Trong nhiều ngày qua, một đoàn xe quân sự lớn của Nga dường như đang “dậm chân tại chỗ” bên ngoài thủ đô Kyiv của Ukraine - nơi được cho là mục tiêu tấn công hàng đầu mà quân đội Nga nhắm đến.
Sau hơn một tuần chiến sự, lực lượng Nga phải đối mặt với thách thức về nguồn cung xăng dầu, lương thực, cũng như những vấn đề khác về mặt hậu cần. Bên cạnh đó, điều kiện thời tiết và bùn lầy có thể khiến bước tiến của quân đội Nga thêm khó khăn.
Theo chuyên gia Mason Clark thuộc Viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ (ISW), tình trạng trên thể hiện một số điểm yếu của quân đội Nga, nhưng không thể ngăn lực lượng này áp đảo phía Ukraine về quân số.
Điều gì đang diễn ra?
Theo những hình ảnh vệ tinh được công ty công nghệ vũ trụ Mỹ Maxar Technologies công bố hôm 28/2, đoàn xe quân sự của Nga kéo dài tới 65 km, từ làng Prybisk - nơi cách trung tâm Kyiv gần 100 km về phía bắc - tới sân bay Antonov ở ngoại ô Kyiv.
Các báo cáo về tình trạng thiếu xăng dầu và lương thực đã được ghi nhận. Trong khi đó, một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ nói rằng lực lượng Ukraine tổ chức tấn công vào đoàn xe từ trên bộ, bao gồm sử dụng tên lửa chống tăng vác vai Javelin được phương Tây viện trợ.
Tình trạng bùn lầy cũng khiến quân Nga khó có thể hành quân bên ngoài tuyến đường, hay mở một tuyến đường mới. Một số đoạn video được đăng tải đã cho thấy các phương tiện của Nga bị kẹt dưới bùn.
Thư ký báo chí Lầu Năm Góc John Kirby gọi tình trạng của đoàn xe là “đình trệ”. Ông cho rằng người Nga đang tập hợp và đánh giá lại, cũng như không ngờ tới những khó khăn mà họ phải đối mặt hay sức kháng cự của Kyiv.
“Theo những tính toán của chúng tôi, họ đã không đạt được bước tiến đáng kể nào trong 24 đến 36 giờ qua”, ông Kirby tuyên bố hôm 2/3.
Mục tiêu dễ tấn công?
Thông thường, một đoàn xe dài ở nơi trống trải sẽ là “miếng mồi ngon” cho một cuộc tấn công từ trên không. Tuy vậy, lực lượng Ukraine không tận dụng được điểm yếu này, dường như do hệ thống phòng không của Nga làm việc hiệu quả.
Dù quân đội Ukraine có thực hiện một số cuộc tấn công rải rác nhằm vào đoàn xe, việc điều máy bay chiến đấu tới khu vực dường như là điều quá mạo hiểm, nhất là khi mục tiêu chính của Kyiv lúc này là bảo vệ các thành phố lớn vẫn còn trong tầm kiểm soát.
Bên cạnh đó, khu vực phía bắc Kyiv đã bị Nga tấn công mạnh mẽ ngay từ khi chiến sự bắt đầu bùng phát. Lực lượng tấn công bao gồm cả xe tăng, thiết giáp và lực lượng đổ bộ đường không, khiến quân đội Ukraine bị đánh bật khỏi khu vực. Điều này làm giảm đáng kể khả năng tấn công của Ukraine vào đoàn xe.
Ảnh hưởng từ "chậm tiến độ"
Việc các đoàn xe hành quân chậm có thể gây ra thêm thách thức cho Nga. Đầu tiên, không loại trừ khả năng đây sẽ là mục tiêu tấn công của Kyiv, bất chấp những khó khăn mà họ gặp phải.
Thứ hai, việc chịu cảnh ùn tắc trong thời gian dài có thể tác động tiêu cực tới kỷ luật và tinh thần của binh lính Nga trước khi nước này mở chiến dịch quân sự lớn.
Nguyên nhân đoàn xe dừng lại?
Giới chức Mỹ tỏ ra cẩn trọng khi đưa ra nhận xét về đoàn xe. Dù có thể kế hoạch tấn công Kyiv của Nga chưa thể thực hiện, Nga vẫn sở hữu năng lực quân sự vượt trội, giúp họ có khả năng điều chỉnh và vượt qua thách thức.
Theo ông Mason Clark, một số đơn vị tiếp dầu trong đoàn xe đã phải đối mặt với tình trạng thiếu xăng dầu, chỉ dấu cho thấy những vấn đề với công tác hậu cần của quân đội Nga.
Nga không tham gia vào một chiến dịch yêu cầu tác chiến hiệp đồng liên binh chủng quy mô lớn trong nhiều năm. Do đó, các chuyên gia nhận định vấn đề có thể đến từ bản kế hoạch tổng thể hoặc cách các tướng lĩnh, sĩ quan trên chiến trường thực thi bản kế hoạch đó
Ngoài ra, theo các nhà quan sát, quân đội Ukraine thực hiện một số cuộc tấn công, góp phần gây ra ùn tắc. Tuy vậy, Nga khá thành công trong việc bảo vệ đoàn xe từ trên không với hỏa lực phòng không đi kèm.
Giới chức quân sự phương Tây cũng nhận định có khả năng các chỉ huy quân đội Nga cố ý làm chậm tiến độ của đoàn xe để đánh giá thêm tình hình và chờ đợi nguồn cung hậu cần, trước khi tổ chức tấn công Kyiv.
Ở một số hướng tấn công khác, người Nga dường như thành công hơn. Về hướng nam, Nga đã giành quyền kiểm soát thành phố Kherson, nơi sinh sống của khoảng 280.000 dân. Quân đội Nga và lực lượng ly khai miền Đông Ukraine cũng đã bao vây thành phố Mariupol thuộc tỉnh Donetsk.