Tuy nhiên, ngoài nguyên nhân thất thoát do hệ thống truyền tải, còn có nguyên nhân do mất cắp.
Chỉ với kết quả kiểm tra việc sử dụng điện của gần 1,5 triệu lượt khách hàng vào năm ngoái, Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVN SPC) đã phát hiện và lập biên bản 948 vụ trộm cắp điện; sản lượng điện buộc đối tượng trộm cắp phải bồi thường lên tới hơn 3 triệu kWh, tương đương với số tiền trên 8,9 tỷ đồng.
Các hành vi trộm cắp điện đã được phát hiện, vạch trần chủ yếu là tác động trước đồng hồ điện với 311 vụ; tác động trực tiếp vào đồng hồ điện 501 vụ và tác động gián tiếp vào đồng hồ điện là 136 vụ. Trong số vụ trộm cắp điện này, tỉnh Đồng Nai là địa bàn xảy ra nhiều nhất khi chiếm tới 327 vụ, Kiên Giang 73 vụ, Cần Thơ 64 vụ, Hậu Giang 62 vụ.
Lãng phí điện năng ở Việt Nam gấp 6 lần thế giới. |
Có những vụ trộm cắp điện điển hình đã được phát hiện như vụ Công ty Điện lực Cần Thơ phát hiện khách hàng N.T.K.T. đã trộm cắp 12.441 kWh điện bằng cách khoan lỗ công tơ; Công ty Điện lực Đồng Nai phát hiện ông L.V.Đ. phá chì kiểm định, tác động vào công tơ làm sai lệch hệ thống đo đếm sau đó niêm lại bằng chì giả làm thất thoát 9.776 kWh...
Trước thực trạng trên, EVN SPC đã tiến hành kiểm tra đồng loạt với những trường hợp sử dụng điện có nghi vấn trên địa bàn 21 tỉnh, thành phía Nam. Kết quả, các công ty thành viên đã kiểm tra, phát hiện và lập 104 vụ vi phạm về trộm cắp điện trong vòng 1 tháng, sản lượng điện bồi thường gần 370.000 kWh, tương đương số tiền hơn 1 tỷ đồng.
Từ thực tế này, EVN SPC cho rằng mặc dù nạn trộm cắp điện trên địa bàn các tỉnh miền Nam có giảm nhưng hành vi xài “chùa” điện vẫn diễn ra trên diện rộng và phức tạp. Để tăng cường ngăn chặn nạn trộm cắp điện, EVN SPC đã cho áp dụng việc giám sát sử dụng điện đối với các khách hàng lớn thông qua hệ thống đo ghi từ xa trạm chuyên dùng. Từ đó kịp thời phát hiện, cảnh báo các trường hợp bất thường của hệ thống đo đếm.
Ngoài ra, các công ty điện lực địa phương cũng đã tăng cường kiểm tra hiệu suất trạm công cộng có tổn thất cao; kiểm tra chỉ số tiêu thụ điện năng hằng tháng bất thường từ chương trình quản lý khách hàng để phát hiện, kiểm tra với nơi sử dụng điện có hiện tượng nghi vấn.
Để tránh sự tác động vào đồng hồ điện như phá chì kiểm định, khoan lỗ công tơ, lật nghiêng công tơ, đảo pha… để trộm cắp điện, việc thay thế đồng hồ cơ bằng đồng hồ điện tử cũng được EVN SPC đẩy mạnh lộ trình áp dụng.