Điều kỳ diệu đã xảy ra. Bóng đá thực dụng, hiện được gọi chung bằng một danh từ nghe rất đoàn kết - “bóng đá tập thể”, đã lên ngôi.
Bồ Đào Nha chơi với một tinh thần Đức đến nhuần nhuyễn hơn cả người Đức, từ cách bố trí đội hình đến vị trí trên sân. Hầu như ngoài vị trí thủ môn, 10 cầu thủ còn lại đều có thể là tiền đạo, tiền vệ hay hậu vệ. Một đội hình vòng cung, hay nói khác đi, một chiến thuật hình vòng tròn dây thun, có thể kéo căng hoặc giãn nở ra tứ phía tùy theo tình huống trên sân.
 |
| Bồ Đào Nha vô địch Euro 2016 bằng sự thực dụng. |
Với lối chơi này bắt buộc phía bên kia phải có một thủ lĩnh thực sự đủ sức khuấy đảo. Euro năm nay, không có ai là thủ lĩnh cả. Sân Stade de France, Didier Deschamps đã nguội lạnh chất lửa để khiến tất cả các cầu thủ nhảy vào gian nguy. Đất Paris, người ta đã nói rất nhiều đến Paul Pogba, nhưng, đó là sự phù phiếm. Pogba chỉ dừng lại ở mức tiềm năng. Antoine Griezmann còn thiếu cái duyên ở những trận cầu lớn.
Còn Bồ Đào Nha, họ đã chết từ khoảnh khắc bị Hy Lạp đánh bại 12 năm trước. Điều tương tự xảy ra khi Cristiano Ronaldo rời sân vì chấn thương khi hiệp 1 còn chưa kết thúc. Không Ronaldo, mọi thứ như kết thúc sớm với Bồ Đào Nha và những ai yêu mến đội bóng này. Vậy mà điều kỳ diệu lại xảy ra, và đến từ khái niệm hứa hẹn sẽ trở thành mốt của bóng đá thế giới trong những năm tới. Khái niệm ấy có tên, bóng đá thực dụng.
Từ Paris, Bồ Đào Nha đủ sức mạnh và chiến thuật để đưa trận đấu sa vào thế một chiều và chờ đợi một phút sa chân của đối thủ. Đó là đặc điểm rõ nét nhất của lối chơi phòng thủ (tử thủ), lối chơi đem tính năng hiệu quả lên làm tôn chỉ sống. Lối chơi ít thấy ở những giải bóng đá danh giá ở Liga, Serie A hay Premier League.
 |
| Bồ Đào Nha lên ngôi nhờ sự thực dụng. |
Bồ Đào Nha đang cho thấy, họ có tư tưởng rất nhất quán, “chơi kiểu Đức và thắng kiểu Hy Lạp”. Đừng nói về sự xứng đáng ở đây. Đừng nói Bồ Đào Nha xứng đáng vô địch. Đừng nói kẻ chiến thắng ăn may. Tất cả vì Bồ Đào Nha của Fernando Santos quá giỏi. Ông hơn Didier Deschamps cả một bậc về toan tính chiến thuật. Từ khi nào một HLV có thể mang đến sự sống, và đó còn là chức vô địch Euro mà không cần Ronaldo, người hay nhất thế giới hiện nay?
Tối Paris, đã có không có sự lãng mạn nào xuất hiện, nhưng, chuyện cổ tích với điều kỳ diệu vẫn ở đó. Có điều, sự kỳ diệu này đến từ một logic. Bồ Đào Nha không cần Ronaldo vẫn đánh bại được chủ nhà Pháp để trở thành vị vua mới của châu Âu. Tất cả nhờ vào một công thức duy nhất: "Bóng đá tập thể".
