Báo cáo Quốc hội về công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2021, Chính phủ cho biết tổng số kinh phí, vốn Nhà nước tiết kiệm được trong năm là 72.000 tỷ đồng.
Tuy nhiên, Chính phủ thẳng thắn chỉ rõ nhiều tồn tại, hạn chế. Điển hình là tình trạng vi phạm trong đấu thầu, mua sắm, quản lý, sử dụng tài sản công ở một số cơ quan, đơn vị; một số địa phương còn tình trạng dự án “treo”, dự án nhà ở xã hội có quy hoạch chưa thực hiện.
Bên cạnh đó, khiếu kiện về đất đai vẫn chiếm tỷ lệ lớn. Vi phạm trong quản lý, sử dụng đất đai còn xảy ra ở nhiều nơi. Qua công tác thanh tra, kiểm tra, nhiều vụ việc vi phạm, gây lãng phí đất đai đã được phát hiện và xử lý.
Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính - Ngân sách về nội dung này tiếp tục chỉ ra hàng loạt hạn chế, tồn tại cần chấn chỉnh.
 |
| Một số dự án trọng điểm, công trình quan trọng quốc gia còn chậm, gây lãng phí nguồn lực, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội. Ảnh: Việt Linh. |
Cụ thể, trong việc lập và triển khai kế hoạch đầu tư công, tiến độ thực hiện, khả năng hoàn thành một số dự án trọng điểm, công trình quan trọng quốc gia còn chậm, gây lãng phí nguồn lực, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội.
Điển hình là dự án xây dựng tuyến tàu điện ngầm số 2 TP.HCM, tuyến Bến Thành - Tham Lương được phê duyệt năm 2010, đến tháng 10/2021 lũy kế giải ngân vốn ODA chỉ đạt 2,5%, vốn đối ứng chỉ đạt 2,09%.
Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị thành phố Hà Nội tuyến 2 (đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo) được phê duyệt năm 2008, vẫn đang làm thủ tục phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư từ 19.555 tỷ đồng lên 35.679 tỷ đồng, lũy kế giải ngân đến tháng 8/2021 chỉ đạt 974 tỷ đồng. Như vậy, dự án này đội vốn hơn 16.000 tỷ.
Ngoài ra, dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành không đảm bảo tiến độ mà Quốc hội đề ra.
Theo Ủy ban Tài chính - Ngân sách, tình trạng quy hoạch "treo", dự án "treo", và hạn chế trong quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên ảnh hưởng lớn đến đời sống nhân dân, gây lãng phí nguồn lực.
Vì vậy, cơ quan này kiến nghị xử lý nghiêm hành vi gây thất thoát, lãng phí trong quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên; kiên quyết thu hồi đất của dự án chậm đưa vào sử dụng, đất để hoang hóa, đất sử dụng không đúng mục đích.
Một bất cập khác được cơ quan thẩm tra chỉ ra là quy trình, thủ tục đấu thầu trong mua sắm tập trung còn phức tạp, gây lãng phí về thời gian, làm chậm tiến độ triển khai các dự án đầu tư, mua sắm.
Đặc biệt, tình trạng ách tắc trong việc mua sắm trang thiết bị y tế chưa được tháo gỡ kịp thời, làm ảnh hưởng đến công tác phòng chống dịch; có vi phạm trong quản lý, nghiên cứu, ứng dụng khoa học; đấu thầu, mua sắm, quản lý, sử dụng tài sản công như vụ án tại Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á và một số cơ quan, địa phương. Việc này gây thất thoát, lãng phí kinh phí, tài sản công và gây bức xúc trong nhân dân.
