Cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, bà Nikki Haley, đã chính thức tuyên bố tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024. Các chuyên gia nhận định dù là một trong các gương mặt nổi trội nhất trong đảng Cộng hòa, con đường tới Nhà Trắng của bà Haley sẽ nhiều trắc trở và thách thức, theo Politico.
Ai là đối thủ lớn nhất của bà Haley?
Lúc này, cựu Tổng thống Trump vẫn là cái tên đình đám nhất của đảng Cộng hòa. Tại South Carolina, bang nhà của bà Haley, ông Trump giành được sự ủng hộ của nhiều thế lực, một điều gây bất lợi cho bà Haley.
Tuy vậy, những đối thủ như ông Trump không phải thách thức lớn nhất. Bài toán khó cho bà Haley đến từ một đồng nghiệp cũng xuất thân từ South Carolina, đó là Thượng nghị sĩ Tim Scott.
Tình thế của bà Haley sẽ trở nên phức tạp nếu ông Scott gia nhập cuộc chạy đua. Lúc này, vị thượng nghị sĩ cũng đang tích cực liên hệ các đồng minh nhằm đánh giá khả năng thành công nếu chính thức tuyên bố tranh cử.
 |
| Thượng nghị sĩ Tim Scott sẽ là chướng ngại vật đầu tiên của bà Haley. Ảnh: AP. |
Haley và Scott từng có thời gian cùng làm việc tại hạ viện tiểu bang. Sau đó, bà Haley trở thành thống đốc South Carolina, trong khi ông Scott được bầu vào hạ viện liên bang.
Hai chính trị gia có chung các cố vấn, nhà tài trợ cũng như đồng minh. Điều này khiến những người ủng hộ bà Haley cũng như ông Scott rơi vào thế khó xử nếu vị thượng nghị sĩ gia nhập cuộc đua vào Nhà Trắng. Và điều này quả thực đang diễn ra.
"Lựa chọn giữa Nikki và Tim là điều không phải ai cũng muốn", Wes Climer, nghị sĩ Cộng hòa tại hạ viện tiểu bang South Carolina, cho biết. Ông Climer là người đã ủng hộ bà Haley trong suốt 20 năm qua.
South Carolina sẽ là bang thứ ba tổ chức vòng bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa sau Iowa và New Hampshire. Tiểu bang này đóng vai trò sống còn trong tham vọng của bà Haley. Nếu không có kết quả khả quan trên sân nhà, giấc mơ Nhà Trắng của cựu thống đốc South Carolina sẽ sớm chấm dứt.
Dù Haley có thể sẽ sớm nhận được ủng hộ từ nhiều lãnh đạo Cộng hòa, những nhân vật quan trọng ở South Carolina có thể sẽ ủng hộ đối thủ tương lai của bà là Thượng nghị sĩ Scott.
Doanh nhân Mikee Johnson, một trong các nhà tài trợ lớn nhất cho đảng Cộng hòa ở South Carolina và từng tài trợ cho các chiến dịch tranh cử trước đây của Haley, cho biết ông sẽ ủng hộ Thượng nghị sĩ Scott.
"Tôi đã nói chuyện với Nikki, chúc bà ấy thành công. Cả hai người họ đều là những người bạn tốt. Nhưng tôi nghĩ đất nước đang rất cần một hướng đi khác", ông Johnson nói.
Rob Godfrey, cựu trợ lý của bà Haley, cho biết các thăm dò nội bộ những năm qua cho thấy bà Haley và ông Scott có lực lượng ủng hộ gần như tương đồng. Hai người là những chính trị gia nổi tiếng nhất tiểu bang và cơ hội chiến thắng ở South Carolina là ngang nhau.
Kinh nghiệm vượt khó
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một cái tên lão làng của đảng Cộng hòa tại Washington, nói ông tin bà Haley có cơ hội thành công trước cựu Tổng thống Trump.
"Ông Trump sẽ có lợi thế ban đầu, nhưng nếu bà Haley làm tốt ở New Hampshire và Iowa, bà ấy cũng sẽ có kết quả khả quan tại South Carolina. Nếu có thể giành được sự ủng hộ ở bên ngoài South Carolina, bà ấy sẽ trở thành một ứng viên hàng đầu", ông Graham nhận định.
Những người ủng hộ đặt niềm tin vào bà Haley bởi nữ chính trị gia đã nhiều lần chiến thắng các cuộc bầu cử khi ở thế cửa dưới.
Năm 2004, bà Haley đánh bại một đối thủ sừng sỏ trong vòng sơ bộ đảng Cộng hòa để giành ghế hạ viện tiểu bang. Tới năm 2010, bà Haley chiến thắng Hạ nghị sĩ Dân chủ Vincent Sheheen để trở thành thống đốc South Carolina, theo Reuters.
"Chúng ta đã thấy bà ấy bị coi là không có cơ hội, nhưng rồi Haley đã vươn lên và chiến thắng", Tom Davis, nghị sĩ tại thượng viện South Carolina, nói.
 |
| Bà Nikki Haley và cựu Tổng thống Trump. Ảnh: Politico. |
Bà Haley cũng từng đối mặt nghi ngờ khi được Tổng thống Trump bổ nhiệm làm đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc năm 2017, bởi bà không có kinh nghiệm về chính sách đối ngoại, theo CNN.
Tuy nhiên ở vai trò này, bà Haley đã giúp ông Trump đạt được những mục tiêu đối ngoại đáng chú ý, đồng thời giữ được chức vụ suốt hai năm trong bối cảnh hàng loạt quan chức cấp cao trong chính quyền Trump bị sa thải hoặc từ chức.
Quan hệ giữa bà Haley và cựu Tổng thống Trump cũng có nhiều thăng trầm. Bà Haley từng chỉ trích sếp cũ sau vụ bạo loạn ở Điện Capitol, thậm chí tuyên bố ông Trump không có tương lai trong đảng Cộng hòa.
Nhưng sau đó, bà Haley đã làm lành với cựu tổng thống và nói sẽ không chạy đua vào Nhà Trắng nếu ông Trump tranh cử.
Không giống bà Haley, con đường tới Thượng viện liên bang của ông Scott không gặp phải quá nhiều đối thủ sừng sỏ trong đảng Cộng hòa, bởi thế ông này có ít kẻ thù chính trị hơn.
Tại South Carolina lúc này, nhiều chính trị gia Cộng hòa ủng hộ ông Scott ra tranh cử, trong đó có Chad Walldorf, doanh nhân từng tài trợ chiến dịch tranh cử thống đốc của bà Haley.
"Tôi nghĩ Tim có năng lực tương tự Ronald Reagan, một con người lạc quan với tầm nhìn cho đất nước mà tôi chỉ mới thấy ở một vài quan chức trước đây", ông Walldorf nói.
Thượng nghị sĩ Scott hiện có 22 triệu USD đến từ các nhà tài trợ. Số tiền này sẽ mang lại lợi thế to lớn nếu ông thông báo tranh cử. Hồi tháng 11/2022, ông Scott đã chiến thắng trong cuộc bầu cử Thượng viện với cách biệt lên đến 25 điểm.
Đọc để hiểu rõ hơn lịch sử nước Mỹ
Mục Thế giới giới thiệu cuốn sách "Lẽ thường" - cuốn sách của tác giả Thomas Paine được xuất bản lần đầu vào năm 1776 và đã có vai trò quan trọng trong thời kỳ lập quốc của Mỹ. Cho đến hôm nay, cuốn sách vẫn còn nguyên giá trị lịch sử đối với những ai quan tâm đến lịch sử nước Mỹ.
