 |
Trong báo cáo công bố hồi tháng 12/2022, công ty tư vấn quản trị toàn cầu McKinsey dự đoán từ nay đến năm 2026, thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Đông Nam Á tăng gấp ba lần, với tốc độ tăng trưởng kép là 22% và đạt khoảng 230 tỷ USD về tổng khối lượng hàng hóa. Cũng theo tổ chức này, thị trường TMĐT Đông Nam Á đang ở ngưỡng cửa giai đoạn thứ hai (10 năm tiếp theo tính từ chu kỳ đầu tiên 2013-2023).
Dù 2023 - năm đầu tiên trong chu kỳ mới của thị trường TMĐT - đã bắt đầu, mọi thứ dường như không dễ dàng bởi các “cơn gió ngược”: Lãi suất tăng và áp lực lạm phát cao. Hoàn cảnh mới đòi hỏi cách tiếp cận mới, bài toán cạnh tranh của các doanh nghiệp TMĐT phải nhắm đến mô hình phát triển bền vững thay vì chỉ ganh đua những chỉ số ngắn hạn hay cạnh tranh về giá.
Tận dụng công nghệ
Nếu 10 năm trước, con người phải nỗ lực “hiểu” công nghệ, thì bước sang chu kỳ tiếp theo của thị trường TMĐT, công nghệ đang thay thế con người ở nhiều lĩnh vực. McKinsey dự đoán những phát kiến công nghệ tiên tiến sẽ trở thành thách thức với doanh nghiệp, đồng thời tạo cơ hội để các đơn vị hướng đến nấc thang mới, đặc biệt là nhóm ngành TMĐT.
  |
Tính năng virtual try-on (trải nghiệm sản phẩm trực tuyến) trên Lazada giúp thương hiệu tăng tỷ lệ chuyển đổi đơn hàng đến 3,1 lần, giá trị đơn trung bình tăng 11%. Ảnh chụp ứng dụng. |
Nổi bật hiện nay là trí tuệ nhân tạo (AI). Công nghệ này góp phần tạo nên ưu thế cạnh tranh cho doanh nghiệp TMĐT, nhờ khả năng tối ưu hoạt động vận hành thông qua: Cá nhân hóa trải nghiệm, tối ưu dịch vụ khách hàng, phân tích - dự đoán nhu cầu thị trường dựa trên dữ liệu lớn và tăng hiệu suất vận hành hạ tầng logistics. Nói cách khác, AI là giải pháp giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả và năng suất hơn, linh động thích ứng trước mọi tác động từ bên ngoài.
Công nghệ thực tế tăng cường và thực tế ảo (AR/VR) cũng được nhiều sàn TMĐT ứng dụng để mang đến trải nghiệm mua sắm như ở cửa hàng thực tế, từ đó rút ngắn khoảng cách giữa mua sắm trực tuyến và ngoại tuyến.
Ngoài ra, sự xuất hiện của ChatGPT thời gian gần đây được xem là bước đột phá đáng chú ý của giới công nghệ. Dù nhiều ý kiến cho rằng ứng dụng này đe dọa “soán ngôi” các ngành nghề, ông Matt Janaway - Giám đốc Điều hành Marketing Labs - vẫn nhận định ChatGPT sẽ sớm trở thành “cánh tay phải” của các doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực TMĐT.
“Tôi nhận thấy nhiều doanh nghiệp TMĐT đã đi xa cùng ChatGPT, thông qua quá trình tự động hóa mô tả sản phẩm và danh mục”, ông cho biết.
Trong thế giới hậu Covid-19, xa hơn là xuyên suốt chu kỳ phát triển mới, một trong những điểm tựa để doanh nghiệp xây dựng kết nối vững chắc với người dùng chính là trải nghiệm tinh tế và thông suốt trên nền tảng số. Để có được điều này, việc đón đầu và chiếm lĩnh các xu hướng công nghệ mới là yêu cầu cấp thiết.
Thấu hiểu sâu sắc người dùng
Thời đại của trải nghiệm cơ bản “người mua - kẻ bán” đã qua. Cơ sở của nhận định này dựa trên kết quả trích từ báo cáo SYNC Đông Nam Á 2022 do Meta phối hợp Bain & Company thực hiện: Chỉ trong 3 tháng, 53% người tiêu dùng Đông Nam Á đã thay đổi thương hiệu mua sắm. Cũng theo báo cáo Year in Search 2022 của Google về hành vi tìm kiếm tại Việt Nam, trên cả yếu tố giá cả, người tiêu dùng quan tâm về mặt giá trị và có xu hướng lựa chọn dịch vụ, sản phẩm phù hợp hệ giá trị riêng.
Điều này phần nào cho thấy bước sang chu kỳ phát triển mới, sự kỳ vọng của người tiêu dùng vào trải nghiệm trên sàn TMĐT ngày càng cao, tương tự đồ thị “đường xoắn ốc”. Bên cạnh duy trì những yêu cầu cơ bản về giá cả - chất lượng, người mua liên tục nâng cao kỳ vọng, khao khát trải nghiệm mới lạ và tinh tế hơn trong hành trình tìm hiểu sản phẩm hoặc dịch vụ.
 |
| Trong chu kỳ phát triển mới của thị trường TMĐT, nhu cầu của người tiêu dùng ngày càng tinh tế hơn. |
Theo đó, để thành công trong chu kỳ mới, doanh nghiệp TMĐT cần nỗ lực gấp bội trong hành trình thấu hiểu người tiêu dùng, đồng thời kiến tạo nhiều giá trị. Sự thấu hiểu này đến từ việc liên tục cập nhật thông tin thị trường, dựa trên nguồn dữ liệu mà doanh nghiệp thu nhận từ các khách hàng trực tiếp sử dụng sản phẩm/dịch vụ. Đây cũng là cơ sở để doanh nghiệp có thể linh động điều chỉnh chiến lược, từ đó mang đến trải nghiệm mới lạ và tinh tế hơn trên mọi điểm chạm nội lẫn ngoại sàn.
Kiện toàn chiều rộng và chiều sâu danh mục sản phẩm
Vài năm trước, độ rộng của danh mục sản phẩm (assortment width) là chìa khóa giúp doanh nghiệp TMĐT thu hút khách hàng. Để đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng, nhiều đơn vị chú trọng tăng chiều rộng - liên tục giới thiệu sản phẩm mới, đa dạng hóa danh mục.
Tuy nhiên, trong bối cảnh các nền tảng cạnh tranh gay gắt và nhu cầu người dùng ngày càng tinh tế, việc tập trung mở rộng danh mục sản phẩm theo chiều ngang là chưa đủ. Doanh nghiệp cần quan tâm cả chiều sâu - tức chú trọng chất lượng sản phẩm kinh doanh trên nền tảng. Việc kiện toàn chiều rộng và chiều sâu sản phẩm (assortment width and depth) giúp doanh nghiệp TMĐT đạt mô hình phát triển bền vững, đồng thời kết nối vững chắc với khách hàng.
Nói về vấn đề này, ông Đặng Anh Dũng - Phó tổng giám đốc Lazada Việt Nam - cho biết ở chu kỳ mới, các chương trình khuyến mại vẫn không thể thiếu, đóng vai trò quan trọng trong chiến lược giữ chân khách hàng trên sàn TMĐT. Nhưng về lâu dài, doanh nghiệp cần cân đối các yếu tố khác, tìm giải pháp tiếp cận người dùng tinh tế hơn thay vì tập trung giảm giá.
“Việc đầu tư vào công nghệ, thấu hiểu sâu sắc người dùng và cải tiến chất lượng dịch vụ, danh mục sản phẩm là những trọng tâm của chiến lược phát triển tương lai”, ông Đặng Anh Dũng khẳng định.
    |
Bên cạnh danh mục sản phẩm, các sàn TMĐT cần tập trung vào chiều sâu - chất lượng sản phẩm. Ảnh chụp ứng dụng. |
Là đơn vị có thời gian hoạt động trùng khớp chu kỳ đầu tiên của thị trường TMĐT (2013-2023), Lazada hướng đến mục tiêu phát triển dài hạn, bền vững, thay vì cạnh tranh chỉ số ngắn hạn. Cụ thể, sàn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng logistics và công nghệ, mở rộng ngành hàng, cải thiện chất lượng sản phẩm - dịch vụ nhằm tối ưu trải nghiệm cho người dùng và đối tác.
Tiến vào ngưỡng cửa của chu kỳ thứ hai, Lazada tiếp tục mang đến những giá trị đặc biệt cho người dùng thông qua chiến lược nâng tầm mọi hoạt động và ra mắt sáng kiến mới. Đơn cử trong lễ hội mua sắm “Bùng nổ sale sinh nhật” lần thứ 11 (diễn ra 3/3-13/3), Lazada tăng cường đầu tư vào kênh mua sắm LazLook và LazBeauty, mang đến cho người dùng trải nghiệm độc đáo, tinh tế. Bên cạnh đó, sàn tung loạt ưu đãi hoàn tiền, miễn phí vận chuyển, đại nhạc hội supershow cũng như đẩy mạnh ứng dụng AI, virtual try-on để nâng cao trải nghiệm khách hàng. Độc giả xem thêm tại đây.
 |
| Lễ hội mua sắm “Bùng nổ sale sinh nhật” của Lazada hứa hẹn mang đến cho người dùng trải nghiệm mua sắm độc đáo và cá nhân hóa. |
Thị trường TMĐT bước sang giai đoạn mới kéo theo cơ hội lẫn thách thức. Không còn là câu chuyện của sự đầu tư dàn trải, doanh nghiệp cần tập trung vào những mắt xích quan trọng để tạo nên lợi thế cạnh tranh, từ đó tối ưu hóa chi phí lẫn doanh thu. Điều này được Lazada thực hiện khá tốt. Sở hữu nhiều lợi thế và định hướng đúng đắn, Lazada đang nỗ lực đón đầu cơ hội thị trường, hứa hẹn có bước tiến đột phá trong chu kỳ mới.
