Câu 1: Pompeii từng có thời gian rất phát triển khi tập trung nhiều quý tộc La Mã nhưng rồi thành phố bị hủy diệt bởi núi lửa phun trào vào năm nào?
Pompeii thuộc phía nam của Italy. Thành phố ở gần vịnh Napoli, cách núi lửa Vesuvius 8km. Đây chính là ngọn núi lửa sau này chôn vùi Pompeii vào năm 79. Trước khi bị núi lửa phun trào và vùi lấp, Pompeii rất phát triển với một thành phố rộng khoảng 12km2 có tường đá bao quanh cùng các con phố giao cắt nhau. Ở Pompeii có nhà hát sức chứa tới 20.000 người; thành phố còn có quảng trường, đền thờ các vị thần, tòa án... Chiều ngày 24/8/79, núi lửa Vesuvius phun trào dữ dội, mây bụi, dung nham đã vùi lấp Pompeii và phải đến năm 1599 phế tích này mới được phát hiện. |
Câu 2: Trong quần thể kim tự tháp Giza của Ai Cập gồm ba kim tự tháp Khufu, Khafra và Menkaure. Kim tự tháp nào có tuổi đời nhiều nhất?
Ba kim tự tháp của quần thể kim tự tháp ở Giza được nhận xét là được bảo tồn tốt nhất hiện nay trong số các kim tự tháp Ai Cập. Trong đó kim tự tháp Khufu, còn gọi là kim tự tháp Cheops, hay Đại kim tự tháp là có tuổi đời nhiều nhất khi được xây dựng khoảng năm 2580 TCN. Kim tự tháp này cao 145,5m, có chiều dài mỗi cạnh đáy là 230m, chiếm diện tích 53.000m2, gần tương đương với diện tích của 7 sân bóng đá. |
Câu 3: Colosseum là công trình nổi tiếng thời La Mã cổ đại. Điều thú vị này là công trình được xây dựng trên nền Cung điện Vàng của một vị vua La Mã. Ông là?
Colosseum, còn được gọi là đấu trường La Mã. Công trình được xây dựng thời gian năm 70-80. Dù công năng làm nhà hát ngoài trời nhưng Colosseum lại chủ yếu làm đấu trường giác đấu, nơi thi đấu giữa người với người hoặc người với mãnh thú. Vốn trước khi xây dựng, vị trí của Colosseum là nơi tọa lạc Cung điện Vàng của Hoàng đế Nero, được xem là một bạo chúa La Mã. Sau khi Nero qua đời được 40 năm, Cung điện Vàng bị xóa sổ và các công trình khác xây đè lên. Năm 70, Hoàng đế Vespatianus đã cho rút cạn nước trong hồ nhân tạo và xây dựng Colosseum. |
Câu 4: Vạn Lý Trường Thành là công trình phòng thủ phía Bắc của Trung Quốc thời xưa. Các phong hỏa đài trên công trình này có chức năng gì?
Trên Vạn Lý Trường Thành ngoài các vọng gác, còn có các phong hỏa đài được dựng lên. Các phong hỏa đài (đài đốt lửa) là những địa điểm được dùng để báo hiệu những tin tức quan trọng truyền khắp Vạn Lý Trường Thành. Để làm được việc đó, lính canh giữ phong hỏa đài mỗi khi có tin tức gấp cần loan báo như giặc giã, chiến tranh.... sẽ đốt lửa và để tạo cột khói đậm, họ dùng phân động vật ăn cỏ phơi khô đốt lửa cho các phong hỏa đài, vọng gác lân cận biết và sẽ lại truyền tin đến nơi khác cũng bằng phương thức tương tự. |
Câu 5: Công trình tháp nghiêng Pisa vẫn còn tồn tại đến nay dù nó... bị nghiêng. Trên tháp nghiêng Pisa, nhà khoa học nổi tiếng nào đã từng làm thí nghiệm để chứng minh "tốc độ của vật thể tỷ lệ thuận với khối lượng của nó" là sai?
Người đã tiến hành thí nghiệm là Galileo. Vì các giáo sư ở Đại học Pisa không tin quan điểm "tốc độ của vật thể tỷ lệ thuận với khối lượng của nó" của Aristotle là sai, nên Galileo đã cùng học trò tiến hành thí nghiệm trên tháp nghiêng Pisa năm 1590. Ông thả đồng thời hai quả cầu bằng sắt có khối lượng khác nhau từ trên tháp xuống. Kết quả thu được là cả hai quả cầu sắt dù khối lượng khác nhau nhưng đều chạm đất cùng lúc. Thí nghiệm này của Galileo đã đánh đổ lý thuyết "tốc độ của vật thể tỷ lệ thuận với khối lượng của nó" của Aristotle. |
Câu 6: Các khu vườn cổ ở Tô Châu của Trung Quốc rất nổi tiếng với cảnh quan tuyệt đẹp. Tô Châu thuộc tỉnh nào của Trung Hoa?
Tô Châu thuộc về tỉnh Giang Tô của Trung Quốc. Với khí hậu ôn hòa, phong cảnh đẹp đẽ, nơi đây có nhiều khu vườn (viên lâm) được ca tụng trong câu "Giang Nam viên lâm giáp thiên hạ, Tô Châu viên lâm giáp Giang Nam" (viên lâm xứ Giang Nam đứng đầu thiên hạ, còn viên lâm Tô Châu đứng đầu xứ Giang Nam). Nhiều vườn cổ ở Tô Châu đẹp và thanh nhã có tiếng như Thương Lãng Đình (đình sóng xanh) xây dựng năm 1044, Sư Tử Lâm (rừng sư tử) ra đời năm 1342... |
Câu 7: Lăng Taj Mahal là công trình nổi tiếng ở Ấn Độ được vua Shal Jahan xây dựng để làm lăng mộ cho người vợ yêu của mình. Vật liệu xây dựng chủ yếu của công trình là?
Được xây dựng trong thời gian 1632-1654, công trình lăng Taj Mahal có lúc huy động tới hơn 20.000 nhân công, 1.000 con voi chuyên chở vật liệu xây dựng từ khắp nơi trên Ấn Độ và châu Á. Công trình cũng có sự góp sức của thợ lành nghề, nghệ nhân từ Ba Tư, đế quốc Ottoman. Lăng xây dựng bằng đá cẩm thạch trắng được khai thác ở thị trấn Makrana thuộc bang Rajasthan của Ấn Độ. Có tới 28 loại đá quý như ngọc lam, pha lê, saphia... được dùng để trang trí trên nền cẩm thạch trắng của lăng Taj Mahal. |
Nguồn ảnh: Sách Hóa ra thế giới thời xưa thật thú vị: Những công trình vĩ đại, Zhishang Mofang biên soạn, NXB Kim Đồng, 2018.