4 trong 5 nhà khoa học cùng đoạt giải chính VinFuture trong lễ trao giải tối 20/12. Ảnh: VinFuture. |
“Tôi vinh dự được chia sẻ giải thưởng chính”, giáo sư Timothy John Berners-Lee (Anh) - nói trong lễ trao giải được tổ chức tối 20/12 tại Hà Nội.
Ông Berners-Lee là một trong 5 nhà khoa học được trao giải chính trị giá 3 triệu USD. 4 nhà khoa học cùng nhận giải với ông bao gồm Vinton Gray Cerf (Mỹ), Emmanuel Desurvire (Pháp), Robert Elliot Kahn (Mỹ) và David Neil Payne (Anh).
5 nhà khoa học đều có nghiên cứu góp phần tạo ra và phát triển Internet. Trong đó, ông Berners-Lee là “cha đẻ” của hệ thống web toàn cầu (World Wide Web - WWW) và cũng là người thiết lập 3 tiêu chuẩn Internet quan trọng bao gồm: HTML, HTTP và URIs.
Tiến sĩ Vinton Gray Cerf và tiến sĩ Robert Kahn cùng phát minh bộ giao thức TCP/IP - cơ sở cho Internet hiện tại. Ông Kahn vắng mặt trong lễ trao giải tối 20/12.
Cuối cùng, bộ đôi giáo sư David Neil Payne và Emmanuel Desurvire cùng phát minh Bộ khuếch đại sợi quang pha tạp Erbium (EFDA), giúp đường truyền Internet ổn định trở nên khả thi trên phạm vi toàn cầu.
Thalappil Pradeep, giáo sư hóa học từ Học viện Công nghệ Ấn Độ Madras, nhận giải đặc biệt dành cho Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển vì phát minh hệ thống lọc nước nhiễm arsen và kim loại nặng với chi phí thấp. Ảnh: VinFuture. |
Giải thưởng VinFuture được trao hàng năm, gồm một giải chính trị giá 3 triệu USD và 3 giải đặc biệt trị giá 500.000 USD/giải với 3 hạng mục: Nhà khoa học nữ, Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển và Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực tiên phong.
Cũng trong tối 20/12, danh tính người chiến thắng các hạng mục khác được công bố.
Giải đặc biệt dành cho Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển được trao cho Thalappil Pradeep, giáo sư hóa học từ Học viện Công nghệ Ấn Độ Madras vì phát minh hệ thống lọc nước nhiễm arsen và kim loại nặng với chi phí thấp.
Ông bắt đầu nghiên cứu vấn đề lọc nước cho người nghèo từ những năm 2000, theo Nikkei. Công nghệ của ông sử dụng hạt nano kim loại như bạc để lọc nước, thay vì dùng công nghệ màng thẩm thấu ngược (RO) đắt đỏ.
Hệ thống của ông Pradeep không dùng điện, có thể hoạt động liên tục và cần ít bảo trì. Thành phẩm từ hệ thống lọc nước dùng công nghệ nano cũng có chi phí thấp hơn, ở mức 0,03 cent/lít.
Giải đặc biệt dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực tiên phong được trao chung cho tiến sĩ Demis Hassabis (Anh) và John Jumper (Mỹ). Trong ảnh, giáo sư Leslie Gabriel Valiant - thành viên hội đồng giải thường - lên sân khấu nhận thay 2 nhà khoa học đoạt giải. Ảnh: VinFuture. |
Giải đặc biệt dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực tiên phong được trao chung cho tiến sĩ Demis Hassabis (Anh) và John Jumper (Mỹ) với công trình AlphaFold 2.
AlphaFold 2 là hệ thống trí tuệ nhân tạo dự đoán cấu trúc protein, giúp rút ngắn thời gian xử lý công việc từ vài năm xuống chỉ còn vài ngày. Công trình này cung cấp cơ sở dữ liệu về cấu trúc của hơn 200 triệu protein, làm tài nguyên nghiên cứu cho các nhà khoa học khác trên thế giới.
Giải đặc biệt dành cho Nhà khoa học nữ được trao cho tiến sĩ Pamela Christine Ronald. Ảnh: VinFuture. |
Giải đặc biệt dành cho Nhà khoa học nữ được trao cho tiến sĩ Pamela Christine Ronald - nhà khoa học người Mỹ. Nghiên cứu của bà về phân lập gen Sub1A giúp tạo ra các giống lúa chịu ngập úng dài hạn và cho năng suất cao.
Bà Ronald là giáo sư khoa Bệnh học Thực vật và Trung tâm Gen, Đại học Califonia, Davis (Mỹ). Trong những năm qua, bà trở thành người ủng hộ mạnh mẽ cho khoa học về nông nghiệp bền vững.