Bộ máy 'Trump 2.0' sẽ bao gồm những ai?

Tổng thống đắc cử Donald Trump đang trong quá trình chọn ra nhân sự chủ chốt cho nhiệm kỳ thứ hai tại Nhà Trắng.

Chính trị gia 78 tuổi đã công bố các vị trí quan trọng như chánh văn phòng Nhà Trắng, đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, người quản lý vấn đề biên giới và người đứng đầu cơ quan môi trường lớn nhất của Mỹ.

Ông Trump đã giao nhiệm vụ lên danh sách ứng viên nội các cho đồng minh lâu năm Howard Lutnick để đảm bảo bộ máy chính quyền mới sẽ vận hành đúng theo ý muốn của tổng thống.

Những cái tên đầu tiên

Vào ngày 11/11 (giờ Mỹ), tổng thống đắc cử cho biết sẽ bổ nhiệm Stephen Miller, cựu Cố vấn cấp cao trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, làm phó giám đốc chính sách trong chính quyền mới.

Ông Miller nổi tiếng với lập trường cứng rắn đối với vấn đề nhập cư khi là người đứng sau lệnh cấm nhập cảnh du lịch vào Mỹ đối với công dân các nước Hồi giáo.

Ông Miller cũng sáng lập tổ chức Thượng tôn Pháp luật Mỹ (AFL), được xem là đối trọng với Liên minh Tự do Dân sự Mỹ của phe cánh tả.

Ông Miller nhiều khả năng sẽ đóng vai trò quan trọng trong kế hoạch trục xuất hàng loạt người nhập cư bất hợp pháp dưới nhiệm kỳ 2 của ông Trump, hãng tin Guardian nhận định.

Stephen Miller sẽ trở thành phó giám đốc chính sách trong chính quyền mới của ông Trump. Ảnh: New York Times.

Cũng trong ngày 11/11, ông Trump tuyên bố sẽ bổ nhiệm cựu Hạ nghị sĩ New York Lee Zeldin làm lãnh đạo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA).

Trong một bài phỏng vấn với New York Post, ông Zeldin nói rằng trên cương vị người đứng đầu EPA, ông sẽ nỗ lực "khôi phục lại sự thống trị của ngành năng lượng Mỹ, hồi sinh ngành công việc ôtô để tạo việc làm", đồng thời "phá bỏ giới hạn cản trở người lao động Mỹ".

Các nhân viên tại EPA lo ngại giới lãnh đạo thuộc phe Cộng hoà sắp tới sẽ loại bỏ chương trình chống ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu khi ông Trump nhậm chức, theo Guardian.

Tổng thống đắc cử ngày 7/11 cũng đã công bố người quản lý chiến dịch tranh cử của ông, Susie Wiles, sẽ đảm nhiệm chức vụ Chánh văn phòng Nhà Trắng.

Quyết định này của chính trị gia 78 tuổi không quá khó hiểu khi bà Wiles được công nhận rộng rãi là một cá nhân có năng lực vì đã quản lý thành công một trong những chiến dịch tranh cử có nề nếp nhất của ông Trump, CNN nhận định.

Khi chọn bà Wiles vào vị trí này, ông Trump rõ ràng đã cất nhắc một trợ lý mà ông biết rõ và làm việc chặt chẽ với ông, hiểu cách hoạt động của ông, gần gũi với gia đình ông và là người mà hầu hết đội ngũ hiện tại của tổng thống đắc cử đều đề cao.

Ngoài ra, bà Wiles, đã giúp giải quyết các luật sư trong nhiều vụ án hình sự và dân sự khác nhau của ông. Bà cũng sẽ là người phụ nữ đầu tiên giữ chức vụ chánh văn phòng Nhà Trắng.

Susie Wiles được ông Trump ấn định làm chánh văn phòng Nhà Trắng cho nhiệm kỳ tổng thống mới. Ảnh: New York Times.

Mặc dù lập trường chính trị của bà Wiles không được thể hiện một cách thực sự rõ ràng, những người ủng hộ tin rằng bà sẽ lèo lái một bộ máy có tính tổ chức cao trong nhiệm kỳ hai của ông Trump.

Tuy nhiên, vị trí chánh văn phòng Nhà Trắng trước đó chứng kiến sự cạnh tranh giữa bà Wiles và Brooke Rollins, người đã phục vụ trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump và điều hành Viện Chính sách "Nước Mỹ Trên hết".

Bà Rollins cuối cùng đã từ bỏ việc cạnh tranh cho vai trò này vì nguy cơ tiềm tàng dẫn đến một cuộc đấu tranh quyền lực nghiêm trọng với bà Wiles. Bà Rollins vẫn được kỳ vọng sẽ đảm nhận một số vai trò trong chính quyền Tổng thống đắc cử Trump.

"Ông trùm biên giới" lộ diện

Xuyên suốt quá trình tranh cử, vấn đề nhập cư là một trong những khía cạnh trọng tâm nhất của chiến dịch ông Trump. Do đó, không để người ủng hộ chờ lâu, tổng thống đắc cử hôm 10/11 (giờ địa phương) nói rằng ông đã ấn định Thomas D. Homan, cựu quan chức nhiệm kỳ đầu của ông Trump, làm người "trấn thủ" biên giới trên đất liền cũng như không phận và hải phận Mỹ.

"Tôi đã biết Tom từ lâu. Không ai giỏi hơn ông ấy trong việc kiểm soát và tuần tra biên giới nước Mỹ", ông Trump viết trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social. "Tương tự, Tom Homan sẽ phụ trách trục xuất toàn bộ người nhập cư bất hợp pháp về quốc gia của họ".

Vào năm 2017, ông Homan được bổ nhiệm làm quyền giám đốc Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan. Ông Homan có nhiều thập kỷ làm việc trong lĩnh vực thực thi di trú. Ông từng là cảnh sát, nhân viên tuần tra biên giới Mỹ và là đặc vụ của Cơ quan Di trú và Nhập tịch trước đây.

Hồi tháng 7, ông Homan từng tuyên bố rằng nếu ông Trump đắc cử, bản thân ông sẽ "tiến hành đợt cưỡng chế trục xuất lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ".

"Ông trùm biên giới" Thomas D. Homan. Ảnh: New York Times.

Đối với vai trò quan trọng như đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, ông Trump xác nhận sẽ bổ nhiệm Hạ nghị sĩ New York Elise Stefanik vào vị trí này.

"Bà sẽ là một Đại sứ tuyệt vời tại Liên Hợp Quốc, mang lại Hòa bình thông qua Sức mạnh và các chính sách An ninh Quốc gia Nước Mỹ Trên hết!", Guardian trích lời tuyên bố của ông Trump hôm 11/11.

Ông Trump ca ngợi nền tảng giáo dục của Stefanik (bà tốt nghiệp Đại hoạc Harvard) và sự ủng hộ sớm của bà đối với nhiệm kỳ tổng thống của ông.

Ông cũng chỉ ra những nỗ lực của bà chống lại chủ nghĩa bài Do Thái trên các trường đại học trong bối cảnh cuộc chiến ở Gaza.

Bà Stefanik nắm vị trí lãnh đạo cao thứ tư của đảng Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ, theo CNN.

Cùng ngày, New York Times dẫn hai nguồn tin cho biết ông Trump sẽ chọn Hạ nghị sĩ Michael Waltz từ Florida làm Cố vấn An ninh Quốc gia.

Ông Waltz (50 tuổi), thành viên Ủy ban Quân vụ, Tình báo và Đối ngoại tại Hạ viện, đóng vai trò cốt cán trong chính quyền Trump giữa lúc Mỹ đối mặt với xung đột Ukraine, xung đột ở Trung Đông, cũng như mối quan hệ với Trung Quốc.

Ngay khi còn là “tân binh” tại Quốc hội Mỹ, ông Walz đã lọt vào mắt xanh của chính quyền Trump nhiệm kỳ đầu nhờ những thông tin xác thực về an ninh quốc gia. Ngoài ra, theo truyền thông Mỹ, ông Waltz cũng được cho là có tình bạn thân thiết với Tổng thống đắc cử Trump.

Ngoài ra, truyền thông Mỹ dẫn các nguồn tin cho biết Tổng thống đắc cử Donald Trump quyết định sẽ bổ nhiệm những người theo đường lối cứng rắn với Trung Quốc là Marco Rubio và Mike Waltz lần lượt làm ngoại trưởng và cố vấn an ninh quốc gia.

Trong những diễn biến đáng chú ý khác về các kế hoạch bổ nhiệm của ông Trump, Thống đốc Nam Dakota Kristi Noem đã được chọn làm bộ trưởng tiếp theo của Bộ An ninh Nội địa, CNN đưa tin hôm 11/11, trích dẫn hai nguồn tin.

Đầu năm nay, bà Noem được coi là ứng cử viên tiềm năng cho chức vụ phó tổng thống của ông Trump. Tuy nhiên, tiềm năng nó bị dập tắt sau khi bà gây sốc khi tiết lộ trong cuốn hồi ký sắp xuất bản rằng sau một chuyến đi săn thất bại, bà đã bắn chết con chó mang tên Cricket, 14 tháng tuổi của chính mình, vì con vật "không thể huấn luyện được". Bà cho rằng con chó mang tên "Commander" (Chỉ huy) của ông Biden nên chịu số phận tương tự con chó của bà vì đã cắn một số nhân viên Mật vụ Mỹ.

Những ứng viên sáng giá

Bên cạnh những vị trí then chốt đã được đích thân tổng thống đắc cử xác nhận, nội các của ông Trump trong nhiệm kỳ thứ 2 dự kiến bao gồm một số cái tên nổi bật song chưa được xác định vai trò cụ thể.

Tỷ phủ công nghệ Elon Musk, người ủng hộ nhiệt thành của ông Trump trong chiến dịch tranh cử 2024, được cho là sẽ đảm nhận vai trò quản lý trong một cơ quan giám sát hiệu suất chính phủ.

Ông Trump dường như đã loại trừ khả năng tỷ phú gốc Nam Phi tham gia vào nội các song cũng đề xuất sẽ bổ nhiệm ông Musk vào một vị trí không xác định trong chính quyền của mình, theo Guardian.

Sau khi tích cực hỗ trợ ông Trump vận động tranh cử, tỷ phú Elon Musk nhiều khả năng sẽ được giao trách nhiệm trong chính quyền mới. Ảnh: Reuters.

Robert F Kennedy Jr., người từng tham gia tranh cử tổng thống với tư cách ứng viên độc lập, tin tưởng rằng ông sẽ được chỉ định một vai trò trong nội các 4 năm tới sau khi ông đã rút lui khỏi cuộc đua tổng thống và quay sang ủng hộ đảng Cộng hoà, theo Guardian.

Các thành viên cấp cao của chiến dịch ông Trump từng loại trừ khả năng ông Kennedy tham gia vào Bộ Y tế. Tuy nhiên, tổng thống đắc cử từng nói rằng ông sẽ để ông Kennedy "làm những gì ông ấy muốn" với vấn đề chăm sóc y tế cho phụ nữ nếu ứng viên đảng Cộng hoà đắc cử.

Theo tờ Financial Times, Thống đốc North Dakota Doug Burgum đang được cân nhắc cho vai trò quản lý vấn đề năng lượng trong chính quyền Trump. Vai trò và quyền hạn của ông Burgum vẫn chưa được quyết định.

Trong quá khứ, ông Trump từng gọi cuộc khủng hoảng khí hậu là "một trong những trò lừa đảo lớn nhất mọi thời đại". Do đó, bất kỳ vai trò lãnh đạo nào trong các cơ quan quản lý năng lượng dưới thời ông Trump cũng nhiều khả năng sẽ được giao nhiệm vụ đảo ngược những chính sách môi trường hiện hành.

Thống đốc North Dakota Doug Burgum. Ảnh: Reuters.

Richard Grenell, một trong những cố vấn chính sách đối ngoại thân cận nhất của ông Trump, được cho là đang cạnh tranh cho chức Ngoại trưởng hoặc các vị trí ngoại giao cấp cao khác trong chính quyền mới.

Ông Grenell là cựu Đại sứ Mỹ tại Đức và đã tích cực ủng hộ tiếng nói của ông Trump trên trường quốc tế trong nhiệm kỳ đầu tiên.

Cựu Bộ trưởng Nhà ở và Phát triển Đô thị Ben Carson từng là một bác sĩ phẫu thuật thần kinh nổi tiếng ở Mỹ. Trong thời kỳ tại chức, ông Carson đã nỗ lực thúc đẩy lệnh cấm phá thai trên phạm vi toàn liên bang.

Lập trường nói trên về quyền tự do sinh sản đã khiến ông Carson vấp phải nhiều phản ứng trái chiều. Vào năm 2016, ông Carson bị chỉ trích dữ dội vì nói rằng ông muốn kết thúc án lệ Roe v. Wade.

Theo Guardian, ông Carson có khả năng được bổ nhiệm làm bộ trưởng Nhà ở và Phát triển Đô thị trong nhiệm kỳ thứ 2 của ông Trump.

Cựu Bộ trưởng Nhà ở và Phát triển Đô thị Ben Carson. Ảnh: New York Times.

Scott Bessent, giám đốc Quỹ phòng hộ Macro Key Square, được xem là một trong những ứng viên sáng giá cho bộ khung nội các của Tổng thống đắc cử Trump.

Ông Bessent là cố vấn kinh tế hàng đầu của ông Trump, đồng thời là đồng minh thân thiết của Thượng nghị sĩ JD Vance, người sẽ đảm nhận vai trò phó tổng thống trong nhiệm kỳ sắp tới.

Ông Bessent cũng từng ca ngợi việc ông Trump sử dụng các chính sách áp thuế quan như một công cụ trên bàn đàm phán.

Một nhân vật khác có chung quan điểm về vấn đề thuế với ông Bessent là Robert Lighthizer, cựu quan chức thương mại cấp cao dưới thời ông Trump.

Từng được tổng thống đắc cử mô tả là "ông vua thương mại của Mỹ" ông Lighthizer gần như chắc chắn sẽ trở lại trong dàn nội các mới. Nhiều khả năng ông Lighthizer sẽ nắm chức vụ quan trọng trên khía cạnh thương mại hoặc kinh doanh, theo Guardian.