 |
| Cá sấu vẫn được giữ nguyên nội tạng khi ướp xác để hiến tế cho thần Sobek. Ảnh: TheTravel. |
Để khám phá những bí ẩn của quá khứ, các nhà khoa học sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để tìm ra sự thật.
Ví dụ, trong khi các nhà khí tượng học khoan các lõi băng dài để tìm hiểu điều kiện khí hậu Trái Đất từ thời xa xưa, các nhà cổ sinh vật học lại phân tích các lớp trầm tích để hình dung dòng thời gian của các kỷ nguyên trước đây.
Tương tự, các nhà Ai Cập học cũng sử dụng nhiều kỹ thuật khảo cổ học tiên tiến. Đôi khi, họ chỉ cần dùng đến dạ dày của một con cá sấu được ướp xác để nhìn về quá khứ.
Đó chính xác là điều mà các nhà nghiên cứu tại Đại học Manchester đã làm với xác một con cá sấu từ 3.000 năm trước, dài khoảng 2,1 m, được lưu giữ tại Bảo tàng và Phòng trưng bày Nghệ thuật Birmingham. Hiện, nghiên cứu này được công bố trên tạp chí Digital Applications in Archaeology and Cultural Heritage.
Mặc dù người Ai Cập cổ đại thường loại bỏ nội tạng khi ướp xác con người, những con cá sấu được hiến tế cho thần Sobek vẫn được giữ nguyên nội tạng. Sự khác biệt nhỏ này cho phép các nhà khoa học thế kỷ 21 phân tích nội tạng để giải mã những bí ẩn của nghi lễ hiến tế kỳ lạ trong thời cổ đại.
Các nhà khảo cổ tin rằng nền văn hóa sống dọc sông Nile này có thể đã nuôi cá sấu đặc biệt để phục vụ nghi lễ hiến tế. Ở thị trấn Fayoum của Ai Cập, nơi là trung tâm thờ phụng thần Sobek, các chuyên gia đã phát hiện hàng nghìn con cá sấu được ướp xác, nhiều con trong số đó là cá sấu con.
Để bảo tồn mẫu vật cho việc trưng bày trong tương lai, nhóm nghiên cứu đã sử dụng các kỹ thuật không xâm lấn như chụp X-quang và CT để ghi nhận lại những gì có trong dạ dày con cá sấu.
“Trong khi các nghiên cứu trước đây ưa chuộng kỹ thuật xâm lấn, việc chụp X-quang 3D cho phép chúng tôi nhìn vào bên trong mà không làm hỏng những hiện vật quan trọng và hấp dẫn này”, bà Lidija McKnight, nhà khảo cổ động vật thuộc Đại học Manchester, đồng tác giả nghiên cứu, thông tin trong một thông cáo báo chí.
Khi phân tích dữ liệu, các nhà khoa học tìm thấy dấu tích quen thuộc gọi là gastroliths - những viên đá nhỏ mà cá sấu thường nuốt để hỗ trợ tiêu hóa. Ngoài ra, các nhà khoa học cũng phát hiện những con cá còn nguyên vẹn nằm trong bụng cá sấu, trong miệng chúng còn được móc bằng một chiếc lưỡi câu bằng đồng.
Nhóm nghiên cứu phỏng đoán rằng do con cá sấu chết ngay sau khi ăn, các gastroliths vẫn chưa kịp xuống đến dạ dày nên trong bụng mới còn những con cá nguyên vẹn. Đây là minh chứng cho thấy con cá sấu này rất có thể đã bị người Ai Cập cổ bắt có chủ đích để tham gia một nghi lễ hiến tế.
Trong thời gian nghiên cứu và giữ nguyên hiện trạng của con cá sấu, bà McKnight và nhóm của bà cũng tái tạo hình ảo lưỡi câu bằng đồng mắc trong dạ dày mẫu vật để phục vụ cho việc trưng bày trong bảo tàng sau này.
Từ việc này, nhà nghiên cứu nhận định trong quá khứ, người Ai Cập cổ đại có thể đã dùng đất sét cứng để tạo khuôn, sau đó rót kim loại nóng chảy để tạo ra chiếc móc.
“Mặc dù đã trải qua nhiều thiên niên kỷ, quy trình đúc kim loại của thời cổ đại và thời hiện đại vẫn giống nhau đến bất ngờ”, bà McKnight chia sẻ.
Bí mật trí tuệ của người Do Thái
Trí Tuệ Do Thái không dừng lại ở giới hạn của một cuốn sách triết lý hay sách kỹ năng. Thông qua Jerome, một kẻ lông bông thích la cà, tác giả đưa người đọc vào một chuyến khám phá về trí tuệ của người Do Thái, từ đó khơi ra những giới hạn để người đọc có thể tự khai phá trí tuệ bản thân với "Năm nguyên tắc" và "Mười lăm gợi ý".
Đây sẽ là những bài học quý giá dành cho những ai muốn tồn tại và phát triển mạnh mẽ, không chỉ với con đường thành công của riêng mình.
