(*) Bài viết tiết lộ một phần nội dung phim
Ra mắt từ ngày 17/9, loạt phim Squid Game (Trò chơi con mực) liên tục thu hút sự quan tâm lớn. Series của Hàn Quốc hiện trở thành chương trình được quan tâm nhất trên Netflix. Ngoài điểm mạnh về câu chuyện, diễn xuất, tác phẩm của Hwang Dong Hyuk còn lồng ghép nhiều ẩn ý hay cài đặt ở từng tập phim.
Ẩn dụ về tôn giáo
Các nhà làm phim Hàn Quốc, từ Kim Ki Duk, Park Chan Wook đến Bong Joon Ho, vốn thường chuộng các ẩn dụ về tôn giáo. Trong Squid Game, Hwang Dong Hyuk cũng mang đến nhiều cài cắm từ bề mặt cho đến tiểu tiết.
Sau hàng loạt cái chết ở trò chơi đầu tiên (tập 1), tập 2 với nhan đề Hell (Địa ngục) tưởng như như hứa hẹn một cuộc chiến khốc liệt hơn. Song, nội dung tập này là những người chơi được trở về nhà, nhận ra tình trạng của họ thật tồi tệ và quyết tâm trở lại đấu trường. Cuộc sống thường nhật, không lối thoát của họ mới chính là địa ngục.
 |
| Trò chơi đầu tiên trong phim. |
Trong Parasite, Bong Joon Ho khắc họa ba khu vực như biểu tượng cho thiên đường, trần gian và địa ngục. Những người giàu sống trong tòa nhà tráng lệ giống như thiên đường, hạnh phúc và khinh thường tầng lớp dưới.
Khu của nhóm người nghèo giống như trần gian, nơi họ phải tranh đấu mỗi ngày nhưng vẫn còn cơ hội đi lên. Còn căn hầm đại diện cho địa ngục tăm tối và không lối thoát. Mọi sự bất ổn bất đầu khi nhóm người ở “trần gian” lừa gạt và thâm nhập vào thiên đường.
Trong Squid Game, đấu trường cũng có thể xem là khu vực trung gian giữa thiên đường (chỗ của những người giàu) và địa ngục (cuộc sống của người nghèo). Những người nghèo được trao một cơ hội đổi đời nếu chiến thắng trò chơi. Nhưng trên hành trình đó, họ phải lừa gạt và đôi khi trực tiếp tàn sát lẫn nhau để đạt mục đích.
 |
| Poster mang nhiều ẩn ý của phim. |
Chúa tạo ra thế giới trong 6 ngày, tương đương với 6 màn chơi trong đấu trường. Ngày đầu, Chúa phân tách ánh sáng và bóng tối, giống như cách nhóm người chơi bị chia làm hai nửa sống - chết sau màn đầu. Cảnh tượng hàng trăm người cùng lao đến vạch đích, nơi đặt cỗ máy mang hình hài người phụ nữ, cũng tượng trưng cho quá trình thụ thai.
Ngày thứ hai, Chúa phân tách nước ở dưới và vòm trên, được ẩn ý bằng hình ảnh nhân vật chính tách kẹo chiếc ô (hình vòm). Ngày thứ ba là để chia đất (chỗ khô cạn) và biển (chỗ nước tụ lại). Ở màn tương ứng, những đấu thủ chia đội chơi kéo co, với nhóm người thắng còn trụ lại được ở nơi cao hơn, còn kẻ xấu số sẽ phải rơi xuống hố sâu bên dưới. Ngày thứ tư, Chúa tạo ra các vì sáng lớn và các ngôi sao, ngụ ý qua các viên bi mà người chơi sử dụng.
Ngày thứ năm của quá trình sáng tạo mang đến các loài sinh vật. Trong màn này, lần đầu tiên khán giả được chứng kiến sự xuất hiện của nhóm khách quyền thế (VIP), giống như các “vị thần” đang theo dõi và kiểm soát cuộc chơi. Họ giấu kín gương mặt đằng sau những chiếc mặt nạ có hình muông thú.
Ngày thứ sáu là thời điểm con người được tạo ra, mang hình hài của Chúa và có khởi đầu mới. Đó cũng là cách mà Gi Hun (Lee Jung Jae) được ban cho một cuộc sống mới, sau khi sử dụng bạo lực nguyên thủy để vượt qua kẻ địch. Anh cũng trở người thắng cuối cùng trong loạt trò chơi mà người sáng lập đấu trường rất yêu thích.
Quyết định của Gi Hun ở đoạn cuối - tha cho kẻ địch (sau đó người này tự sát) - đã gây bất ngờ cho những VIP. Có vẻ hành động này nằm ngoài dự tính của họ và chưa từng xuất hiện trong các kỳ trước. Lòng thương cảm biến Gi Hun thành một nhân vật đặc biệt của trò chơi.
Anh cự tuyệt việc sử dụng tiền thưởng như một cách phản đối sự tàn bạo trong đấu trường. Hành động đó giống như Gi Hun đang minh chứng với chính mình rằng anh ta chưa đoạn tuyệt với tình thương. Chỉ khi vượt qua “đấng sáng tạo” trong cuộc cá cược về lòng thương, Gi Hun mới tìm lại được niềm tin vào cuộc sống.
Các chi tiết mang tính tôn giáo cũng được rải trong phim, như người chết được đặt trong chiếc quan tài giống như hộp quà, với dải băng hình thánh giá. Người sáng tạo cũng hẹn Gi Hun ở tầng 7 tòa nhà Sky (bầu trời) vào đêm ngày 24/12 (lễ Giáng Sinh).
Trùm cuối lộ diện từ đầu
Suốt các tập phim, đấu thủ 001 (Oh Yeong Su đóng) có nhiều tình tiết báo trước việc là “ông trùm”. Cái tên của người này - Oh Il Nam - có thể mang ẩn ý là “Man 01”, người đứng đầu mọi thứ, từ trò chơi đến việc kinh doanh. Số báo danh và tên của ông ta minh họa cho vai trò “đấng sáng tạo” của thế giới này.
 |
| "Ông trùm" là nhân vật đáng nhớ của loạt phim này. |
Ở màn đầu, trong lúc các đấu thủ choáng váng sau vụ nã súng, Oh Il Nam là kẻ đầu tiên xông lên với vẻ mặt háo hức của một người chơi chỉ vì đam mê chơi. Ngay trong cảnh này, khán giả tinh ý có thể thấy cách chơi của ông ta đầy kinh nghiệm, luôn dừng chân trước khi câu hát kết thúc một chút. Chiến thuật này giúp đảm bảo tối đa sự an toàn bản thân, có thể chậm hơn chút nhưng chắc chắn về đích.
Trong trò kéo co, Oh Il Nam tiếp tục thể hiện tài năng chiến thuật, cũng như lòng đam mê các trò chơi dân gian này. Nó có ý nghĩa lớn trong việc giúp đội hình yếu ớt của nhóm ông ta giành chiến thắng. Một tình tiết quan trọng khác là ở tập bốn, khi đấu thủ 001 đứng lên kêu gọi các người chơi không sát hại nhau ở phòng ngủ. Với Oh Il Nam, sự chém giết sinh tồn này là vô nghĩa và nếu cứ tiếp diễn, có lẽ sẽ chẳng còn ai chơi với ông ta.
Những bí mật nho nhỏ
Xuyên suốt phim, Hwang Dong Hyuk đan cài nhiều chi tiết thú vị về hình ảnh và nội dung. Những trò chơi đều được tiết lộ từ đầu qua loạt bức tranh trên tường ở phòng ngủ chính. Nhưng các người chơi đều không đoán ra ý đồ từ các manh mối này. Họ phải dùng những cách gian lận hoặc móc ngoặc để đoán được đề bài.
 |
| Các trò chơi được tiết lộ trong phim. |
Cảnh Gi Hun được người đàn ông chào mời tham dự trò chơi, trong va li hắn ta là hai tấm giấy đỏ và xanh, gợi ý đến viên thuốc trong The Matrix. Tất nhiên, đạo diễn Hwang Dong Hyuk không dùng lại ý tưởng trong bộ phim nổi tiếng năm 1999, nhưng tình tiết này cũng cho thấy sự gợi nhớ thú vị.
Trong loạt số báo danh của người chơi, ngoài số 001 mang ý khá rõ, số 456 của Gi Hun cũng độc đáo. 456 được xem là “angel number”, đại diện cho bước tiến, sự thay đổi theo hướng tính cực hơn. Đây cũng là con số may mắn, điềm lành cho Gi Hun trong một trò chơi mà may mắn cũng quan trọng như kỹ năng. 456 cũng là tổng số người chơi trong chương trình này.
 |
| Hai tấm giấy xanh đỏ trong phim. |
Hình tam giác, tròn, vuông xuất hiện xuyên suốt tác phẩm, từ poster, trên mặt đám lính quản trò, ở sân chơi cuối cùng lẫn nhiều vật dụng trong phim. Chúng vừa tạo nên vẻ bí hiểm, vừa là các biểu tượng có ý nghĩa trong nhiều tôn giáo. Trên poster phim, cảnh người chết bị kéo về phía chiếc hòm hình hộp quà, trên nền ba biểu tượng xuyên suốt, đã khái quát được toàn bộ tinh thần phim là nói về cái chết, phần thưởng và sự tái sinh có yếu tố tôn giáo.
Dù người quản trò từng nhấn mạnh về sự công bằng trong đấu trường, ở màn thứ năm, điều đó không còn được tuân thủ. Dưới yêu cầu của một VIP, ánh sáng bị tắt đi khiến một đấu sĩ vốn là thợ kính không còn có thể phân biệt kính thường và cường lực. Trò chơi do đó thêm phần chết chóc và vui hơn trong mắt kẻ quyền thế.
Tình trạng của trò chơi dễ dàng bị thay đổi theo ý của một người nắm quyền lực, một "vị thần" trong thế giới này. Nó cũng để lại câu hỏi về sự công bằng mang tính tương đối giữa con người với nhau. Liệu công bằng thật sự là khi người ta có quyền sử dụng mọi kiến thức sẵn có làm lợi thế, hay khi mọi người chơi đều có xác suất may rủi giống nhau (tước bỏ khả năng của người có lợi thế).
