Trong chuyến đi tới Nhật Bản vào tháng 7/2019, ông Bolton đã chuyển lời yêu cầu của Tổng thống Donald Trump đến một quan chức chính phủ cao cấp của Nhật Bản, yêu cầu Tokyo đóng 8 tỷ USD mỗi năm để duy trì lực lượng quân sự Mỹ tại nước này. Khoản phí này cao gấp 4 lần con số mà Nhật Bản hiện phải chi trả.
Đó là tiết lộ từ cuốn hồi kí "The room where it happened: A White House Memoir" (tạm dịch: Hồi ký Nhà Trắng: căn phòng nơi điều đó xảy ra) của cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ xuất bản vào ngày 23/6.
Cựu cố vấn Nhà Trắng John R. Bolton với cuốn hồi ký "The room where it happened: A White House Memoir" hứa hẹn sẽ gây nhiều sóng gió cho Tổng thống Trump. Ảnh: BBC. |
Cuốn sách cũng tiết lộ rằng bất chấp việc Tổng thống Trump đã xây dựng mối quan hệ khăng khít với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, ông vẫn thúc giục cố vấn Bolton sử dụng chiến lược đe dọa rút quân khỏi Nhật Bản như “con át chủ bài” trong các cuộc đàm phán với nước chủ nhà. Năm 2016, trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng, ông Trump phàn nàn rằng số tiền Nhật Bản trả cho sự hỗ trợ quân sự từ Mỹ là quá ít.
Ông Bolton còn cho biết thêm trong cuốn sách của mình rằng khi ông quay về Washington và tường thuật ngắn gọn lại với tổng thống Mỹ về cuộc thỏa thuận, ông Trump nói, không quên đề cập khoản ngân sách quốc phòng 5 tỷ USD từ Hàn Quốc: “Cách để thu được khoản chi phí quân sự trị giá 8 tỷ và 5 tỷ USD mỗi năm chính là đe dọa rút toàn bộ quân đội Mỹ về nước”.
Cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ cũng viết rằng "chỉ có ông Trump mới biết chính xác khoản phí có thể làm hài lòng ông, nên đoán già đoán non cũng vô ích".
Theo Japan Times, khi được hỏi về những tiết lộ từ cuốn sách của ông Bolton tại cuộc họp báo hôm 22/6, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga từ chối bình luận về chi tiết cuộc thương thuyết nhưng đã bác bỏ thông tin từ phía truyền thông rằng Bolton yêu cầu Tokyo trả nhiều tiền hơn cho chi phí quân sự. Được biết, trong năm tài khóa 2019, Nhật Bản đã phân bổ 197,4 tỷ yên (khoảng 1,8 tỷ USD) để tiếp đón quân đồn trú.
Phía Nhà Trắng và Bộ ngoại giao Mỹ chưa có bình luận chính thức nhưng Tổng thống Trump một mực cho rằng cuốn sách của ông Bolton là "một tuyển tập những lời nói dối trắng trợn".
Stephen Nagy, phó giáo sư tại Đại học Công giáo Quốc tế ở Tokyo cho rằng cho rằng việc "chiêu bài" thương thuyết của Tổng thống Trump bị tiết lộ là điều "có thể dự đoán trước". Ông nói thêm rằng dù "khoản tiền khổng lồ ông Trump yêu cầu có vẻ tương xứng với quy mô quân đội mà Mỹ đóng tại Nhật" nhưng lại bất hợp lý khi so sánh với những đóng góp từ phía Nhật Bản cho tới thời điểm hiện tại, đặc biệt là khi Tokyo ngày càng có trách nhiệm hơn trong mối quan hệ song phương. Thêm vào đó, nên cân nhắc vai trò quan trọng của Nhật Bản trong việc triển khai quân đội Mỹ trong khu vực.