Theo Guardian, động thái này của Uỷ ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ được đưa ra trong bối cảnh đang có những quan ngại ở cả 2 đảng về ý định của ông Trump đối với NATO.
Hôm 11/12, uỷ ban đã bỏ phiếu nhất trí cho dự luật với sự ủng hộ lưỡng đảng, và giờ nó sẽ chờ đợi cho một cuộc bỏ phiếu chính thức ở thượng viện. Thượng nghị sĩ Tim Kaine (Dân chủ - bang Virginia), người bảo trợ dự luật, cho biết đây là phản ứng trước những lo ngại rằng chính quyền Trump đang chủ động xem xét rút khỏi NATO.
"Chúng tôi nhận thức được rằng điều này đã được tranh luận nghiêm túc và được xem xét nghiêm túc ở mức độ cao nhất tại Nhà Trắng", ông Kaine cho biết.
Cựu cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump là John Bolton hồi tháng trước đã cảnh báo rằng nếu đắc cử vào năm 2020, ông Trump có thể hoàn toàn "đi theo chủ nghĩa tách ly" và rút khỏi liên minh quân sự 70 tuổi.
Tại phiên họp của các lãnh đạo NATO vừa diễn ra, ông Trump đã bảo vệ tổ chức trước những chỉ trích của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, tuy nhiên vẫn có sự hoài nghi về cam kết của Mỹ với điều khoản phòng thủ tập thể của NATO. Ảnh: Reuters. |
Thượng nghị sĩ Kaine cho rằng dự luật được ông bảo trợ sẽ nhận được sự ủng hộ tuyệt đối ở hạ viện và cũng sẽ được thông qua ở thượng viện với tỷ lệ chống phủ quyết của tổng thống (ít nhất 67/100 phiếu).
"Tôi không cho là tổng thống sẽ phủ quyết đạo luật này nếu nó đi được tới bàn làm việc của ngài ấy, vì thông điệp từ hành động đó sẽ là một điều đáng tiếc. Nó sẽ được coi là hành động rất gây bất ổn bởi các đồng minh của chúng ta, tới mức tôi không nghĩ ngài ấy sẽ làm điều đó. Và hơn nữa, tôi không nghĩ rằng tổng thống sẽ phủ quyết một dự luật nếu ngài ấy nghĩ rằng mình sẽ bị phủ quyết, và tôi nghĩ ngài ấy sẽ bị phủ quyết trong vụ này (nếu không thông qua)", ông Kaine nhận định.
Mục đích của dự luật là khoả lấp một lỗ hổng của hiến pháp, trong đó yêu cầu có ít nhất 2/3 phiếu ở thượng viện để phê chuẩn một hiệp ước nhưng lại không đòi hỏi gì về việc rút khỏi một hiệp ước. Dự luật Kaine sẽ yêu cầu tổng thống hỏi ý kiến và phải nhận được sự đồng ý của thượng viện nếu muốn rút Mỹ khỏi NATO.
Ông Trump đã bày tỏ sự hoài nghi về việc liệu ông có ra lệnh cho Mỹ tham chiến hay không nếu một thành viên NATO cụ thể nào đó bị tấn công, theo điều khoản số 5 trong văn bản sáng lập liên minh quân sự này. Tổng thống Mỹ đã đề nghị điều khoản phòng thủ tập thể nên được áp dụng có điều kiện, chỉ với các nước đáp ứng mục tiêu của liên minh là chi ít nhất 2% GDP cho ngân sách quốc phòng.
Tại cuộc họp của các nhà lãnh đạo NATO kỷ niệm 70 năm thành lập khối, ông Trump đã bảo vệ tổ chức trước những chỉ trích của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, nhưng không làm gì nhiều để làm yên lòng những quan ngại về sự ràng buộc của ông với nghĩa vụ phòng thủ tập thể của NATO.