Bị chê, nhật ký ngồi tù của cựu Tổng thống Pháp vẫn cháy hàng

Thay vì chọn im lặng trước những bản án và chỉ trích, cựu Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy viết hồi ký ngồi tù và tung ra đúng mùa lễ. Giọng điệu đầy cảm xúc, đôi khi thô vụng, lại chính là thứ khiến cuốn sách vừa bị chê bai, vừa bán chạy.

Cuốn The Diary of a Prisoner (Tạm dịch: Nhật ký của một tù nhân) cho thấy một chính trị gia kỳ cựu vẫn kiểm soát được dư luận qua truyền thông, kể cả khi ngôn ngữ của ông bị chê là “tục tằng” và sáo rỗng. Ở Pháp, scandal chưa chắc khiến ai đó thất thế mà đôi khi lại giúp họ bán được sách.

Gần 100.000 bản trong vài ngày

Sau 20 ngày trong nhà tù La Santé (Pháp), ông Nicolas Sarkozy đã kịp biến thời gian ngắn ngủi này thành một bản hồi ký dày 216 trang, phát hành vào ngày 10/12 - đúng mùa lễ hội, một dịp được xem là thời điểm vàng để tiếp cận độc giả đại chúng.

Theo số liệu từ NielsenIQ GfK, chỉ trong vài ngày, cuốn The Diary of a Prisoner đã bán được 98.610 bản. Nhà xuất bản Fayard gọi đây là “hiện tượng không tưởng” đối với một tác phẩm chính trị vừa ra mắt.

Hồi ký được viết trong tù của ông Nicolas Sarkozy cháy hàng chỉ sau vài ngày ra mắt. Ảnh: Fayard.

Sức hút của sách một phần đến từ chính nhân vật trung tâm, cựu tổng thống Pháp từng nhiều lần đối mặt cáo buộc hình sự. Chưa kể đến nội dung, cái tên Sarkozy vẫn có khả năng chi phối dư luận và truyền thông. Ngoài nội dung tự sự, sách còn khéo léo đan cài thông điệp chính trị. Ông tiết lộ cuộc trò chuyện với bà Marine Le Pen (thành viên Hạ viện Pháp) và úp mở một chiến lược “đoàn kết không loại trừ” để tái cấu trúc phe cánh hữu đang phân mảnh.

Bên cạnh nội dung, chiến dịch quảng bá sách cũng góp phần làm nên cơn sốt. Ông Nicolas Sarkozy không ngại trực tiếp đi ký tặng sách, gặp mặt công chúng và truyền thông, tạo hiệu ứng tương tác mạnh trên mạng xã hội.

Đây không phải lần đầu tiên mà hoạt động xuất bản của cựu Tổng thống Pháp thu hút dư luận. Tháng 10/2021, ông Sarkozy xuất hiện tại một hiệu sách ở thủ đô Paris để giao lưu với các độc giả khi ra mắt cuốn sách Promenades (Tạm dịch: Tản bộ), trong đó miêu tả những ảnh hưởng về văn học và văn hóa của ông, theo Reuters.

Buổi ký tặng sách của cựu tổng thống Pháp thu hút hàng trăm người. Ông Sarkozy khi đó cho biết bản thân “rất cảm động và thấy yên lòng” khi mọi người giữ vững tinh thần và không bị "dư luận đánh lừa". Trước đó, vào ngày 30/9/2021, ông bị kết án vì phân bổ nguồn tài chính bất hợp pháp cho chiến dịch tranh cử năm 2012.

Món jambon chính trị đậm đà

Ngay sau khi phát hành, The Diary of a Prisoner của cựu Tổng thống Nicolas Sarkozy đã trở thành đề tài bàn luận sôi nổi trên truyền thông Pháp và quốc tế. Bên cạnh doanh số ấn tượng, cuốn sách vấp phải không ít ý kiến trái chiều xoay quanh giọng văn, thông điệp và cách ông thể hiện hình ảnh bản thân sau 20 ngày trong trại giam.

Nhà báo tự do Kat Brown viết trên Independent bằng giọng châm biếm. Bà gọi đây là “món jambon chính trị đậm đà nhất mùa Giáng sinh 2025” và tác phẩm này đã cường điệu sự thật một cách có chủ đích.

Theo bà, việc dành tới 216 trang để viết về quãng thời gian ngắn ngủi trong tù có phần “lèm bèm kể khổ”. Một số đoạn mô tả sinh hoạt trong tù như “nệm cứng hơn cả khi đi nghĩa vụ” hay “chăn chỉ là chăn trên danh nghĩa” được cho là khiến sự thật bị cường điệu. Kat Brown nhận xét: “Có cảm giác ông ấy đang lấp đầy trang giấy nhiều hơn là kể lại điều gì thật sự mới mẻ... Ông viết về nhà tù như vậy thì chắc chưa từng đến khách sạn phổ thông”.

Ông Nicolas Sarkozy ký tặng sách ở Paris (Pháp) vào năm 2021. Ảnh: Reuters.

Dù vậy, bà cũng ghi nhận rằng ông Sarkozy biết cách duy trì giọng điệu nhất quán, điều không dễ làm khi viết dưới áp lực dư luận. Brown cho rằng cách cựu Tổng thống ví mình như “người vô tội chịu hàm oan” tương tự Những người khốn khổ hay Bá tước Monte Cristo là một lựa chọn mang tính biểu tượng cao. Tuy nhiên, không ít cây bút phân tích cho rằng việc so sánh này dễ tạo cảm giác ông đang tự ví mình là nạn nhân của hệ thống hơn là đối diện với bản chất pháp lý của các cáo buộc.

Dù vướng nhiều phản hồi trái chiều, không thể phủ nhận cuốn sách đã thành công trong việc thu hút sự chú ý và thúc đẩy thảo luận. Với Sarkozy, người từng đứng đầu nước Pháp và hiện vẫn là nhân vật có ảnh hưởng trong hậu trường chính trị, The Diary of a Prisoner không chỉ là hồi ký cá nhân mà còn là một phép thử về khả năng định hình hình ảnh công chúng sau khủng hoảng.