Các vụ “cưa tường biên giới” diễn ra giữa ngày 27/9 và 27/10, theo hồ sơ của Cục Hải quan và Biên phòng Mỹ (CBP), mà báo Washington Post yêu cầu và tiếp cận được.
Trong đó, có 5 vụ phá hoại xảy ra trong cùng một ngày - ngày 10/10. CBP không cho biết vị trí cụ thể các vụ, nhưng cho biết chi phí sửa chữa trung bình là 620 USD.
Hồ sơ cũng không cho biết liệu khoảng thời gian 27/9-27/10 trên có đại diện cho số vụ phá hoại tường biên giới trong cả năm hay không. Tường biên giới của Tổng thống Trump là các cột sắt cao khoảng 10 m, bên trong một phần có bêtông cốt thép.
 |
| Một người trèo tường biên giới ngày 29/4/2018 ở Tijuana, Mexico. Ảnh: Washington Post. |
Tháng 11/2019, Washington Post, dẫn lời các quan chức biên phòng Mỹ, cho biết các cột sắt có thể bị cưa bằng những dụng cụ cưa chạy pin thông dụng với giá chưa tới 100 USD, dùng các lưỡi cưa rẻ tiền được thiết kế để cắt kim loại và đá.
Đó là lần đầu tiên thông tin về tình trạng phá hoại tường biên giới được công bố. Nhưng khi đó, chưa rõ các vụ việc xảy ra thường xuyên đến mức nào.
Hồ sơ của CBP cho thấy trong 9 tháng trước khoảng thời gian 27/9-27/10, không ghi nhận vụ phá hoại nào.
Nhưng các quan chức CBP xác nhận riêng với Washington Post rằng liên tục có các vụ phá hoại hoặc cố gắng phá hoại trong khoảng thời gian trên ở khu vực San Diego, nhưng không được đưa vào thống kê.
Ngoài ra, hồ sơ từ CBP là 18 vụ cưa tường khiến chính quyền phải sửa chữa, và không nhất thiết phản ánh hết các vụ cưa tường “trót lọt” giúp những kẻ buôn lậu đưa ma túy và người di cư lậu vào Mỹ.
Tổng thống Trump ban đầu muốn bức tường bêtông dọc biên giới, nhưng các cơ quan nói tường cần phải nhìn xuyên qua để theo dõi hoạt động bên kia. Vì vậy, bức tường trở thành các cột sắt đường kính 15 cm với các tấm chống trèo ở trên đỉnh.
Ông Trump liên tục khen ngợi các cột sắt là không thể vượt qua, cho đến khi Washington Post đưa tin rằng những kẻ buôn lậu đã có thể trèo qua tường bằng thang tự chế và cưa các cột sắt bằng các dụng cụ mua được trên thị trường.
Kể từ đó, ông Trump không còn nhắc lại những lời tự khen nữa. “Cái gì thì cũng cắt được thôi, công bằng mà nói”, ông Trump thừa nhận trong một bài phát biểu 24 tiếng sau bài báo của Washington Post, ngày 3/11, và giải thích rằng bức tường cũng dễ sửa chữa.
 |
| Tổng thống Trump phát biểu khi thăm tường biên giới ngày 18/9/2019. Ảnh: AP. |
San Diego là khu có ranh giới được Mỹ bố trí lực lượng nghiêm ngặt nhất dọc biên giới với Mexico.
Giải thích về các vụ việc, CBP cho biết tường biên giới là một hệ thống bao gồm cả công nghệ, mạng lưới đường xá và khu vực giới hạn. CBP coi nhẹ các vụ “cưa tường”, lập luận rằng một số công nghệ - camera, cảm biến, và các thiết bị khác - chưa hoạt động đầy đủ, sau đó CBP sẽ có thể phản ứng nhanh hơn.
 |
| Một nhân viên biên phòng Mỹ lái dọc tường rào phụ, chạy dọc theo bức tường chính ở San Diego, giáp biên giới với Mexico. Ảnh: Washington Post. |
Biên phòng Mỹ nói những băng nhóm buôn lậu đã học được cách cưa cột sắt để tạo ra các khoảng trống đủ để người và ma túy đi qua.
Các cột sắt cao và nặng, nhưng chỉ được gắn ở trên cùng, nên chúng có thể bị đẩy ra dễ dàng sau khi bị cưa, vì không được gắn chặt vào thanh ngang, theo Washington Post, dẫn ý kiến các kỹ sư kết cấu.
Biên phòng Mỹ cũng cho biết các băng nhóm buôn lậu thậm chí còn “ngụy trang” các kẽ hở mà chúng cưa được, để đi qua đi lại cho đến khi nhân viên biên phòng phát hiện ra.
Vì vậy, nhân viên biên phòng Mỹ phải học cách nhìn một loạt cột sắt xem cột nào biến dạng, rồi xuống xe, đá vào chân cột xem có bị cưa hay không.
