Hoạt động giới thiệu sách qua video ngày càng phát triển tại Trung Quốc. Ảnh: BookBrunch. |
Theo nghiên cứu mới công bố của OpenBook Bắc Kinh, ngành xuất bản Trung Quốc trong năm 2022 có sự sụt giảm nhẹ nhưng lại có điểm sáng lớn trên các nền tảng bán sách online.
Cụ thể, thị trường sách nói chung giảm 11,77%, trái ngược với đó, hoạt động bán sách trên các nền tảng video ngắn lại tăng trưởng đến 42,86% so với cùng kỳ năm trước. Đây có thể coi là một dấu hiệu tích cực cho sự khởi đầu của một kênh mới trên thị trường thương mại điện tử ở mảng bán lẻ ngành sách.
Một trong những nguyên nhân hàng đầu của sự suy giảm nói trên là do chính sách "zero Covid" của Trung Quốc, khoảng hơn 60 thành phố và thị trấn tại quốc gia tỷ dân này phải chịu phong tỏa trong nhiều tháng trời. Việc này không chỉ dẫn đến việc sản xuất, buôn bán sách ngưng trệ, người dân gặp khó khăn trong việc mua sách trực tiếp mà còn hơn thế, sách trở thành một mặt hàng không được ưu tiên tiêu dùng so với thực phẩm, thuốc men.
Tuy vậy, việc tăng trưởng hơn 30% doanh thu ở nền tảng video ngắn mang đến kết quả bất ngờ. Người dân sau khi xem các video ngắn có nội dung sáng tạo về sách có thể ấn mua hàng trực tiếp trên nền tảng phát sóng video đó, ví dụ Douyin - phiên bản Trung Quốc của TikTok.
Nhìn về sự tăng trưởng của các thể loại sách trong năm 2022, sách văn học và sách tiểu sử là hai mảng có đi lên trong thị trường Trung Quốc. Văn học tăng 1,82% so với năm 2021. Trong khi đó, mảng sách hỗ trợ học tập, tham khảo sụt giảm hơn 2%. Thể loại sách tranh thiếu nhi vẫn chiếm phần lớn thị phần nói chung với 30% doanh số, theo sau đó là các sách khoa học xã hội vào khoảng hơn 20%.
Sách tranh thiếu nhi chiếm 30% doanh thu tổng của ngành xuất bản Trung Quốc. Ảnh: The Library Project. |
OpenBook nhận định động lực chính khiến mảng sách văn học tăng trưởng chính nhờ Internet, khi các nhóm thảo luận văn học online nở rộ cũng như tác phẩm hư cấu được nhấn mạnh trên các chương trình phát sóng.
Ngược lại với đó, các cửa hàng truyền thống là nơi bán nhiều mặt hàng sách hỗ trợ học tập như sách tham khảo, văn phòng phẩm, do nhiều nơi phải đóng cửa cũng như việc học tập tại trường học bị gián đoạn nên doanh số sụt giảm nghiêm trọng.
Tại Trung Quốc, các tác phẩm nước ngoài được dịch tại đây thường vẫn chiếm ưu thế trong thị trường tổng, nhưng trong năm 2022 có một sự dịch chuyển nhẹ sang sách do chính người Trung Quốc sáng tác. Tỷ lệ sách trong nước ở một số đầu sách đã tăng từ 23,9% lên 24,5% và thị phần bán sách trong nước đã tăng từ 23,7% lên 30,1%.
Ở các danh mục sách trong nước của Trung Quốc có sự xuất hiện các sách về văn học, sách thiếu nhi, văn hóa học thuật, kinh tế và quản lý, tổng cộng có hơn 6.000 đầu sách mới trong năm 2022.