Theo Business Insider, nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett chắc chắn là người hiểu rõ tầm quan trọng của việc dạy con cái quản lý tài chính. Trước khi trở thành CEO của Tập đoàn Berkshire Hathaway và sở hữu khối tài sản 84,2 tỷ USD, ông Buffett từng “bươn chải” trên thương trường khắc nghiệt trong một thời gian dài.
Khi lên 6 tuổi, ông đã đi bán nước ngọt, tạp chí và kẹo cao su quanh nơi ông sinh sống. Trả lời CNBC, tỷ phú lừng danh kể người cha chính là nguồn cảm hứng lớn nhất của ông. "Điều quan trọng tôi học được từ cha là cần hình thành thói quen tốt ngay từ những năm tháng đầu đời. Tiết kiệm là một bài học quý giá mà cha đã dạy tôi”.
 |
| Tỷ phú Warren Buffett kinh doanh từ khi còn nhỏ. Ảnh: CNBC. |
Khi được hỏi "sai lầm lớn nhất của các bậc cha mẹ khi dạy con cái về tiền bạc là gì", tỷ phú 88 tuổi nói: “Đa số phụ huynh đều đợi đến khi con mình bước vào tuổi thiếu niên mới bắt đầu dạy chúng về việc quản lý tiền bạc. Lẽ ra họ nên làm điều đó từ khi con cái còn học mẫu giáo”.
Dạy trẻ càng sớm càng tốt
Theo CNBC, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng 80% sự phát triển não bộ của con người diễn ra ở những năm đầu đời, đặc biệt là vào năm thứ 3. Một nghiên cứu của Đại học Cambridge cho thấy trẻ em có thể nắm bắt khái niệm cơ bản về tiền khi 3-4 tuổi.
Đến năm chúng 7 tuổi, các khái niệm cơ bản về liên quan đến hành vi xử lý tài chính trong tương lai sẽ phát triển. “Mọi phụ huynh đều nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy con cái về tiền bạc và cách quản lý tài chính. Song nhận thức và bắt tay vào dạy là hai chuyện khác nhau”, ông Buffett nhấn mạnh.
 |
| Những người con của tỷ phú Warren Buffett đều được ông dạy dỗ về cách quản lý tiền bạc ngay từ khi còn nhỏ. Ảnh: GO Banking Rates. |
Một khảo sát do T.Rowe Price thực hiện tại Mỹ vào năm 2018 với 1.014 người có con trong độ tuổi 8-14 và hơn 1.000 người 18-24 tuổi cho thấy chỉ 4% thảo luận chủ đề tài chính với con cái khi chúng dưới 5 tuổi.
Khoảng 30% phụ huynh cho biết họ bắt đầu giáo dục con cái về tiền bạc khi chúng từ 15 tuổi trở lên. Và có tới 14% thừa nhận họ hầu như không bao giờ nói với con về vấn đề này.
Ông Buffett dạy con như thế nào
Năm 2011, ông Buffett góp phần vào dự án sản xuất chuỗi phim hoạt hình dành cho trẻ em mang tên Secret Millionaires Club. Trong đó, ông đóng vai trò là người cố vấn cho một nhóm học sinh.
Chuỗi phim này gồm 26 tập, mỗi tập đưa ra một vấn đề và giải quyết một bài học về tài chính khác nhau. Nội dung xây dựng khá thiết thực, ví dụ như nói về tầm quan trọng của việc theo dõi chi tiêu hàng ngày và cách hoạt động của thẻ tín dụng.
 |
| Loạt phim mang tên Secret Millionaires Club của Warren Buffett. Ảnh: Market Watch. |
Tỷ phú 88 cho biết ông đã dạy ba người con của mình những bài học đơn giản về kinh doanh và cuộc sống giống như cách ông hướng dẫn trẻ em trong series Secret Millionaires Club.
Dưới đây là một số bài học nổi bật của chương trình cùng những lời khuyên hữu ích của Warren Buffett dành cho các bậc phụ huynh.
Đầu tiên là suy nghĩ linh hoạt. Mục đích là khuyến khích con cái không từ bỏ một mục tiêu khi không thành công lúc ban đầu. Khả năng tư duy sáng tạo, vượt ra ngoài khuôn khổ là rất quan trọng khi phải đối mặt với những thách thức tài chính trong tương lai.
 |
| Suy nghĩ linh hoạt là bài học đầu tiên mà ông Buffett đưa ra. |
Ông Buffett khuyên các bậc cha mẹ dẫn con cái đến bảo tàng nghệ thuật, giải thích cho chúng về phong cách nghệ thuật khác nhau của mỗi tác phẩm. Đặc biệt, họ nên khuyến khích trẻ sáng tạo trong cách vẽ tranh, chẳng hạn như sử dụng dụng cụ đa dạng ngoài cọ vẽ như ngón tay, tăm bông…
Sau đó, họ cần khuyến khích trẻ tích cực nghĩ ra các ý tưởng tái chế đồ dùng trong nhà để tăng tính sáng tạo, rèn luyện thói quen tiết kiệm và góp phần bảo vệ môi trường.
Thứ hai là học cách tiết kiệm tiền. Benjamin Franklin từng nói: "Một xu tiết kiệm là một xu kiếm được". Để giúp trẻ học cách quản lý tiền bạc, điều quan trọng hơn hết là cha mẹ cần làm cho chúng hiểu được sự khác biệt giữa mong muốn và nhu cầu.
 |
| Học cách tiết kiệm từ sớm là lời khuyên của tỷ phú sở hữu 84,2 tỷ USD. |
Ông Buffett hướng dẫn rằng cha mẹ nên đưa cho trẻ hai lọ đựng tiền, một lọ dùng để tiết kiệm và một để chi tiêu. Mỗi lần trẻ nhận được tiền (như quà, phần thưởng...), cha mẹ hãy ngồi xuống bàn bạc với con, lắng nghe con về cách con sẽ phân bổ giữa tiền tiết kiệm và tiền dùng cho việc chi tiêu ra sao.
Cha mẹ nên lập một danh sách gồm từ 5 đến 10 thứ mà trẻ muốn mua. Sau đó, họ cần dành thời gian để phân tích cho con đâu là thứ mong muốn, và đâu là nhu cầu thực tế (chẳng hạn như đồ chơi là thứ mong muốn trong khi cặp sách hay vở viết mới là nhu cầu thực tế).
Thứ ba là phân biệt giữa "giá cả" và "giá trị". Không thể phủ nhận một điều rằng người lớn không ít lần cảm thấy “tội lỗi” hay “xót xa” sau một phút “bốc đồng”, vung tay mua một món đồ hàng hiệu trong khi có thể mua sản phẩm tương tự với giá cả phải chăng hơn.
 |
| Đến người lớn cũng cần học cách phân biệt giữa "giá cả" và "giá trị". Ảnh: Secret Millionaires Club. |
Mục đích của bài học này là giúp trẻ hiểu được nhiều “chiêu trò” và phương thức khác nhau mà các nhà quảng cáo đã lợi dụng nhằm “móc ví tiền” của chúng ta. Đồng thời, trẻ cũng cần nhận thức được đâu là món đồ đáng để bỏ tiền ra mua.
Ông Buffett khuyên các phụ huynh lên danh sách các mặt hàng cần mua, sau đó tiến hành tham khảo giá tại nhiều nơi khác nhau để tìm ra sản phẩm nào đang được giảm giá.
Sau đó, họ nên chọn một tờ rơi quảng cáo bất kỳ, sau đó đưa cho trẻ em xem. Hãy hỏi chúng về một số vấn đề liên quan như thông điệp quảng cáo là gì hay điều gì thu hút sự chú ý của trẻ và khiến chúng muốn mua sản phẩm đó.
Bài học tiếp theo là đưa ra quyết định thông minh. Theo ông Buffett, cách tốt nhất để đưa ra một quyết định thông minh cho bất kỳ một vấn đề nào đó là xem xét các phương án và chọn ra một phương án tốt nhất cho cả hiện tại và tương lai.
 |
| Ông Buffett khuyên các bậc cha mẹ lắng nghe quyết định của con cái. Ảnh: Secret Millionaires Club. |
Ông Buffett khuyến khích phụ huynh thường xuyên lắng nghe các quyết định của các con, từ đó thảo luận về lý do tại sao con lại chọn phương án đó, phân tích ưu và nhược điểm của quyết định mà con đưa ra.
Họ cũng cần tập cho trẻ thói quen đưa ra quyết định thông minh về cách tiết kiệm tiền. Ví dụ, thay vì mua một cuốn sách mới bìa cứng khá đắt đỏ, con có thể mua chúng tại các hiệu sách cũ hoặc mượn từ thư viện.
Cuối cùng, không bao giờ là “quá sớm”. Theo nhà đầu tư huyền thoại, không bao giờ là quá sớm để dạy con cái về tiền bạc và cách quản lý chúng. Hình thành thói quen quản lý tài chính thông minh cho trẻ từ khi còn nhỏ là một trong những điều quan trọng nếu các bậc cha mẹ muốn cho con cái mình có một tương lai an toàn và tốt đẹp.
