 |
Chiều đầu tuần giữa tháng 4, không ít người dân và gia đình ở Kyiv đến dạo quanh quảng trường Kontraktova. Chiếc đu quay ở trung tâm quảng trường mở cửa đón khách. Từ trên đỉnh đu quay, Volkova (21 tuổi) và bạn cô có thể nhìn bao quát thành phố Kyiv. Quang cảnh trông yên bình trong cái nắng đẹp buổi chiều đầu xuân.
Phía xa xa, đan xen lấm tấm giữa những tòa nhà mái vòm cổ kính hoặc các công trình hình hộp với những gam màu tươi sáng là một vài “đốm” màu nâu đen xơ xác. Chúng là những tòa nhà bị phá hủy vì tên lửa và pháo kích trong suốt hơn một tháng Kyiv bị tấn công.
Giờ đây, khi Nga đã rút phần lớn quân khỏi khu vực Kyiv và phía bắc Ukraine cùng một số nơi khác, cuộc sống đang trở lại dù nỗi lo vẫn bao trùm. Volkova hy vọng sẽ không nhìn thấy thêm “đốm đen” nào nữa từ cửa sổ vòng đu quay.
Nhạc và hoa
Tại một góc khác của Kyiv, hàng người dài đứng xếp hàng trước Bưu điện Trung tâm của thành phố để mua tem in hình soái hạm Moskva bị đắm.
Mọi hoạt động sinh hoạt của thủ đô, từ công việc, dịch vụ ăn uống, vui chơi,... gần như đã trở lại bình thường. Đường phố đông đúc, tấp nập hơn hẳn so với trước khi quân đội Nga tuyên bố rút quân khỏi phía bắc, Volkova nói.
 |
| Hình chụp từ đu quay tại quảng trường Kontraktova. Ảnh: NVCC. |
Anh Daniel, một nhân viên văn phòng ở Kyiv, cho biết hiện các dịch vụ của thủ đô hoạt động bình thường và hầu như không có gì bất tiện, ngoài việc di chuyển ra khỏi thành phố không được khuyến khích.
“Ở Kyiv hiện tại rất ổn. Chúng tôi có điện, nước, Internet. Chúng tôi không thấy mình gặp rắc rối nào cả. Các chốt chặn trong nội thành cũng đã được dỡ bỏ”, anh Daniel nói.
Tại Odessa, chị Nguyễn Mai - người Việt đã sinh sống và làm việc tại Ukraine nhiều năm - không giấu vui mừng khi mô tả “các chướng ngại vật trên phố Derribasivskaya và các tuyến đường trung tâm khác đã được thu dọn hết”, dù chỉ cách đây 2-3 tuần, bao tải cát và rào sắt vẫn được dựng đầy trên đường.
Trên một con phố khác, các buổi họp chợ đồ cũ hai bên vỉa hè đã trở lại, “đông vui như trước khi có chiến sự”. “Thậm chí hồi cuối tuần, rất nhiều người đã đổ ra đường để ăn mừng lễ Phục sinh với âm nhạc và tiếng cười, khác hẳn với không khí ảm đạm, vắng vẻ hồi cuối tháng 2 và suốt tháng 3”, chị nói.
Rải rác trên các con đường đều có nghệ sĩ đường phố đứng biểu diễn, mang lại không khí tích cực hơn.
Tại Lviv, thành phố phía tây Ukraine, anh Oleksii, một nhân viên phát triển phần mềm, mô tả nhịp sống đã thả lỏng hơn phần nào, ít nhất là cho đến trước khi hứng tên lửa hôm 18/4.
“7 người chết. Một trong những quả tên lửa đã bắn trúng một tiệm sửa ôtô”, Oleksii nói.
 |
| Hoa lê nở ở Lviv, ngày 20/4. Ảnh: NVCC. |
Bất chấp điều đó, anh cho biết nhà ga xe lửa của Lviv - nơi liên tục quá tải trong hơn một tháng vì người dân từ nhiều vùng khác đổ về đây, rồi từ đây đi tị nạn đến các nước khác - cuối cùng cũng được “thở”.
“Cuộc sống ở Lviv đã thay đổi một chút so với trước khi Nga tái bố trí lực lượng để dồn lực vào miền Đông. Rất nhiều người trước đây đến Lviv để lánh nạn đã bắt đầu quay về thành phố của họ, dù chính phủ khuyên người dân không nên vội vàng di chuyển”, anh nói.
Nhà chức trách nói rằng sẽ mất thời gian để đảm bảo an toàn cho các tuyến đường.
Bên trong thành phố, anh mô tả một số cửa hàng, nhà hàng, rạp chiếu phim,… vẫn đóng cửa. Dù đã cảm thấy an toàn hơn, anh và mọi người dường như không có nhiều tâm trạng để vui chơi. Dẫu vậy, hầu hết mọi thứ vẫn đang hoạt động.
“Thành phố chắc chắn ít sống động hơn trước, nhưng vẫn đang sống theo cách của nó. Hôm qua, hàng hoa lê trước văn phòng tôi đã nở, trắng cả một góc đường", Oleksii cười. "Mùa xuân đang ở đây rồi!”.
Tiếng còi báo động vẫn vang đều
Anh Oleksii và các cư dân ở Lviv, Odessa, và Kyiv cho biết so với 6 tuần đầu của cuộc xung đột, họ giờ đây đã thả lỏng hơn khi Moscow tái bố trí lực lượng, nhưng vẫn lo lắng quân đội Nga sẽ trở lại thủ đô và các thành phố lớn khác.
“Không có gì đảm bảo họ sẽ không tấn công Kyiv và các thành phố khác lần nữa. Điều đó vẫn có thể xảy ra nếu họ đạt được bất kỳ thành công nào ở phía đông”, Daniel e ngại.
Oleksii chia sẻ suy nghĩ tương tự: “Chúng tôi biết rằng thủ đô đang được bảo vệ tốt và cá nhân tôi không quá lo lắng về điều này, nhưng chúng tôi vẫn cảnh giác về khả năng lực lượng thân Nga ở Belarus có thể tấn công tỉnh Volyn, vốn gần Lviv hơn nhiều”.
 |
| Một góc ga xe lửa ở Lviv, ngày 21/4. Ảnh: NVCC. |
Cư dân tại những thành phố này cũng cho biết việc đi lại giữa các khu vực bằng phương tiện riêng khá khó khăn và vẫn bị hạn chế.
“Có các trạm kiểm soát trên lối vào của mỗi thành phố. Họ sẽ hỏi bạn đi đâu và lý do di chuyển là gì. Làm tình nguyện hoặc đi thăm người thân có thể được cho phép, nhưng các lý do ít hợp lý hơn như du lịch, cắm trại có thể không được chấp nhận", anh Oleksii giải thích rõ.
Anh cho biết thêm xăng cũng chỉ đang được sử dụng hạn chế, và có giới hạn số lượng ôtô được phép tiếp nhận ở mỗi trạm xăng. Phần lớn xăng sẽ được cung cấp cho quân đội.
Các cư dân cũng cho hay dù giao tranh không còn diễn ra trực tiếp ở phần lớn Ukraine, còi báo động phòng không vẫn vang lên thường xuyên.
“Hệ thống báo động phòng không hoạt động tốt nhưng đôi khi chúng khó xác định được mục tiêu chính xác của tên lửa tầm xa mà Nga bắn. Vì vậy, đôi khi tiếng còi báo động vang lên, nhưng không có gì xảy ra”, anh Daniel nói.
“Còi báo động thường vang lên 1-2 lần/ngày, chủ yếu vào ban đêm. Thỉnh thoảng mới có ngày không nghe thấy tiếng còi nào”, Oleksii bổ sung. Tiếng còi có khi kêu 30 phút, nhưng cũng có lúc kêu trong suốt vài giờ, phụ thuộc vào việc các tên lửa được phát hiện sớm ra sao và chúng bay vào sâu bên trong đất nước như thế nào, anh giải thích thêm.
Tuy nhiên, anh mô tả ngày càng có nhiều người ngừng tìm kiếm nơi ẩn nấp khi nghe tiếng còi báo động vì “đã quá mệt mỏi", và đó là một trong những lý do mà 7 người chết trong cuộc tấn công tên lửa vào Lviv hôm 18/4.
“Ở Lviv, đêm qua là một đêm ngon giấc hiếm hoi, nhưng 2 - 3 ngày trước, chúng tôi nghe 3 lần báo động: 11h, 15h, và 2h sáng. Chúng tôi vẫn sẽ sống trong mơ hồ khi nghe tiếng còi, nhưng cuộc sống vẫn phải diễn ra, như hoa lê vẫn nở".
