầu về an toàn vệ sinh thực phẩm, đủ điều kiện xuất khẩu đi các thị trường Mỹ, Australia, châu Âu.
Đồng thời, các nhà sản xuất cần đầu tư, nghiên cứu đa dạng mẫu mã, bao bì cho sản phẩm sang trọng, tiện lợi, hấp dẫn.
Mặt khác, Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam cũng sẽ phối hợp với Hiệp hội Nước mắm Việt Nam trong Đề án xây dựng và phát triển các món ăn thuần Việt thành thương hiệu quốc gia nhằm giúp nước mắm, các sản phẩm chế biến từ nước mắm, các thương hiệu nước mắm có vị trí xứng đáng.
Hiện nay, số liệu từ Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản cho biết cả nước đang có hơn 4.200 cơ sở sản xuất nước mắm với sản lượng trung bình năm 2020 đạt gần 380 triệu lít.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Lê Thanh Hòa - Phó cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) kiêm Giám đốc Văn phòng Kiểm dịch động thực vật SPS Việt Nam - cho hay chỉ khoảng 12,6% số này được xuất khẩu. Trong đó, thị trường châu Á chiếm hơn 54%, châu Úc hơn 18%, châu Âu hơn 13% và châu Mỹ hơn 13%. Tổng kim ngạch xuất khẩu nước mắm năm 2021 đạt 28,53 triệu USD.
Để phát triển bền vững ngành hàng nước mắm phục vụ xuất khẩu, ông cho rằng cần đảm bảo nguồn nguyên liệu cả về số lượng và chất lượng, tổ chức các đội tàu chuyên khai thác cá làm mắm, ướp muối ngay trên tàu để đảm bảo chất lượng nguyên liệu đầu vào cho chế biến nước mắm.
Đồng thời, các nhà sản xuất cần nghiên cứu thị hiếu, mở rộng thị trường xuất khẩu với sự đa dạng về chủng loại nước mắm, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ truy xuất nguồn gốc, đáp ứng các quy định về an toàn thực phẩm của các thị trường, bên cạnh việc từng bước xây dựng thương hiệu quốc gia cho nước mắm Việt Nam.
