'Vương quốc Xe đạp' được tái hiện ở Bắc Kinh

"Cuộc sống thật sự dễ dàng hơn", Tào nói. Nếu đi bộ, cô sẽ tốn gấp đôi thời gian.

Những ứng dụng cho thuê xe đạp trên điện thoại di động đang mang lại cho cư dân ở thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc lựa chọn mới trong bối cảnh xe buýt chật cứng và tình hình giao thông xấu đi.

Tào là một trong số những người Bắc Kinh đang sử dụng dịch vụ xe đạp dùng chung thông qua ứng dụng trên điện thoại.

Công nghệ đang đưa những chiếc xe đạp trở lại Bắc Kinh. Ảnh: Getty.

'Cơn bão' nhỏ trong thành phố

Trước khi Trung Quốc mở cửa nền kinh tế, đất nước này từng là một "Vương quốc Xe đạp" với hàng triệu chiếc xe đạp trên khắp nước. 

Những thập niên gần đây, khi kinh tế Trung Quốc mở cửa và phát triển nhanh chóng, những chiếc xe hơi xuất hiện khắp đường phố như chỉ dấu cho sự hình thành một tầng lớp trung lưu mới. Đôi khi, sở hữu ôtô còn là điều kiện tiên quyết cho việc kết hôn của thanh niên Trung Quốc ngày nay.

Những chiếc ôtô đã đẩy xe đạp biến mất khỏi đường phố, tạo ra ô nhiễm môi trường và kéo theo tình trạng giao thông tệ hại ở nhiều đô thị Trung Quốc.

Giờ đây, với sự trợ giúp từ công nghệ, những người Bắc Kinh đang làm quen lại với một cách sống vốn rất phổ biến từ thời cha mẹ họ. Kể từ năm 2016, hàng chục dịch vụ xe đạp dùng chung đã xuất hiện và mang theo những chiếc xe màu sắc rực rỡ đến thành phố.

Để sử dụng những chiếc xe này, người dùng chỉ việc tải về ứng dụng của nhà cung cấp dịch vụ, chuyển một khoản tiền cọc và dùng mã cá nhân để sử dụng xe. New York Times nhận định Bắc Kinh là một môi trường tuyệt vời cho những ứng dụng tương tự nở rộ khi ngay cả người già ở đây cũng nhanh nhạy với công nghệ.

Các ứng dụng này cũng cung cấp các tiện ích như cho đặt xe trước hoặc sử dụng hệ thống định vị GPS để xác định chỗ gần nhất có một chiếc xe. Dù vậy, công cụ này chưa hiệu quả lắm nếu người dùng ở trên một tòa nhà cao. Khi đó, hệ thống GPS sẽ bất lực trong việc xác định chiếc xe được bỏ lại ở tầng nào.

Tại Bắc Kinh, xe buýt thường xuyên chật cứng trong khi người đi tàu điện phải đối mặt với hệ thống kiểm tra an ninh không khác gì sân bay. Chính vì thế, những người như Tào thích thú được tận hưởng sự tự do và linh hoạt mà xe đạp mang lại. 

Người đạp xe đi học, đi làm vào giờ cao điểm buổi sáng tại Bắc Kinh. Ảnh: New York Times.

Không giống như tại Paris hay London, người sử dụng các dịch vụ thuê xe tại Bắc Kinh có thể thả chiếc xe của họ ở mọi nơi, chỉ việc khóa bánh sau và không cần phải tìm một trạm trả xe.

Những chiếc xe đạp mới xuất hiện đã gây ra sự xáo trộn nho nhỏ trong thành phố. Hoàng Lâm Vĩ, 29 tuổi, một nhà thiết kế vẫn thường lái xe đi làm mỗi ngày, miêu tả: "Trong những tháng qua, xe đạp như một cơn bão. Chúng không khác gì bầy quái vật xâm chiếm thành phố".

"Nhiều lúc tôi không thể tìm được nơi đỗ xe vì xe đạp đã chiếm hết chỗ rồi", Hoàng kể.

Một ý tưởng tốt và rất nhiều tiền

Giới phân tích ở Trung Quốc cho rằng có 3 yếu tố đứng sau sự thành công của các dịch vụ này: nguồn tiền đầu tư, ý tưởng tốt và sự ủng hộ của chính phủ. 

New York Times cho biết Mobike và Ofo, hai công ty dẫn đầu trong lĩnh vực này, đã nhận được 750 triệu USD đầu tư từ cả trong và ngoài nước. Đây còn là một ý tưởng hay trong bối cảnh dân số thành phố tăng lên và tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng.

Một yếu tố quan trọng không kém là sự hậu thuẫn của chính phủ. Lâm Chấn, một giáo sư tại Trường Kinh doanh Quốc tế Trung Quốc - châu Âu (Thượng Hải) nhận định: "Vốn chỉ đổ vào nhanh chóng ở những ngành công nghiệp được chính phủ ủng hộ".

Sự xuất hiện của những chiếc xe đạp dùng chung có thể kéo theo sự dịch chuyển về ngành nghề và lối sống của cư dân thành phố.

Từ Kiến Dân, 56 tuổi, một người lái xe điện chở khách, cho biết thu nhập của ông giảm sút kể từ khi hàng chục nghìn chiếc xe đạp xuất hiện: "Tôi biết ngành nghề của tôi nằm trong 'vùng xám'. Chúng tôi không đăng ký kinh doanh với chính phủ, nên tất nhiên sẽ không ai quan tâm nếu chúng tôi bị ảnh hưởng".

"Nhưng tôi cũng phải kiếm tiền. Nếu làm một nghề khác, có lẽ tôi sẽ thích những chiếc xe đạp", ông nói.

Trong khi đó, Tào, nhân viên một công ty quảng cáo, cho biết với việc đi xe đạp, cô có thể cân nhắc lựa chọn nơi ở xa trung tâm hơn một chút, hoặc tìm những công việc ở nơi không dễ di chuyển đến.

Nhân viên thu gom xe đạp của một nhà cung cấp dịch vụ. Ảnh: New York Times.

Ofo, một trong những nhà cung cấp dịch vụ chia sẻ xe đạp dẫn đầu thị trường, cho biết công ty này đang cố gắng ngăn chặn việc mọi người để lại xe đạp bừa bãi ở nơi công cộng. Trên những con phố của quận Triều Dương (Bắc Kinh), người ta có thể thấy các nhân viên mặc áo xanh của Ofo đi thu gom xe đạp.

Trong tháng 3, chính phủ Trung Quốc đã thông báo họ sẽ ban hành quy định về việc đậu đỗ, quản lý và vận hành các dịch vụ chia sẻ xe đạp cũng như yêu cầu các công ty hợp tác.