Yêu một người thích kiểm soát sẽ đem đến cho bạn nhiều cảm xúc tiêu cực. Ảnh: Quora.

Chịu đựng sự ngược đãi kéo dài khiến con người ta trở nên hoài nghi chính mình. Những đứa con có cha mẹ bạo hành hiểu rằng có điều gì đó sai trái, nhưng chúng ngờ rằng sự xấu xa đó nằm trong con người chúng. Những nhân viên của một vị sếp ngược đãi tốn nhiều thời giờ cho cảm giác rằng họ đang làm một công việc tệ hại, rằng họ nên thông minh hơn và làm việc chăm chỉ hơn. Những cậu bé bị bắt nạt cảm thấy chúng nên mạnh mẽ hơn hoặc bớt sợ đánh nhau hơn.

Khi làm việc với một phụ nữ bị bạo hành, mục tiêu đầu tiên của tôi là giúp cô ấy lấy lại niềm tin vào chính mình; dựa vào những quan điểm của chính cô, lắng nghe tiếng nói nội tâm của cô. Trên thực tế, bạn không cần một “chuyên gia” về vấn đề bạo hành để giải thích cho bạn hiểu về cuộc sống của bạn; mà thứ trên hết bạn cần chính là nhận được sự hỗ trợ và động viên để giữ lấy sự thật của riêng bạn.

Người bạn đời bạo hành muốn phủ nhận trải nghiệm của bạn. Anh ta muốn gạt quan điểm về thực tế của bạn ra khỏi đầu bạn và thay bằng quan điểm của anh ta. Khi ai đó xâm phạm danh tính, bản chất của bạn theo lối này đủ nhiều, bạn tất nhiên sẽ bị rối trí. Nhưng bạn có thể tìm thấy đường quay trở lại trọng tâm vấn đề.

Một kẻ bạo hành tạo ra một loạt nhận thức sai lạc để làm cho người bạn đời nghi ngờ bản thân cô ấy và anh ta có thể đưa cô ấy vào tình trạng không lối thoát. Sau khi đập tan những điều hoang đường đó, bây giờ chúng ta có thể tập trung vào những nguyên nhân gốc rễ cho hành động thao túng của anh ta. Tôi tin rằng bạn sẽ nhận ra chúng.

Những hiểu biết mà tôi chia sẻ qua những trang sách này là những gì tôi chủ yếu được những phụ nữ bị bạo hành dạy cho, vì bản thân họ chính là chuyên gia về vấn đề bạo hành. Những người thầy khác của tôi là các khách hàng bạo hành bạn đời, người dẫn dắt chúng ta đến sự giác ngộ mỗi lần họ vô tình tiết lộ suy nghĩ thực của họ.

Một đêm nọ, khách hàng của tôi, Glenn tức giận và kích động vì buổi làm việc nhóm. Anh ta nhanh chóng tuôn ra một tràng:

Harriet la hét với tôi vào chiều thứ sáu và bảo rằng sẽ sớm dọn ra khỏi nhà. Sau đó cô ta bỏ đi nguyên tuần và mang theo cậu con trai hai tuổi. Cô ta thực sự làm tôi tổn thương. Vì vậy tôi cũng quyết ăn miếng trả miếng, và tôi muốn nhắm vào thứ gì đó cực quan trọng đối với cô ta, để dạy cô ta biết thế nào là lễ độ.

Cô ta đã dành nhiều giờ đồng hồ suốt một tuần để làm bài luận văn này và sẽ nộp nó vào thứ hai. Cô ta để nó trên nóc tủ quần áo, chính là thứ tôi cần. Và tôi xé nó ra thành từng mảnh nhỏ. Sau đó tôi xé nhiều ảnh chụp ba người chúng tôi, và chất thành một đống trên giường chờ cô ta về nhà. Tôi nghĩ là cô ta đã nhận được một bài học.

Glenn rất thành thực với tôi về quá trình suy nghĩ và động cơ của anh ta, có lẽ vì anh ta cảm thấy điều đó chính đáng. Anh ta tin mình có quyền kiểm soát hành vi của người bạn đời; anh ta muốn mình là người chốt lời sau cùng; và anh ta không chấp nhận việc bất tuân.

Cuốn sách Tại sao anh ta làm thế giải mã tâm lý kẻ bạo hành. Ảnh: H.H.

Anh ta xem mình có quyền trừng phạt Harriet, theo cách khốc liệt nhất mà anh ta có thể nghĩ ra, nếu cô thực hiện các hành động để lấy lại quyền làm chủ cuộc đời. Anh ta tự hào kể rằng mình đã “cho phép” cô có nhiều quyền tự do khi họ ở với nhau như thế nào, như thể anh ta là cha mẹ của cô, và anh ta có quyền xóa bỏ những đặc quyền của cô khi anh ta cho rằng đã đến lúc.

Sự kiểm soát có nhiều dạng thức khác nhau. Một vài khách hàng của tôi có kiểu kiểm soát quá cực đoan giống như những chỉ huy trong quân đội. Chẳng hạn, Russell, đã đi quá xa khi yêu cầu bọn trẻ phải tập môn Calisthenics mỗi buổi sáng trước khi đến trường. Vợ anh ta không được phép nói cho bất kỳ ai biết mà không được sự đồng ý của anh ta, và anh ta sẽ ra lệnh cho cô về phòng thay bộ đồ khác vào buổi sáng nếu anh ta không chấp nhận bộ trang phục cô đang mặc.

Vào giờ ăn tối, anh ta sẽ ngồi xuống ghế và bình luận như một nhà đánh giá nhà hàng về những điểm tốt và điểm yếu trong việc chuẩn bị cơm tối của cô và sẽ hướng dẫn cô nấu ăn cho con định kỳ, như thể cô là một hầu bàn.

Phong cách của Russell nằm ở tận cuối của phổ hành vi kiểm soát. Phần lớn các khách hàng của tôi chỉ chọn một lĩnh vực cụ thể để kiểm soát, giống như một nhà khám phá đòi giám sát vùng đất chứ không cố gắng đòi kiểm soát tất cả mọi thứ. Một kẻ bạo hành có thể điên cuồng phải thắng trong mọi cuộc tranh luận, nhưng cho phép người bạn đời ăn mặc tùy ý.

Người đàn ông khác có thể cho phép bạn đời tranh luận chuyện con cái với anh ta, nhưng nếu cô ấy không cho anh ta chuyển kênh truyền hình khi anh ta muốn, hãy coi chừng đấy. Hàng chục khách hàng của tôi đã ném hoặc đập vỡ điều khiển tivi; cái tivi bị nhiều kẻ bạo hành kiểm soát chặt chẽ. Một kẻ bạo hành sẽ đưa ra một lệnh giới nghiêm cho bạn đời, trong khi những người khác sẽ cho phép bạn đời thoải mái đi đâu thì đi, miễn là cô ấy xong xuôi chuyện cơm nước, giặt giũ.