Từ ngày 16/7, Thông tư 04/2020/TT-BTP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Hộ tịch và Nghị định số 123/2015/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch chính thức có hiệu lực.
Một trong những quy định khiến nhiều người quan tâm là quy định khi xin cấp giấy xác nhận độc thân phải ghi tên người dự định cưới.
Chỉ phải ghi khi dùng để đăng ký kết hôn
Theo khoản 3 Điều 12 Thông tư số 04/2020/TT-BTP hướng dẫn Luật Hộ tịch và Nghị định 123/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật Hộ tịch thì khi cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân để sử dụng vào mục đích kết hôn thì cơ quan đăng ký hộ tịch chỉ cấp 1 bản cho người yêu cầu và trong Giấy xác nhận tình hôn nhân phải ghi rõ họ tên, năm sinh, quốc tịch, giấy tờ tùy thân của người dự định kết hôn, nơi dự định đăng ký kết hôn.
 |
| Mẫu Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân từ trước đến nay không phải ghi tên người dự định cưới. |
Với những trường hợp yêu cầu cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân để sử dụng vào mục đích khác, không phải để đăng ký kết hôn thì khoản 4 điều 12 quy định: Người yêu cầu không phải đáp ứng điều kiện kết hôn; trong Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân phải ghi rõ mục đích sử dụng, không có giá trị sử dụng để đăng ký kết hôn. Số lượng Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân được cấp theo yêu cầu. Ví dụ: Giấy này được cấp để làm thủ tục mua bán nhà, không có giá trị sử dụng để đăng ký kết hôn.
Nói với Zing về quy định này, luật sư Trần Đình Dũng (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng điều này giúp cho việc quản lý của cơ quan Nhà nước được dễ dàng, thuận tiện hơn.
Khi một người yêu cầu cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân để đăng ký kết hôn thì giấy này chỉ có giá trị trong thời gian nhất định (đến thời điểm thay đổi tình trạng hôn nhân hoặc 6 tháng kể từ ngày cấp, tùy theo thời điểm nào đến trước).
Theo luật sư, việc xác nhận độc thân để đăng ký kết hôn là một khâu trong thủ tục hành chính để kết hôn chứ không phải thủ tục hành chính tách rời. Kết quả của thủ tục hành chính này là cơ quan Nhà nước xã, phường, thị trấn cấp giấy chứng nhận kết hôn cho 2 người. Tờ giấy này sẽ không có giá trị gì nếu người xin xác nhận không dùng để làm thủ tục đăng ký kết hôn.
"Thủ tục đăng ký kết hôn gồm xác nhận độc thân và đơn yêu cầu đăng ký kết hôn, có cả 2 người. Việc khai báo thông tin người dự định cưới nằm trong thủ tục bình thường, đúng quy định pháp luật, không ảnh hưởng gì", luật sư Dũng nêu quan điểm.
Luật sư chỉ ra thực tế có những trường hợp hôn nhân nhiều vợ nhiều chồng. Nguyên nhân có thể bắt nguồn từ việc họ yêu cầu cấp giấy xác nhận độc thân, trong đó không ghi tên người dự định kết hôn, người này có thể báo làm mất rồi làm lại 2-3 tờ khác, đem tới nhiều địa phương khác để kết hôn.
"Cấp giấy không ghi tên ai hết, mấy hôm sau họ nói chưa kịp làm gì thì bị thất lạc rồi, muốn cấp thêm một giấy nữa thì chính quyền cũng phải cấp cho họ, xác nhận họ độc thân. Tờ giấy thứ nhất người này đem tới địa phương A để kết hôn với chị kia, giấy thứ 2 đem tới nơi địa phương B kết hôn với một người khác thì làm sao?", luật sư Dũng nêu ra bất cập nếu không ghi người dự định kết hôn.
Do đó, luật sư cho rằng quy định này giúp cho việc quản lý hồ sơ hôn nhân của cơ quan Nhà nước chặt chẽ hơn, tốt hơn.
Xin cấp giấy mới, phải giải thích, cam đoan
Thông tư 04/2020/TT-BTP cũng đã khắc phục được bất cập tại Nghị định 123/2015/NĐ-CP và Thông tư 15/2015/TT-BTP khi không hướng dẫn cụ thể với trường hợp yêu cầu cấp lại Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân để kết hôn nhưng không nộp lại Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân đã được cấp trước đó do bị mất, thất lạc…
Theo đó, người yêu cầu cấp giấy phải trình bày rõ lý do không nộp lại được Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân đã được cấp trước đó; Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký hộ tịch có văn bản trao đổi với nơi dự định đăng ký kết hôn trước đây để xác minh.
 |
| Giấy xác nhận độc thân ghi tên người dự định cưới chỉ bắt buộc khi dùng vào mục đích kết hôn. Ảnh minh họa. |
Trường hợp không xác minh được hoặc không nhận được kết quả xác minh thì cơ quan đăng ký hộ tịch cho phép người yêu cầu lập văn bản cam đoan về tình trạng hôn nhân theo quy định.
Bên cạnh đó, Thông tư còn chỉ rõ cơ quan đăng ký hộ tịch phải từ chối giải quyết trong trường hợp xác nhận tình trạng hôn nhân để kết hôn với người cùng giới tính hoặc kết hôn với người nước ngoài tại cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam.
