Không ngạc nhiên rằng ăn uống theo cảm xúc là một hiện tượng sinh học có thực. Nguồn: vitalrecord.

Khi theo chế độ Ăn Đúng Thời Điểm, bạn sẽ mất một lượng thời gian kha khá để đun sôi nước - chần rau củ, quấy súp và luộc trứng. Ai đã quan sát một nồi nước trên bếp ắt sẽ biết nó hoạt động như thế nào: bật bếp lên, những bong bóng li ti xuất hiện, bong bóng lớn dần - và ô là! - nước sôi lên bùng bục sẵn sàng cho công đoạn tiếp theo.

Nhưng điều gì xảy ra khi máu bạn sôi lên? Khi bạn nổi điên hoặc bực bội, hoặc nhảy dựng lên vì những bất công trong cuộc sống đến mức thấy đầu như sắp nổ tung? Vâng, cũng thế thôi: giống nước trong nồi, máu bạn sẽ sôi lên sùng sục đến khi bạn sẵn sàng ra tay hành động.

Hầu hết chúng ta đều có khả năng làm chủ cảm xúc đủ tốt nên “ra tay” không đồng nghĩa với “nắm đấm” (hoặc tệ hơn nữa). Nhưng thật không may, “ra tay” có khi lại là đấu 10 hiệp với ông kem Häagen-Dazs. Một khi đã quấn quýt bên hộp Pralines & Cream, bạn có thể cảm nhận như kiểu đã hạ nhiệt được bầu máu nóng của mình. Nhưng cuối cùng, bạn lại thất bại trong trận đấu lớn. Đó chính là hệ quả của việc hành động do “vừa đói vừa giận dữ”.

Có thể tạm thời bạn đê mê mà quên hết mọi sự, hoặc vờ như đã ổn, hoặc quên mất điều làm bạn nổi xung - nhưng khi bạn tìm đến một thứ xoa dịu tức thì mà nó lại gây tổn thương nhiều hơn chữa lành, rốt cục bạn đang đẩy cơ thể vào chỗ nguy hại về lâu dài.

Bạn hãy nghĩ thế này nhé: Ngay cả nếu một lô khoai tây chiên có chặn được cơn sôi bùng lên trong máu bạn chăng nữa, thì thật ra bạn chỉ đang giảm nhiệt cho nó thành một cơn liu riu âm ỉ - mà biểu hiện là huyết áp cao, cholesterol xấu LDL cao, đường huyết cao...

Chúng tôi biết bạn đang nghĩ gì. Nói bỏ qua khoai tây chiên là một chuyện, nhưng đang lúc giận dữ - và bộ não bạn đang phát ra tín hiệu báo động về cơn đói đi kèm cơn giận - bạn cần phải làm gì đó và nhai được thứ gì ngay tức khắc. Sẽ không có thì giờ để quấy một bát mì rau kiểu Italy khi đứa con đem bút sáp, bút lông hoặc những thứ hay ho mà chúng tìm thấy trong tã trét lên bức tường mới sơn của bạn.

Nguyên tắc số 1: đừng đến gần các nơi bán thức ăn nhanh khi bạn đang vừa đói vừa giận. Mấy cái cửa hàng ấy dùng mùi thơm, hình ảnh và âm thanh để hút bạn vào và những tín hiệu ấy sẽ lừa cho bạn ăn nhiều hơn lượng bạn cần hoặc muốn ăn.

Khi đang giận mà lại còn đói, bạn đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi các tín hiệu của thức ăn, như mùi thơm chẳng hạn. Bí quyết là hãy giữ cho đường huyết của bạn cân bằng với những thực phẩm giúp máu bạn hạ nhiệt xuống mức sôi liu riu, mà vẫn có lợi cho sức khỏe của bạn.

Không ngạc nhiên rằng ăn uống theo cảm xúc là một hiện tượng sinh học có thực. Chúng ta thấy hiện tượng này xảy ra theo nhiều cách và có rất nhiều lý thuyết giải thích tại sao cơn đói và cảm xúc lại đi đôi với nhau như mồ hôi và mùi khó chịu.

Thứ nhất, một số phần của bộ não, trong đó có vùng đồi, vùng dưới đồi và thùy đảo, ứng phó với cơn đói. Những vùng này có thể ảnh hưởng tới cách thức cơ thể bạn bị kích thích. (Kích thích có thể dưới nhiều dạng; hoặc là tích cực như ham muốn tình dục hay tiêu cực như giận dữ, nhưng cả nhịp tim và thân nhiệt sẽ tăng lên trong những trạng thái này).

Lại nữa, trạng thái vật lý của cơn đói vận hành như một kiểu châm ngòi dẫn đến phản ứng cảm xúc. Ví dụ, đường huyết thấp (xảy ra khi bạn đói) có liên quan tới sự hung hăng và bốc đồng - cả hai tình trạng này đều chắc chắn giữ một vai trò nhất định dẫn đến cuộc hội ngộ bất ngờ với máy bán đồ ăn tự động.

Tuy nhiên, rốt cuộc cơn đói dường như có thể làm giảm khả năng tự điều chỉnh, khả năng ra quyết định bằng phần chức năng điều hành của bộ não.Vì vậy, sự kết hợp của cả hai tình trạng - đói và giận - tạo nên một cơn bão hoàn hảo lôi cuốn bạn từ bỏ con đường Ăn Đúng Thời Điểm mà bám lấy thanh sô-cô-la sữa.

Đến đây nảy ra câu hỏi: Chúng ta phải làm gì? Không thể nói là bạn chỉ cần đơn giản lơ đi tất cả những thứ châm ngòi cho các cảm xúc mãnh liệt giận dữ, căng thẳng hay thất vọng.

Nhưng bạn có thể làm hai việc để vượt lên khỏi những cảm giác đó.

Một là, nếu bạn có thể duy trì được cảm giác thỏa thuê mãn nguyện suốt cả ngày, cơn đói sẽ khó mà ức chế được những thôi thúc trong bạn. Điều này sẽ thật sự hiệu quả với cách dồn phần lớn lượng ăn vào đầu ngày của chúng tôi. Nghĩa là nếu bạn thấy mãn nguyện với bữa sáng và/hoặc bữa trưa thịnh soạn, thì khả năng bạn bị thôi thúc phải ăn theo cảm xúc nếu không may sau đó gặp phải chuyện gì khó chịu sẽ thấp hơn.

Hai là, việc tạo ra một hệ thống báo hiệu khẩn cấp của riêng bạn luôn luôn là điều khôn ngoan. Việc chuẩn bị sẵn bên mình thực phẩm lành mạnh - dù là một túi rau củ giòn, một thanh bánh năng lượng lành mạnh (không thêm đường hoặc siro, hoặc ngũ cốc không 100% nguyên cám), hay thậm chí là một miếng thịt gà tây với bánh mì từ 100% ngũ cốc nguyên cám mà bạn kiếm được trong lúc đang di chuyển - có thể giúp bạn vượt qua làn sóng cảm xúc.

Thêm nữa: hãy tắt tiếng TV trong lúc đang chiếu quảng cáo hoặc chọn một tuyến đường đi làm khác để khỏi đi ngang qua mấy cửa hàng thức ăn nhanh gần nhà. Nguyên tắc “xa mặt cách lòng” sẽ giúp bạn duy trì lối sống lành mạnh.

Bạn không thể lúc nào cũng kiểm soát được những gì cuộc đời ném vào mình, nhưng có thể kiểm soát được những gì bạn ném xuống thực quản. Cuối cùng, những thức dự phòng khẩn cấp nên có một ít chất xơ, một ít protein và chất béo lành mạnh để giúp giảm nhẹ cơn đói và thỏa mãn dạ dày của bạn một cách cân bằng.Và bánh mì nướng với trái bơ tuy là một lựa chọn tốt nhưng không phải lúc nào cũng khả thi trong lúc cấp bách. Sau đây là một số thực phẩm khác mà bạn có thể thử:

Thực phẩm tốt nhất: Đậu gà rang là món ăn vặt chống đói ưa thích của chúng tôi. Chúng không chỉ chứa các dưỡng chất đa lượng tốt cho bạn mà còn là một món đã bụng tuyệt vời sẽ giúp bạn vừa vượt qua được các vấn đề vừa không bị tăng vọt đường huyết như khi ăn các món ăn vặt chế biến sẵn hay đường tinh luyện. […]

Thực phẩm chủ chốt: Vào lúc khẩn cấp? Hãy cho một gói bắp không tẩm bơ vào lò vi sóng. Với hàm lượng xơ dồi dào, bắp rang sẽ khiến bạn no bụng, thỏa được cảm giác “phải cắn vỡ cái gì đó”. Nếu thích, bạn có thể rắc thêm một ít muối biển quế, gia vị Old Bay, hay thậm chí một ít bột phô mai Parmesan và hạt tiêu để tạo thành món ăn vặt vừa giòn, vừa mặn mà, lại vừa thơm ngon.