Chỉ 11% trong số 146 triệu người Nga được tiêm đủ hai mũi vaccine. Nguyên nhân đến từ chủ nghĩa hoài nghi vaccine, nghi ngờ về chất lượng của vaccine nội địa, hay “thuyết hư vô” - theo lời người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov.
Tuy vậy, khi số ca mắc mới gia tăng và những biện pháp hạn chế được áp đặt với người chưa tiêm vaccine, những trung tâm tiêm chủng của Nga đang dần trở nên đông đúc, theo Guardian.
Đổ xô tiêm vaccine
Tại trung tâm tiêm chủng khẩn cấp ở trung tâm thương mại Metropolis, Moscow, hàng chục người xếp hàng để được tiêm vaccine Sputnik V.
Một người đến tiêm cho biết thời gian chờ đợi khoảng 3 tiếng. “Nếu đến muộn một chút, khoảng thời gian này có thể lên tới 4 tiếng”, anh nói với Guardian trong khi vội vàng điền thông tin y tế cá nhân vào đơn.
Khi được hỏi phải chăng trung tâm luôn đông đúc như vậy, anh nói: “Chỉ bắt đầu từ tuần này. Bắt đầu từ thứ hai”.
 |
| Một phụ nữ Nga được nhân viên y tế tiêm vaccine Covid-19. Ảnh: Guardian. |
Nguyên nhân của sự thay đổi này là những quy định mới được chính quyền nhiều thành phố của Nga áp đặt đối với những người từ chối tiêm vaccine.
Kể từ ngày 28/6, để bước vào nhà hàng và quán cà phê ở thủ đô Moscow, thực khách phải quét mã QR chứng minh họ đã được tiêm chủng.
Bệnh viện không phẫu thuật cho bệnh nhân chưa tiêm vaccine, trừ trường hợp cấp cứu. Chính phủ Nga đặt mục tiêu tiêm vaccine cho 60% lao động trong lĩnh vực dịch vụ.
“Tôi không hoàn toàn tin tưởng vaccine. Tuy vậy, tôi không còn lựa chọn nào khác”, Anastasia Lavrentyeva, một lao động làm việc trong lĩnh vực nhân sự, tổ chức sự kiện và đào tạo kỹ năng kinh doanh, nói.
“Hoặc là tiêm vaccine, hoặc là tôi không thể làm việc trong tương lai gần”, Lavrentyeva nói. Cô ước các biện pháp hạn chế cứng rắn chỉ là tạm thời và các sự kiện ngoài trời sẽ được tổ chức trở lại từ cuối mùa hè.
Điện Kremlin phủ nhận thông tin người Nga bị ép buộc tiêm vaccine. Các biện pháp hạn chế được đưa ra khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tới Geneva để tham gia cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Ông Putin, người được tiêm vaccine do Nga sản xuất vào tháng 3, từng gọi việc tiêm vaccine là “lựa chọn cá nhân”.
Tuy vậy, làn sóng dịch mới gây ra bởi chủng virus Delta (chủng virus được phát hiện đầu tiên ở Ấn Độ) buộc điện Kremlin phải thay đổi thái độ.
 |
| Lễ tang bệnh nhân mắc Covid-19 tại ngoại ô thành phố Saint Petersburg, Nga. Ảnh: Reuters. |
“Nhìn chung, tiêm vaccine là tự nguyện”, ông Peskov khẳng định. Tuy vậy, ông nói thêm: “Những người Moscow làm việc trong ngành dịch vụ nên tiêm vaccine. Nếu họ quyết định không tiêm, họ nên rời khỏi ngành này”.
Các địa phương đang yêu cầu áp đặt biện pháp mạnh mẽ hơn, trong bối cảnh những đoạn video về các bệnh viện chật kín bệnh nhân, hay hàng dài xe cấp cứu nối đuôi nhau, quay trở lại sau khi nước Nga tuyên bố đánh bại đại dịch.
Cơ hội trong đại dịch
Những quy định mới khiến giá chứng chỉ vaccine lậu trên thị trường chợ đen Nga tăng cao. Những tay buôn chợ đen khẳng định họ có thể đưa tên khách hàng vào danh sách những người đã được tiêm vaccine của chính phủ.
Những tay buôn này chuyên làm giả bằng cấp. Giờ đây, trong đại dịch, họ tìm thấy cơ hội vàng để kiếm lời.
Theo khảo sát của Trung tâm Levada vào tháng 5, 62% số người Nga được hỏi không sẵn sàng tiêm vaccine Sputnik V.
Một phần nguyên nhân đến từ các nhóm chống vaccine của Nga. Những nhóm này chống lại mọi loại vaccine và gọi đại dịch Covid-19 là “hư cấu”. Họ cũng truyền bá thuyết âm mưu về một chiến dịch “bất chính” được che đậy qua việc tiêm vaccine.
Tuy vậy, nhiều người Nga nhận định vaccine Sputnik V được tung ra thị trường quá sớm. Số khác coi đại dịch Covid-19 bị làm quá lên. Cũng theo khảo sát của Trung tâm Levada, 55% số người Nga được hỏi không sợ bản thân bị mắc bệnh do Covid-19.
 |
| Một nhân viên y tế đứng bên hàng dài xe cấp cứu tại một bệnh viên ở thành phố Saint Petersburg. Ảnh: Reuters. |
Trong khi đó, theo khảo sát của Guardian tại các điểm tiêm chủng, hầu hết người dân trì hoãn tiêm vaccine vì họ nghĩ nguy cơ dịch bệnh tại Moscow đã lùi xa.
Ngoài ra, một số người muốn chờ xem vaccine có để lại hậu quả gì cho sức khỏe con người hay không, cũng như chờ đợi các loại vaccine mới.
Một trong những lý do thường được đưa ra cho việc trì hoãn tiêm vaccine là “chờ đợi vaccine Chumakov”, một trong những phòng thí nghiệm vaccine nổi tiếng tại Nga.
“Số lượng người sợ vaccine một cách mê tín là không nhiều”, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm Levada khẳng định. “Đây không phải nguyên nhân quan trọng nhất”.
Các chuyên gia y tế cảnh báo những tuần sắp tới là thời điểm quan trọng để cho người dân thấy vaccine không được tiêm một cách cẩu thả, mà hiệu quả và chuyên nghiệp.
“Chúng tôi biết bệnh nhân phải đến với chúng tôi hoặc phải tìm cách vượt qua các hạn chế. Do đó, ưu tiên của chúng tôi lúc này là tiêm vaccine cho nhiều người nhất có thể”, một bác sĩ tại Moscow nói.
“Đây là cơ hội lớn”, bác sĩ này khẳng định.
