Sáng 23/8, trao đổi với Zing.vn về tranh luận nhà ga C9 và đường ngầm tuyến đường sắt đô thị số 2 (Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo) có ảnh hưởng đến di tích hồ Gươm, ông Lê Trung Hiếu, Phó trưởng Ban Quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội cho rằng dự án này không vi phạm Luật Di sản văn hóa.
Không vi phạm Luật Di sản văn hóa
Theo ông, báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án trong đó có vị trí nhà ga C9 (cạnh hồ Gươm) được UBND Hà Nội phê duyệt từ năm 2008. Ngày 9/12/2013, Thủ tướng ký quyết định về việc xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt đối với di tích lịch sử danh thắng hồ Gươm và đền Ngọc Sơn.
Trong quá trình cấp giấy chứng nhận di tích lịch sử quốc gia đặc biệt ở khu vực hồ Gươm lại không cập nhật vị trí đặt ga C9 (đã được quyết định trước từ năm 2008).
"Nhà ga C9 đưa hành khách đến tham quan các di tích. Đây cũng là công trình mang tính chất phục vụ khu vực hồ Gươm. Với một người làm kỹ thuật, quan điểm của tôi thì công trình này không vi phạm Luật Di sản văn hóa", ông Lê Trung Hiếu chia sẻ.
 |
| Phối cảnh cửa lên xuống số 1 nhà ga ngầm C9. Ảnh: MRB |
Trong khi đó, các chuyên gia trong buổi tọa đàm cho ý kiến về dự án lại nhận định đây là công trình giao thông, phục vụ gián tiếp cho khu vực này. Do vậy, họ cho rằng công trình này vi phạm Luật Di sản văn hóa.
Phó trưởng ban quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội cũng cho hay UBND Hà Nội đã có công văn gửi Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện xin ý kiến về vấn đề này theo đúng quy định.
Nói về việc trước đây có phương án 2 thì dự án đường sắt đô thị số 2 không chạy qua khu vực hồ Gươm, vị này cho hay phương án này ít tác động vào di sản nhưng lại tác động trực tiếp vào thân đê sông Hồng.
“Nếu dự án tác động vào thân đê ngoài việc vi phạm Luật Đê điều (2006) nó còn nguy hiểm hơn rất nhiều. Nó tác động, ảnh hưởng đến một vùng rộng lớn của Hà Nội khi có thiên tai xảy ra”, ông Hiếu nói.
Theo phân tích của ông, về mặt nguyên lý, tuyến đường sắt đô thị phải tiếp cận được khu vực nhiều hành khách và tạo điều kiện cho họ tiếp cận khu vực tham quan, làm việc, học tập. Ngoài ra, phương án được chọn có tuyến phần lớn đi ngầm giữa tim đường, nhà ga chủ yếu lấy đất cơ quan Nhà nước, tránh giải phóng mặt bằng nhà dân, ít tác động người dân nhất.
Thi công đường ngầm bằng máy khiên đào
Về việc thi công đường ngầm sẽ gây sụt lún, rung lắc ảnh hưởng đến di tích quanh hồ Gươm, lãnh đạo Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội khẳng định quá trình thi công và vận hành tuyến đường sắt đô thị số 2 ở khu vực hồ Gươm, có hai vấn đề được tính toán kỹ đó là độ lún và rung lắc.
 |
| Các chuyên gia cho rằng nhà ga C9 sẽ gây ảnh hưởng tới các di tích ở hồ Gươm. Ảnh: Việt Hùng. |
Theo tính toán, độ lún tối đa ở khu vực này chỉ từ 4 đến 8,8 mm. Đây là độ lún rất nhỏ, không ảnh hưởng đến di tích. Còn quá trình vận hành, các chuyên gia tính toán, khi ống hầm nằm sâu 15 m thì các xung động không thể truyền lên mặt đất.
Việc khoan khảo sát địa chất khu vực này cho thấy lớp địa chất yếu tương đối mỏng, còn lại là lớp cát rất mịn. Từ những phân tích cụ thể, lớp địa chất ở khu vực này là bình thường.
Các biện pháp thi công hiện tại hoàn toàn có thể đáp ứng được với lớp kết cấu địa chất ở đây. Việc tính toán kết cấu công trình cũng đảm bảo an toàn tuyệt đối trong quá trình vận hành khai thác vận tải sau này.
Ông Lê Trung Hiếu nhấn mạnh công nghệ thi công các tuyến ngầm hiện nay tương đối hiện đại. Việc thi công đường ngầm bằng máy khiên đào có thể cân bằng áp lực trong lòng đất và đào đến đâu chúng tôi lắp đặt vỏ ống ngầm đến đó.
"Với công nghệ đó quá trình thi công kết cấu và áp lực trong lòng đất sẽ không thay đổi, dẫn đến không ảnh hưởng gì đến công trình xung quanh", ông Khẳng định.
Liên quan đến dự án này, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội vừa có văn bản gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Thủ tướng kiến nghị xem xét việc xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 2.
Ủy ban này cho rằng ga ngầm C9 được đặt gần đền Ngọc Sơn, đền Bà Kiệu không chỉ vi phạm Luật Di sản văn hóa mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, ảnh hưởng không thể khắc phục đối với di sản, không gian văn hóa của trung tâm thủ đô.
 |
| Vị trí nhà ga C9 đặt cạnh Tổng công ty Điện lực miền Bắc. Ảnh: Google Maps. |
Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng đề nghị Hà Nội tiếp tục nghiên cứu, đánh giá đầy đủ, thuyết minh kỹ hơn tác động của dự án đối với di sản, cảnh quan, môi trường, xã hội và các phương án thi công, phòng ngừa sụt lún, thay đổi cấu trúc địa lý, thủy hệ... trước khi trình Thủ tướng cho ý kiến thực hiện.
Nhà ga C9 dự kiến bố trí ngầm dưới phố Đinh Tiên Hoàng và phần dưới vườn hoa hồ Gươm. Nhà ga dài 150 m, rộng 21,4 m, sâu 17,45 m, có 3 tầng (tầng trung chuyển, tầng thiết bị và tầng ke ga). Khoảng cách từ thân ga C9 tới hồ Gươm là khoảng 10 m, tượng đài Cảm tử 81 m, đền Bà Kiệu 83 m, Tháp Bút 36 m, vườn hoa tượng đài Lý Thái Tổ 120 m.
Ga có bốn cửa lên xuống. Cửa số 1 và công trình phụ trợ nằm trong khuôn viên Tổng công ty Điện lực Hà Nội. Cửa số 2 có một phần nằm trên vỉa hè đường Trần Nguyên Hãn và trên một phần đất của Tổng công ty Điện lực miền Bắc.
Cửa số 3 ở khu vực vườn hoa hồ Gươm. Cửa số 4 có hai phương án là sau tượng đài Cảm tử hoặc phố Hàng Dầu. Hai cổng lên xuống số 3, 4 sẽ được bố trí thang máy để phục vụ người dân. Cổng số 1, 2 sẽ sử dụng thang bộ.
Tuyến đường sắt đô thị số 2 có điểm đầu tại Khu đô thị Nam Thăng Long, theo đường Nguyễn Văn Huyên kéo dài - Hoàng Quốc Việt - Hoàng Hoa Thám - Thụy Khuê - Phan Đình Phùng - Hàng Giấy - Hàng Đường - Hàng Ngang - Hàng Đào - Đinh Tiên Hoàng - Hàng Bài và kết thúc ở Phố Huế (đoạn giao phố Nguyễn Du).
Theo phương án phê duyệt, tuyến đường sắt dài 11,5 km (đoạn trên cao khoảng 2,6 km, đoạn ngầm gần 9 km). Khu depot rộng 17,5 ha tại phường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm.
Toàn tuyến có 10 nhà ga, gồm 3 ga trên cao và 7 ga ngầm. Tổng đầu tư của dự án điều chỉnh là 34.678 tỷ đồng, sử dụng vốn vay ODA và vốn đối ứng từ ngân sách Nhà nước.
