- Chiều 28/10 là buổi cuối trong 2 ngày thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV.
- Ba tư lệnh ngành đăng đàn giải trình làm rõ ý kiến của đại biểu Quốc hội, gồm: Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Tài chính. Ngoài ra, dự kiến một phó thủ tướng tham gia làm rõ thêm các vấn đề đại biểu đề cập.
-
Mở đầu phiên thảo luận chiều, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết trong chiều 28/10, Quốc hội sẽ tiếp tục thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023; tình hình thực hiện ngân sách Nhà nước năm 2022, dự toán ngân sách Nhà nước, kế hoạch đầu tư công vốn ngân sách Nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2023.
Đồng thời, các đại biểu Quốc hội, các tư lệnh ngành, Chính phủ sẽ thảo luận về việc tổng kết thực hiện Nghị quyết số 54/2017/QH14 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.
-
Phát biểu tại hội trường, đại biểu Quốc hội đoàn Hải Dương - Nguyễn Thị Việt Nga - cho biết trong 15 chỉ tiêu kế hoạch ước thực hiện năm nay, chỉ tiêu về tốc độ tăng năng suất lao động xã hội là chỉ tiêu duy nhất ước không đạt, thậm chí, thấp hơn tốc độ tăng năng suất lao động xã hội năm 2021. Bên cạnh đó, con số chênh giữa mục tiêu đề ra và ước thực hiện là khá lớn, khi mục tiêu đề ra là 5,5% nhưng ước thực hiện chỉ ở mức 3,8-4,3%.
Theo bà Nga, tốc độ tăng năng suất lao động là chỉ tiêu quan trọng, nhìn vào có thể đánh giá được hiệu suất làm việc của lao động và là yếu tố cơ bản, thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế.
Trong báo cáo của Chính phủ, tăng trưởng năng suất lao động năm 2022 không đạt trong khi các chỉ tiêu khác để đảm bảo cho tăng trưởng năng suất lao động đều đạt và vượt. Điều này chứng tỏ chất lượng lao động, chất lượng nguồn nhân lực trong nước còn thấp, ý thức lao động chưa cao, tiềm năng lao động chưa được khai thác tốt.
Trong khi đó, tại các chiến lược phát triển kinh tế xã hội hàng năm, 5 năm, 10 năm đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tăng cường ứng dụng chuyển đổi số và tiến bộ khoa học kỹ thuật để cải thiện năng suất lao động nhưng chỉ số tăng năng suất lao động của chúng ta ngày càng tỷ lệ nghịch với những nỗ lực đó.
Theo nữ đại biểu Quốc hội, hiện nay, năng suất lao động của Việt Nam vẫn ở mức thấp so với các nước ASEAN. Bởi vậy, trong năm 2023 và các năm tiếp theo, nếu không quyết tâm và nỗ lực để nâng cao hơn nữa năng suất lao động thì không thể thu hẹp khoảng cách với các quốc gia và điều này ảnh hưởng rất lớn đến phát triển kinh tế xã hội, nhất là khi Việt Nam phải đối mặt với tình trạng già hóa dân số, già hóa lao động trong vòng 20 năm tới.
-
Tăng lãi suất điều hành cần giám sát lãi suất đầu ra
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thành Trung (Yên Bái) nêu 4 kiến nghị liên quan lĩnh vực tài chính ngân hàng.
Thứ nhất, việc tăng lãi suất cơ bản là cần thiết, nhưng Chính phủ cần giám sát lãi suất đầu ra để không hạn chế việc các thành phần kinh tế tiếp cận vốn. Vị đại biểu cho biết hiện có nhiều doanh nghiệp phản ánh khó tiếp cận vốn vay do ngân hàng thương mại hết "room" tín dụng, ngân hàng thiếu vốn cho vay chưa thu hồi được nợ đến hạn hoặc khó huy động tiền gửi.
Thứ hai, cần có kịch bản chủ động trong việc điều hành lãi suất, để khơi thông nguồn vốn cho sản xuất kinh doanh và kiểm soát lạm phát. Ba là, thực hiện hiệu quả hơn chính sách hỗ trợ lãi suất 2%. Bốn là trong khi thực hiện chính sách tiền tệ linh hoạt, Chính phủ cần quyết liệt trong việc giải ngân vốn đầu tư công, nhất là với các dự án cơ sở hạ tầng.
Theo ông Trung, để đảm bảo ổn định thị trường tài chính, thị trường vốn, Chính phủ cần quan tâm đến việc tăng lãi suất cơ bản và điều chỉnh biên độ tỷ giá.
Theo đó, Ngân hàng Nhà nước cần có các kịch bản chủ động trong điều hành lãi suất, tỷ giá cùng với các biện pháp hữu hiệu để vừa đảm bảo huy động, khơi thông các nguồn vốn cho sản xuất kinh doanh vừa kiểm soát lạm phát.
-
Thảo luận tại nghị trường, đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương (Ninh Thuận) cho biết theo báo cáo từ khóa XIV đến nay, còn 614 kiến nghị của cử tri chưa có kết quả giải quyết, các văn bản pháp luật chưa rõ ràng, chậm tháo gỡ. Đại biểu cho rằng Chính phủ, các bộ, ngành cần sớm rà soát, tháo gỡ, khơi thông sự tắc nghẽn, tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương làm tốt công tác quản lý Nhà nước, thu hút đầu tư cho sự phát triển.
Đồng thời, các cơ quan của Quốc hội cần tăng cường công tác giám sát việc ban hành các văn bản dưới luật, kịp thời có ý kiến nếu có việc ban hành văn bản không đúng với tinh thần của luật.
-
Đại biểu lo ngại giá hàng hóa tăng khi lương cơ sở tăng
Về vấn đề giải ngân vốn đầu tư công, đại biểu Chu Thị Hồng Thái (Lạng Sơn) đề nghị Chính phủ quan tâm, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của địa phương các thủ tục giải ngân vốn đầu tư công, triển khai chương trình phục hồi phát triển kinh tế xã hội.
"Nhất là vướng mắc liên quan đến thẩm quyền Chính phủ, các bộ ngành trung ương để phát triển kinh tế xã hội ở địa phương, đặc biệt là trong các dự án cao tốc, nâng cấp đường quốc lộ", đại biểu nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, đại biểu đề nghị Chính phủ có biện pháp kiểm soát lạm phát, giá xăng dầu, vật tư nông nghiệp và giá các loại hàng hóa dịch vụ ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống nhân dân.
Đồng thời, tăng cường đảm bảo tự chủ nguyên vật liệu trong nước nhằm giảm lạm phát. "Đặc biệt, khi Chính phủ tăng lương cơ sở là lý do để các mặt hàng khác tăng theo khiến chính sách tăng lương này không đạt mục tiêu đề ra", đại biểu nói.
-
Nhiều doanh nghiệp đang thực sự khát vốn
Đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng (Cần Thơ) đề cập 2 vấn đề. Một là, tại Nghị quyết 06/2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam có để cập việc bắt buộc đưa chí tiêu phát triển nhà ở xã hội vào chỉ tiêu 5 năm, hàng năm của từng tỉnh và cả nước. Do đó, cần đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội năm 2023 và cả nhiệm kỳ 2021-2025.
Thứ hai, ông Hùng cho biết mức tăng trưởng tín dụng năm 2022 theo thông báo của Ngân hàng Nhà nước là 14%. Đây được đánh giá mức cao so với các nước trong khu vực (8-10%).
Trong bối cảnh chỉ số lạm phát dự báo ở mức 3,67-3,87% (thấp hơn mục tiêu 4% đề ra), các nhà đầu tư kỳ vọng nguồn vốn trên thị thường sẽ dồi dào và dễ tiếp cận hơn. Tuy nhiên, vị đại biểu cho rằng thực tế doanh nghiệp đang thực sự khát vốn, nhiều dự án bị đình trệ do không thể tiếp cận nguồn vốn từ ngân hàng trong khi thị trường chứng khoán, trái phiếu gặp rất nhiều khó khăn sau sự cố FLC và Tân Hoàng Minh.
Để giải bài toán thiếu vốn cho nền kinh tế, ông Hùng đề xuất 5 giải pháp. Một là, điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, thận trọng nhằm kiểm soát lạm phát. Hai là, có cơ chế điều chỉnh dòng vốn vào các ngành sản xuất hiệu quả, ổn định, tránh việc cung tiền vào các lĩnh vực có rủi ro cao. Ba là, các tổ chức tín dụng cần chia sẻ với nền kinh tế, chấp nhận thu hẹp biên lãi ròng, cắt giảm chi phí, ổn định lãi suất cho vay. Bốn là, triển khai hiệu quả Nghị quyết 43. Năm là sớm phục hồi trái phiếu doanh nghiệp và thị trường chứng khoán.
-
Bất công với người hoạt động không chuyên trách cấp xã
Đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy (Bến Tre) cho rằng hiện nay nguồn lực và chế độ chính sách cho UBND cấp xã không tương xứng với trách nhiệm, nhất là đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã. Cụ thể, họ không được tăng lương, không công tác phí, phụ cấp, bảo hiểm xã hội...
"Bất công này đã tồn tại từ lâu và đã được cử tri kiến nghị. Chính phủ cũng đã trả lời nhưng chưa thỏa đáng. Tâm lý bất mãn và thiếu nhiệt huyết trong công việc của người hoạt động không chuyên trách cấp xã ngày càng phổ biến", đại biểu phán ánh.
Đại biểu dẫn chứng hiện nay để vào được ngành y, sinh viên phải đạt số điểm rất cao, trải qua 6 năm với học phí không nhỏ và sau khi ra trường phải mất tối thiểu 18 tháng tập sự. Đi làm với mức thu nhập 4-5 triệu đồng không đủ sinh hoạt, gặp nhiều rủi ro trong công việc...
Từ thực tiễn trên, đại biểu đề nghị Chính phủ cần có lộ trình để chuyển đổi người hoạt động không chuyên trách cấp xã sang công chức theo đúng vị trí việc làm và tương ứng với khối lượng công việc được giao ngày càng nhiều ở cơ sở để bảo đảm chế độ, chính sách đầy đủ, công bằng, giải tỏa tâm lý bất mãn trong nhóm đối tượng này trước khi quá muộn.
-
Rút gọn một số chính sách để giảm áp lực lạm phát
Đại biểu Hoàng Đức Chính (Hòa Bình) cho biết từ thực tiễn và ý kiến kiến nghị của các cử tri, Chính phủ cần tiếp tục thực hiện có hiệu quả các chính sách an sinh xã hội, lao động, việc làm, miễn giảm thuế để giảm bớt khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.
Đồng thời, ông Chính kiến nghị các cơ quan quản lý nghiên cứu rút gọn một số chính sách không có khả năng thực hiện để giảm áp lực lạm phát. Đặc biệt trong việc bố trí vốn kế hoạch đầu tư công năm 2023, đại biểu Quốc hội đoàn Hòa Bình đề nghị rà soát, xác định lại mức vốn kế hoạch, chỉ xem xét bố trí vốn cho các dự án có đầy đủ thủ tục đầu tư và khả năng giải ngân theo quy định của Luật Đầu tư công.
Đối với các dự án cấp bách, cấp thiết thuộc danh mục bố trí vốn nhưng chưa triển khai thực hiện, chưa đầy đủ thủ tục đầu tư, ông Chính đề nghị xem xét bố trí vốn trong kế hoạch đầu tư công năm 2024-2025. Ngoài ra, ông cũng đề nghị Quốc hội cho phép kéo dài thời gian giải ngân nguồn vốn này so với quy định tại Nghị quyết số 43 để phù hợp với điều kiện thực tế.
-
Đại biểu Nguyễn Thị Yến (Bà Rịa - Vũng Tàu) ghi nhận những khó khăn của ngành Y tế, đồng thời bà kiến nghị Quốc hội đưa vấn đề thiếu thuốc, vật tư y tế vào nghị quyết chung của kỳ họp.
Ngoài ra, để tháo gỡ Thẻ vàng của Ủy ban châu Âu, bà Yến kiến nghị hoàn thành giám sát dữ liệu hành trình tàu cá với các tỉnh có biển. Tăng cường lực lượng giám sát khai thác biển, chế tài xử lý vi phạm trong hoạt động khai thác. Quan tâm kinh tế số và nguồn nhân lực, hạ tầng số.
-
Gần 40.000 công chức, viên chức nghỉ việc
Đại biểu Trần Quốc Tuấn (Trà Vinh) cho rằng trước thực trạng vừa qua đã có gần 40.000 công chức, viên chức nghỉ việc, bỏ việc dịch chuyển từ khu vực công sang khu vực tư.
Đây là điều rất bình thường theo quy luật kinh tế thị trường và quy luật giá trị. Nhưng đây lại là một điều bất thường khi nó xảy ra trong một thời gian ngắn, tập trung vào khoảng thời gian tháng 6/2021 đến tháng 6/2022.
"Chính sự bất thường này đã làm cho chúng ta vừa mừng vừa lo, mừng khi khu vực tư tăng trưởng tốt sẽ thúc đẩy đất nước phát triển nhanh hơn nhưng rất lo vì đây là hồi chuông cảnh báo về chủ trương chính sách đầu tư cho con người ở khu vực công, nhất là ngành y", đại biểu nói và cho rằng điều này sẽ phát sinh nhiều hệ lụy cho đất nước trong tương lai.
Theo đó, đại biểu kiến nghị, đề xuất Quốc hội, Chính phủ trước mắt cần thực hiện tăng lương cơ sở cho công chức, viên chức từ ngày 1/1/2023 thay vì ngày 1/7/2023. Về lâu dài, ông đề xuất Quốc hội ban hành nghị quyết chuyên đề về xây dựng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức chuyên nghiệp, liêm chính.
-
Đại biểu Lâm Văn Đoan (Lâm Đồng) kiến nghị Chính phủ cần xem xét, cải cách chính sách an sinh xã hội, hài hòa với chuẩn mực quốc tế. Hiện nay chính sách chưa thiết kế phù hợp với chuẩn một số nước trong khu vực, chưa xây dựng được mức sàn an sinh xã hội tối thiểu…
Đề nghị Chính phủ điều chỉnh mức trợ cấp cho người có công, thời gian áp dụng từ năm 2023. Ngoài ra, cần quan tâm mức trợ cấp bảo trợ xã hội thỏa đáng, đặc biệt nhóm yếu thế để không ai bị bỏ lại phía sau; phân bổ ngân sách cho chương trình giảm nghèo.
-
Dành thời gian nói về vấn đề nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn ngân sách trong đầu tư, đại biểu Siu Hương (Gia Lai) cho biết hiện nay nhiều dự án đã và đang thi công bỏ hoang không được đưa vào sử dụng, trong đó có các bệnh viện.
Tuy nhiên, một số bệnh viện hiện nay lại thiếu trang thiết bị y tế, cơ sở vật chất, các công trình đầu tư đội vốn xảy ra nhiều.
"Do đó, để xử lý tình trạng này cần mạnh tay xử lý các sai phạm liên quan đến lãng phí, chậm tiến độ làm giảm hiệu quả đầu tư của đồng vốn ngân sách", đại biểu tỉnh Gia Lai nhấn mạnh.
-
Yêu cầu rà soát lại quy trình quản lý, điều hành xăng dầu
Đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương (Quảng Ngãi) nhận định tình hình nguồn cung ứng, bán lẻ xăng dầu diễn biến phức tạp. Thực tiễn rối loạn thị trường xăng dầu xảy ra cục bộ ở một số địa phương đặt ra yêu cầu cấp bách về đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Từ đó, bà đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Công Thương và Bộ Tài chính rà soát lại quy trình quản lý, điều hành xăng dầu từ khâu sản xuất, phân phối, điều hành giá, tiết giảm chi phí trung gian, có chính sách thuế phù hợp. Đồng thời, bà nhấn mạnh cần đánh giá lại việc sử dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu.
Thứ hai, nữ đại biểu đề nghị cần tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động kinh doanh mặt hàng thiết yếu này. Vần đề dự trữ xăng dầu cũng được đề nghị tăng cường nguồn lực, xây dựng các kho dự trữ xăng dầu quốc gia, đảm bảo trữ lượng phục vụ thị trường trong thời gian dài, ứng phó với giá thế giới biến động.
Về lâu dài, bà đề nghị cần mở rộng sản xuất trong nước, trong đó cần tính toán nâng cấp quy mô Nhà máy lọc dầu Dung Quất và xây dựng Trung tâm năng lượng dầu khí quốc gia tại Khu kinh tế Dung Quất để phát triển công nghiệp năng lượng.
Về thị trường trái phiếu doanh nghiệp, đại biểu Sương cho rằng có giai đoạn tăng nóng, cơ cấu thị trường còn thiếu cân đối, chất lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ chưa cao, việc sử dụng vốn huy động sai mục đích còn diễn ra. Bà lấy ví dụ về các doanh nghiệp bất động sản có tỷ lệ đòn bẩy tài chính cao, tình hình kém lành mạnh có thể gặp khó khăn trong việc thanh toán các khoản tín dụng hoặc nợ trái phiếu đến hạn.
“Chính phủ cần làm rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà nước đối với quản lý điều hành hoạt động của các tổ chức tín dụng, quản lý thị trường chứng khoán và hoạt động bất động sản”, bà nói, đồng thời đề nghị cần đánh giá về mức độ của các sai phạm trong thời gian qua đã tác động ra sao tới nền kinh tế, thị trường vốn từ đó có giải pháp phù hợp.
-
Cần giảm áp lực tăng tỷ giá, lãi suất
Nhận định từ nay đến cuối năm và năm 2023 có rất nhiều thách thức đặt ra đối với nền kinh tế, đại biểu Trần Anh Tuấn (TP.HCM) cho rằng Việt Nam cần giảm áp lực tăng tỷ giá, tăng lãi suất trong thời gian tới bằng cách tạo nguồn thu và giảm chi ngoại hối.
Theo đó, ông cho rằng cần đưa các doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là mặt hàng nông sản, công nghiệp chế biến chế tạo vào diện hỗ trợ tiếp cận tín dụng, giảm, giãn thuế, đơn giản hóa thủ tục để khuyến khích doanh nghiệp tập trung xuất khẩu, tăng nguồn thu.
"Với doanh nghiệp nhập khẩu, đại biểu cho rằng cần khuyến khích doanh nghiệp đa dạng hóa thị trường bằng cách sử dụng nhiều ngoại tệ khác nhau, tránh phụ thuộc quá nhiều vào USD", ông nói.
Bên cạnh đó, đại biểu Tuấn cho rằng cần điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, thận trọng nhằm ổn định tỷ giá, tránh cú sốc ngắn hạn. Ngân hàng Nhà nước cần ước lượng được tổng giá trị giao dịch bình quân, nhu cầu tín dụng, nhu cầu giao dịch trong nền kinh tế để có giải pháp điều chỉnh lượng tiền trong lưu thông.
"Đối với các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội 2023, Chính phủ cần bổ sung chỉ tiêu xây dựng nhà ở xã hội cho đối tượng lao động trong khu công nghiệp, khu chế xuất và cân đối nguồn lực để thực hiện. Ngoài ra, Chính phủ cần xem xét lại chỉ tiêu giao thu ngân sách cho các tỉnh, đặc biệt là TP.HCM thay vì 10% xuống mức 4-5%", ông đề xuất.
-
Đề xuất nghị quyết riêng về tự chủ toàn diện với đơn vị sự nghiệp giáo dục và y tế
Đề cập đến chất lượng nhân sự trong bộ máy Nhà nước, Đại biểu Lê Thanh Vân (Cà Mau) kiến nghị tập chung vào mục tiêu cải cách thủ tục hành chính, tránh lạm quyền.
Liên quan đến câu chuyện lò ấp tiến sĩ, đại biểu đề nghị tổng rà soát tiến sĩ, mà trọng tâm là cán bộ trung cao cấp của bộ máy Nhà nước để sàng lọc chất lượng nhân sự cho bộ máy.
Ông cũng kiến nghị Quốc hội cần có nghị quyết riêng về tự chủ toàn diện đối với đơn vị sự nghiệp thuộc ngành giáo dục và y tế, trong đó cho các đơn vị độc lập tự về mô hình hoạt động, tự chủ về nhân sự, tự chủ về ngân sách và về thẩm quyền đầu tư. Như vậy mới có đột phá về chất lượng nhân sự. Nếu trao quyền nửa vời thì khó cải thiện chất lượng nhân sự.
Đại biểu Vân nhắc lại vừa qua các cơ quan bảo vệ pháp luật đã xử lý nghiêm một số doanh nhân vi phạm lĩnh vực chứng khoán. Đây là giải pháp rất đúng đắn để kịp thời để lành mạnh hóa các quan hệ kinh tế. Tuy nhiên, vẫn có đối tượng tung tin bịa tạc về các giải pháp này, đại biểu kiến nghị cần xử lý nghiêm, đồng thời cũng cần có chính sách khoan dung với doanh nhân ăn năn hối cải được chuộc lỗi.
Liên quan đến vấn đề an ninh năng lượng, đại biểu đề nghị Chính phủ cần sớm rà soát lại cách tính giá điện mua vào, đồng thời điều chỉnh với giá điện tái tạo, điện rác phù hợp với nhu cầu cạnh tranh giá; có biện pháp tài chính, bù giá bao tiêu với nhà máy lọc dầu Nghi Sơn để tăng cường nguồn cung cho xã hội.
-
Khắc phục điểm nghẽn trong hoạt động của bệnh viện công lập
Đại biểu Nguyễn Thiện Nhân (TP.HCM) nêu giải pháp khắc phục 6 điểm nghẽn trong hoạt động của các bệnh viện công lập hiện nay.
Thứ nhất, các bệnh viện hoạt động trong điều kiện cơ chế thị trường những hiện có nhiều quy định trái với cơ chế thị trường. Cụ thể, Thông tư 15/2019 yêu cầu giá đấu thầu năm nay không được cao hơn giá đã thắng thầu năm ngoái.
“Điều này rất phi thị trường bởi giá phải phụ thuộc vào thị trường. Nếu một nhà hàng hoặc công ty thực phẩm đấu thầu gạo và thịt mà yêu cầu giá năm nay đấu thầu phải thấp hơn giá năm ngoái điều đó không xảy ra”, ông Nhân nói và đề xuất điều chỉnh giá đấu thầu ở thời điểm nào phải do giá thị trường khi đó quyết định, không so sánh với giá năm trước.
Thứ hai, Nhà nước phải thể hiện trách nhiệm trong việc đầu tư cho các bệnh viện bởi các bệnh viện tham gia tự chủ là tự chủ chi phí thường xuyên chứ không tự chủ chi phí đầu tư. Nếu không có ngân sách đầu tư sẽ không mua được máy móc, thiết bị mới từ đó dẫn đến tình trạng thuê máy, đặt máy để làm dịch vụ. Ông Nhân đề nghị các bệnh viện được thuê máy, đặc máy cho đến khi có kinh phí đầu tư.
Thứ ba, phải ban hành đầy đủ văn bản về định mức kinh tế kỹ thuật liên quan đến hoạt động ngành y tế. Hiện nay có hơn 17.216 dịch vụ nhưng định mức chỉ có gần 2.000 dịch vụ. Thứ tư, bỏ các quy định không khả thi. Thứ năm, đã tự chủ chi thường xuyên, đề nghị cho bệnh viện được tự quyết định mức thu nhập cho cán bộ y tế. Thứ sau, cần có cơ chế “ở dưới nói thì trên nghe”, khi bệnh viện có ý kiến mà Bộ Y tế và Chính phủ có thể nghe và xử lý kịp thời.
-
Thống đốc NHNN nêu lý do tỷ giá USD/VNĐ tăng cao
Dành gần 9 phút trả lời những ý kiến thảo luận của các đại biểu về chính sách điều hành tín dụng, tỷ giá, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết những diễn biến của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, chứng khoán đã tác động rất mạnh đến hoạt động tiền tệ và ngân hàng.
"Ngay cả trong bối cảnh lãi suất thế giới tăng cao, nhiệm vụ giao cho chính sách tiền tệ vẫn phải giảm 0,5-1% trong giai đoạn 2022-2023. Đây là một nhiệm vụ thực sự khó khăn trong bối cảnh này", bà đánh giá.
Thống đốc cho biết trong 9 tháng đầu năm, Ngân hàng Nhà nước đã bám sát diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ và chỉ đạo điều hành linh hoạt vào thời điểm hợp lý, qua đó góp phần kiểm soát lạm phát ở mức bình quân 9 tháng là 2,73%, cả năm nhiều khả năng dưới 4% - đây là mức thấp hơn nhiều so với thế giới.
Tăng trưởng kinh tế chính sách tiền tệ tín dụng của ngành ngân hàng tăng trên 11%, đây cũng là một yếu tố góp phần tăng trường kinh tế đạt mức dự kiến 8% cho cả năm.
"Đối với tỷ giá, Ngân hàng Nhà nước đã theo dõi sát và điều hành linh hoạt ở mức độ phù hợp để ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối. Đặc biệt trên thị trường tiền tệ, thanh khoản ngân hàng thậm chí có dư thừa trong 9 tháng, mặt bằng lãi suất chỉ tăng 0,3-0,4% so với cuối năm ngoái", Thống đốc cho hay.
Tuy nhiên sang tháng 10, bà Hồng cho biết thị trường tiền tệ, ngoại hối biến động mạnh do tác động bởi tâm lý kỳ vọng, đặc biệt là các thông tin không đúng sự thật ảnh hưởng đến hoạt động của các tổ chức tín dụng.
"Ngân hàng Nhà nước cũng đã chủ động, linh hoạt và xác định trọng tâm thời gian này phải đảm bảo ổn định hoạt động hệ thống ngân hàng và sẵn sàng cung ứng thanh khoản để đáp ứng nhu cầu chi trả cho các tổ chức tín dụng", tư lệnh ngành ngân hàng cho biết.
Đối với thị trường ngoại hối, bà cho biết Ngân hàng Nhà nước phải chủ động cho phép tỷ giá biến động linh hoạt hơn. Bởi nếu ổn định lãi suất thì không thể kiểm soát được thị trường ngoại hối mà ổn định thị trường này rất quan trọng với nhà đầu tư nước ngoài.
"Trong điều hành chính sách kinh tế vĩ mô, tiền tệ, chúng ta phải xác định mục tiêu trọng tâm trọng điểm trong giai đoạn đó là gì nhưng mục tiêu chính vẫn là kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nói.
Trong ngắn hạn, bà cho rằng phải đánh đổi giữa các mục tiêu như để ổn định thị trường ngoại hối phải chấp nhận tỷ giá tăng cao và với doanh nghiệp chịu ảnh hưởng khi tỷ giá tăng cao nhưng ổn định được thị trường ngoại hối...
-
Áp lực lãi suất, tỷ giá hạn chế khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp
Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng ghi nhận, tiếp thu ý kiến của Đại biểu Quốc hội về một số tồn tại hạn chế như chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động, chính sách tài khóa, điều hành giá, nhân lực nghỉ việ, công tác quy hoạch, hạ tầng giao thông nhiều vấn đề còn tồn tại hạn chế, chưa giải quyết dứt điểm. Bộ trưởng đánh giá khó khăn thách thức thời gian tới là lớn, nhiều yếu tố bất định nên không được chủ quan, lơ là đơn cử như vấn đề áp lực gia tăng về lãi suất, tỷ giá sẽ hạn chế khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp.
Ông Nguyễn Chí Dũng cho biết các đại biểu Quốc hội đã đóng góp nhiều giải pháp đảm bảo kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, phát triển thị trường vốn hỗ trợ phát triển doanh nghiệp, đẩy nhanh công trình hạ tầng chiến lược. Bộ KHĐT sẽ phối hợp, nghiên cứu kịp thời các giải pháp như đại biểu đã nêu.
Về vấn đề giải ngân đầu tư công, Bộ trưởng KHĐT đánh giá đây là vấn đề quan trọng then chốt. Bộ đã tổ chức nhiều hội nghị, tổ công tác để đẩy nhanh tiến độ. Tuy nhiên, năm 2022 có một số đặc thù như năm đầu thực hiện kế hoạch đầu tư công chung hạn, mất nhiều thời gian thủ tục thực hiện dự án đầu tư mới, giá xăng dầu biến động….
Hiện nay, 76% vốn ngân sách Nhà nước là do địa phương quản lý, nên việc tổ chức đầu tư ở địa phương là quan trọng. Trong cùng điều kiện, có địa phương giải ngân cao, có địa phương giải ngân chậm. Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng rất mong các đại biểu Quốc hội đồng hành với việc giải ngân ở các địa phương.
Về đề xuất tách riêng khâu giải phóng mặt bằng dự án mà nhiều đại biểu đề nghị, ông Dũng đánh giá đây là vấn đề lớn, sẽ để lại nhiều hệ lụy nếu không quản lý chặt chẽ.
Bộ trưởng KHĐT đề nghị nghiên cứu sửa ngay Luật Đất đai theo hướng cho kiểm đếm, đo đạc khảo sát trước khi đã có quy hoạch và chủ trương đầu tư. Việc này sẽ giúp giảm, tiết kiệm ngay đc 6 đến 8 tháng tiến độ.
Về chương trình phục hồi kinh tế xã hội, Bộ trưởng đánh giá đây là chương trình lớn, cần thực hiện hiệu quả, tránh thất thoát lãng phí. Vừa qua, Chính phủ đã mất nhiều thời gian ban hành chính sách, thủ tục.
Về vấn đề chỉ tiêu năng suất lao động mà đại biểu nêu, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng có nhiều nguyên nhân, liên quan cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động. Riêng năm nay tốc độ tăng lao động nhanh hơn. “Chúng tôi sắp tới sẽ xây dựng chương trình tăng năng suất quốc gia”, Bộ trưởng Dũng chia sẻ.
-
Bộ Tài chính đề xuất giao toàn phần xăng dầu về Bộ Công Thương
Phát biểu tại nghị trường, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc đánh giá 2022 là năm kinh tế - xã hội được điều hành quản lý thành công. Tăng trưởng GDP dự báo đạt 7,5-8%; CPI tăng 2,74% (dưới mức 4% theo kế hoạch để ra); nợ công bằng khoảng 45% GDP; và cả nước đã xuất siêu 8 tỷ USD...
Về chính sách tài khoá, ông Phớc cho biết thu ngân sách Nhà nước ước đạt khoảng 1,614 triệu tỷ đồng (vượt 202.400 tỷ so với dự toán). Trong đó, thu nội địa được ghi nhận tăng trưởng 9,8%.
Người đứng đầu ngành tài chính cũng cho biết năm nay là năm giảm thuế nhiều nhất với 233.000 tỷ đồng. Trong 9 tháng qua, cơ quan chức năng đã giảm và gia hạn thuế hơn 151.237 tỷ đồng, cao nhất trong lịch sử ngành thuế.
Đồng thời, ngành thuế cũng thực hiện biện pháp thu ngân sách như phát hành hóa đơn điện tử, xây dựng cổng thông tin điện tử xuyên biên giới. Trong 9 tháng, đã có 3.167 tỷ đồng được thu từ 37 tập đoàn công nghệ lớn như Google, YouTube, Microsoft, Tiktok…
Với dự toán ngân sách năm 2023, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc đánh giá có nhiều khó khăn do giá nguyên vật liệu, lãi suất, tỷ giá tăng, room tín dụng thắt chặt, tình hình lạm phát thế giới phức tạp trong khi đó nhu cầu trên thị trường giảm.
Để đảm bảo thận trọng, dự toán thu ngân sách đặt ra là khoảng 1,62 triệu tỷ đồng.
Cũng tại phiên họp, Bộ trưởng Tài chính đã có chia sẻ liên quan tình hình thị trường chứng khoán và trái phiếu. Trong đó, ông Phớc cho rằng việc phát hành trái phiếu riêng lẻ hiện nay theo nguyên tắc tự vay, tự trả và tự chịu trách nhiệm. Dư nợ trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp hiện đạt 1,204 triệu tỷ đồng, tương đương 12,8% GDP. Trong đó, doanh nghiệp phát hành trái phiếu nhiều nhất là bất động sản với khoảng 37%.
Theo chiến lược phát triển của thị trường chứng khoán, đến năm 2030, trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sẽ đạt khoảng 25% GDP.
“Sắp tới, chúng tôi sẽ đề xuất sửa Luật Doanh nghiệp, Luật Chứng khoán và các nghị định liên quan để kiểm soát chặt chẽ, minh bạch đồng thời tạo ra thị trường vốn trung và dài hạn phát triển sản xuất kinh doanh”, ông Phớc nhấn mạnh.
Với lĩnh vực xăng dầu, Bộ trưởng Tài chính cho biết nhu cầu của cả nước là khoảng 19,2 triệu tấn/năm. Sản xuất trong nước phụ thuộc vào 2 nhà máy là Lọc dầu Bình Sơn và Nghi Sơn. Trong 9 tháng qua, Lọc dầu Bình Sơn đạt khoảng 70% công suất với 4,4 triệu tấn/6,2 triệu tấn. Trong khi đó ở Nghi Sơn có công suất 6,8 triệu tấn mới chỉ đạt 4,3% sản lượng.
Bên cạnh đó, kế hoạch nhập khẩu là 6,2 triệu tấn phân bổ cho 34 đầu mối. Tuy nhiên, 9 tháng qua mới đạt 3,97 triệu tấn. Đặc biệt trong quý III, nhập khẩu xăng dầu đã giảm 40% so với quý trước, với 19/34 đầu mối nhập khẩu. “Sắp tới, chúng tôi sẽ đề nghị Chính phủ giao toàn diện phần xăng dầu về Bộ Công Thương, kể cả việc quyết định về giá và chi phí định mức để đảm bảo nguồn cung chủ động”, ông Phớc nói thêm.
-
Phó thủ tướng trình bày về khó khăn tự chủ y tế, giáo dục
Phát biểu sau cùng tại phiên thảo luận, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam dành nhiều thời gian nói về những khó khăn của ngành giáo dục và y tế Việt Nam so với thế giới.
Cụ thể, Phó thủ tướng cho biết giáo dục và y tế thế giới có 3 vấn đề giống với Việt Nam, bao gồm làm sao cân đối giữa yêu cầu, kỳ vọng của người dân với khả năng đảm bảo của nền kinh tế; bình đẳng trong việc tiếp cận giáo dục, y tế; và vấn đề quản trị, tự chủ các cơ sở giáo dục, y tế.
Theo ông, thu ngân sách của Việt Nam hiện không như các nước phát triển. Các quốc gia này nhiều không phải đầu tư cơ sở hạ tầng, trong khi chúng ta hàng năm vẫn dành 30% ngân sách chi cho cơ sở hạ tầng nên năng lực không bằng các nước.
Bên cạnh đó, thu nhập người dân thấp hơn nên khả năng chi trả bảo hiểm cũng thấp hơn các nước.
Theo Phó thủ tướng, hiện Việt Nam áp dụng biên chế sử dụng ngân sách Nhà nước rất lớn, vào khoảng 2 triệu biên chế. Trong đó giáo dục là 1,15 triệu và y tế là 250.000 biên chế. Trong khi đó, Việt Nam lại không có năng lực để trả lương cao như các nước.
Những vấn đề trên khiến hai lĩnh vực này luôn căng thẳng và khó có thể giải quyết trong 1-2 năm mà phải hàng chục năm.
Theo ông Đam, về biên chế, ngành giáo dục mong có đủ giáo viên, nhưng để đủ thì phải tăng biên chế. Lãnh đạo Chính phủ cho biết các nước tiên tiến có chuẩn 20 học sinh/lớp, hiện chúng ta phấn đấu 35 học sinh/lớp nhưng vẫn thiếu.
“Phải làm sao để y tế, giáo dục ngoài công lập phát triển được, và phải thực chất. Ví dụ muốn trường học ngoài công lập phát triển được thì đất phải miễn phí, nhưng thực tế có không. Giá đất giảm thì nhà đầu tư mới hạ học phí, viện phí xuống được, người dân mới từ công lập sang tư thục được”, Phó thủ tướng khẳng định. Phải đẩy mạnh tự chủ đại học, có cơ chế để giáo viên không phải dùng lương từ ngân sách mà từ khoản học phí mà người học sẵn sàng chi trả.
Trong lĩnh vực y tế, Phó thủ tướng cho biết nước ta cứ 1 bác sĩ mới có 1,5 điều dưỡng viên, trong khi tỷ lệ này ở Nhật Bản là 1 bác sĩ có 9 điều dưỡng viên. Nếu để đạt mức trung bình thế giới, chúng ta phải tăng gấp đôi biên chế cho ngành y tế, trong khi hiện nay vẫn yêu cầu phải giảm.
Liên quan vấn đề học phí và viện phí, ông Vũ Đức Đam cho biết hiện mệnh giá bảo hiểm y tế của Việt Nam chỉ bằng 1/10 đến 1/30 của các nước phát triển. Do đó, chúng ta buộc phải tăng mệnh giá bảo hiểm y tế nhưng muốn thế thì người dân đóng góp 1 phần và ngân sách phải chi thêm. Vấn đề học phí cũng tương tự.
Phó thủ tướng cũng dành nhiều thời gian để nói về việc tự chủ cơ sở giáo dục, y tế. Trong đó, ông cho rằng Việt Nam cần phải thay đổi theo hướng thế giới. Trong đó, cho phép các đơn vị được tự chủ về bộ máy, nhân sự, đầu tư, lương…
Về những vấn đề cử tri, đại biểu Quốc hội góp ý, Phó thủ tướng cho biết sẽ tiếp thu, rà soát pháp luật để có sự đổi mới cụ thể hơn.
-
Kết thúc ngày thảo luận thứ hai của Quốc hội
Phát biểu kết luận phiên thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết sau hai ngày làm việc, đã có tổng cộng 85 đại biểu đưa ý kiến, 8 ý kiến tranh luận và 40 đại biểu Quốc hội đăng ký nhưng chưa có thời gian phát biểu. Ngoài ra, sau hai ngày, đã có 10 bộ trưởng và phó thủ tướng tham gia phát biểu, giải trình làm rõ nhiều vấn đề được cử tri, đại biểu Quốc hội quan tâm.
Ông Hải cho biết đa số ý kiến các vị đại biểu Quốc hội đều thống nhất với nhiều nội dung trong Báo cáo của Chính phủ và các Báo cáo thẩm tra của các cơ quan Quốc hội về kinh tế xã hội, ngân sách Nhà nước... đồng thời nêu nhiều khó khăn, thách thức rất lớn từ bên ngoài tác động vào nước ta năm 2023.
Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo các cơ quan Chính phủ, cơ quan thẩm tra, cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu ý kiến tại hội trường, ý kiến thảo luận tại tổ và đưa vào các nội dung quan trọng vào Nghị quyết chung của kỳ họp gửi đại biểu Quốc hội cho ý kiến và trình Quốc hội xem xét, thông qua.