|
|
Tiền Đồng của Việt Nam tăng giá nhẹ trong tháng 11. Ảnh: Việt Linh. |
Theo bản cập nhật kinh tế vĩ mô Việt Nam của Ngân hàng Thế giới (WB), chỉ số sản xuất công nghiệp chỉ tăng 5,3% trong tháng 11 so với cùng kỳ năm ngoái, thấp nhất kể từ tháng 2. WB cho rằng tăng trưởng lao dốc một phần do hiệu ứng xuất phát điểm cao.
Nhưng sức cầu bên ngoài yếu đi cũng là yếu tố quan trọng. Nhu cầu của các thị trường xuất khẩu chủ lực đã và đang suy giảm.
Các dữ liệu về PMI trong lĩnh vực chế tạo chế biến cũng cho thấy điều kiện sản xuất kinh doanh trong tháng 11 đã xấu đi so với những tháng trước đó.
Tăng trưởng doanh số bán lẻ giảm từ 20,7% trong tháng 10 (so với cùng kỳ năm ngoái) xuống 17,5% vào tháng 11. Một phần nguyên nhân là hiệu ứng xuất phát điểm thấp liên quan tới đợt giãn cách Covid-19 trong quý III/2021 yếu dần. Tốc độ phục hồi tiêu dùng trong 3 quý đầu năm cũng đi xuống.
Theo WB, mặc dù du lịch quốc tế tiếp tục phục hồi, số lượt khách du lịch vẫn thấp hơn nhiều so với thời kỳ trước dịch.
 |
Tăng trưởng doanh số bán lẻ lao dốc. Ảnh: WB. |
Xuất nhập khẩu hàng hóa giảm lần lượt 8,4% và 7,2% trong tháng 11 (so cùng kỳ năm trước). Xuất khẩu giảm đồng loạt, một phần do sức cầu bên bên ngoài yếu đi và hiệu ứng xuất phát điểm cao.
Do xuất khẩu phụ thuộc nhiều vào đầu vào nhập khẩu, hầu hết sản phẩm nhập khẩu chủ lực đều giảm mạnh so với năm trước đó, ngoại trừ kim ngạch nhập khẩu nhiên liệu, tăng 61,7% trong tháng 11.
Lạm phát tính theo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) nhích nhẹ từ 4,3% trong tháng 10 lên 4,4% trong tháng 11. Giá lương thực, thực phẩm, nhà ở và vật liệu xây dựng là yếu tố đóng góp chính cho lạm phát, tăng lần lượt 5,2% và 6% trong tháng 11 (so cùng kỳ năm trước).
Đóng góp của cước vận tải cho CPI tiếp tục giảm do giá xăng dầu đã giảm. Giá xăng dầu tăng lần lượt 5,8% và 6% (so với tháng trước) trong tháng 11, nhưng vẫn thấp hơn 4,1% so với năm trước.
Tăng trưởng tín dụng giảm từ 16,5% trong tháng 10 (so với cùng kỳ năm ngoái) xuống còn 15% trong tháng 11, đánh dấu mức giảm mạnh nhất trong những tháng qua.
 |
Tăng trưởng tín dụng hạ nhiệt nhưng vẫn ở mức cao. Ảnh: WB. |
Tăng trưởng tín dụng giảm do tác động của điều kiện huy động tài chính bị thắt chặt sau khi Ngân hàng Nhà nước nâng các mức lãi suất chính lên tổng cộng 200 điểm cơ bản trong tháng 9 và tháng 10.
Lãi suất liên ngân hàng qua đêm bình quân vẫn ở mức cao, 5,7% trong tháng 11. Cùng với đó là mức trần tăng trưởng tín dụng do NHNN đặt ra, nhưng mức trần này đã được nới lỏng vào đầu tháng 12, thêm 1,5-2%.
Trong khi đó, tiền Đồng của Việt Nam tăng giá nhẹ trong tháng 11 (0,8%), so với mức giảm giá cộng dồn 9,1% kể từ cuối năm 2021. Đồng tiền tăng giá chủ yếu do đồng USD yếu đi trên thị trường quốc tế.
Thực chất, tất cả đồng tiền lớn và đồng tiền của những quốc gia láng giềng của Việt Nam đều giảm so với USD trong tháng 11. Việc NHNN nâng các mức lãi suất chính sách chính thêm 200 điểm cơ bản trong tháng 9 và tháng 10 cũng góp phần nới nhẹ áp lực đối với đồng nội tệ.
Nhưng theo WB, do điều kiện huy động tài chính trên toàn cầu bị thắt chặt và nhu cầu bên ngoài yếu đi, cơ quan quản lý tiền tệ của Việt Nam có thể cân nhắc cho phép tỷ giá được linh hoạt hơn nữa nhằm ứng phó với những cú sốc bên ngoài.
 |
Áp lực đối với đồng tiền của Việt Nam đã được nới bớt. Ảnh: WB. |
Chính sách này có thể được bổ sung bằng cách sử dụng sáng suốt lãi suất tham chiếu và sử dụng thận trọng can thiệp tỷ giá trực tiếp nhằm bảo vệ được dự trữ ngoại hối. "Phối hợp chính sách tài khóa và tiền tệ là điều kiện quan trọng để duy trì ổn định giá cả trong bối cảnh lạm phát cơ bản trong nước gia tăng", WB nhấn mạnh.
Ngoài ra, theo WB, cả 2 động lực tăng trưởng là xuất khẩu và nhu cầu trong nước đều đang chững lại. Nhu cầu bên ngoài yếu đi gây ảnh hưởng đến xuất khẩu. Tiêu dùng hậu Covid-19 dường như cũng phục hồi chậm lại. Điều kiện huy động tài chính bị thắt chặt hơn và lạm phát gia tăng có thể ảnh hưởng đến nhu cầu trong nước trong thời gian tới.
Cùng ngày, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) nâng dự báo tăng trưởng kinh tế của Việt Nam lên 7,5% trong năm nay. Dự báo lạm phát năm 2022 được điều chỉnh xuống còn 3,5%.
Tuy nhiên, tổ chức này cảnh báo các dấu hiệu cho thấy nhu cầu toàn cầu đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam đang sụt giảm. Vì vậy, dự báo tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm 2023 được ADB điều chỉnh xuống còn 6,3% do các đối tác thương mại lớn suy yếu.
Độc giả Zing có thể tìm đọc thêm các cuốn sách hay về kinh tế tại Tủ sách kiến thức kinh tế. Các cuốn sách cung cấp cho độc giả nhiều kiến thức về kinh tế vĩ mô, chứng khoán, bất động sản, lạm phát, các cuộc suy thoái từng xảy ra, kinh nghiệm quản lý chi tiêu...
