Thị trường tiền kỹ thuật số vừa trải qua tuần lễ "đẫm máu": giá trị Bitcoin giảm xuống chỉ còn 50% so với mức cao nhất đạt được trong năm 2017. Các đồng tiền khác như Ethereum, Ripple và Litecoin cũng chịu ảnh hưởng nặng nề. Đỉnh điểm là vào ngày thứ 3 (16/1), người ta còn chứng kiến sự sụp đổ của BitConnet, sàn giao dịch ẩn danh bị cáo buộc sử dụng mô hình lừa đảo đa cấp Ponzi thông qua đồng kỹ thuật số BCC.
Trước khi lên "đỉnh" 19.738 USD vào ngày 17/12/2017 rồi trải qua tuần lễ biến động, Bitcoin đã từng hứng chịu ba lần giá biến động tưởng chừng không thể khôi phục được vào mùa xuân 2011, tháng 11/2013 và tháng 1/2017.
Tuy nhiên, ở lần gần đây nhất, nguyên nhân lại xuất phát từ làn sóng các quy định được thiết lập lên thị trường tiền kỹ thuật số của hàng loạt chính phủ các quốc gia.
 |
| Bộ trưởng tài chính Nga Anton Siluanov cho rằng không thể cấm tiền điện tử. Ảnh: G20Russia. |
Một mặt, những quy định này khiến các nhà đầu tư hoảng loạn dẫn đến việc bán tháo đồng tiền của mình trước khi các quy định này có tác dụng. Mặt khác, nó cũng đào thải các sàn giao dịch mờ ám như BitConnet, khiến giá trị đồng BCC giảm 46% từ hôm 17/12 đến 15/1 - một ngày trước khi sàn này tuyên bố đóng cửa.
Tại Mỹ, quy định được thiết lập bởi Uỷ ban chứng khoán và Sàn giao dịch Hoa Kỳ (SEC). Hồi tháng trước, tổ chức Cyber Unit được SEC thành lập đã cáo buộc công ty PlexCorps lừa đảo các nhà đầu tư bằng hình thức ICO. Gần một tuần sau, Chủ tich SEC Jay Clayton đưa ra cảnh báo đến các nhà đầu tư, hàm ý rằng Uỷ ban sẽ bắt đầu siết chặt việc kiểm soát thị trường, ngăn chặn bất kỳ hành động vi phạm luật chứng khoán.
Mỹ không phải quốc gia duy nhất đưa ra những động thái cứng rắn đối với thị trường tiền điện tử. Chính phủ Trung Quốc mới đây cũng ban bố những quy định thắt chặt việc kinh doanh tiền kỹ thuật số, trong khi chính phủ Hàn Quốc thậm chí bị nghi ngờ có thể cấm mọi hoạt động giao dịch bằng tiền điện tử.
 |
| Đông đảo người dân Hàn Quốc phản đối những quy định cấm đoán tiền điện tử có thể được thông qua của chính phủ nước này. Ảnh: Quartz. |
Xu hướng toàn cầu này của chính phủ các quốc gia được tin là nguyên nhân dẫn đến tuần lễ biến động vừa qua. Đây cũng được cho là lý do chính dẫn đến sự sụp đổ của BitConnet, sau khi các cơ quan kiểm soát chứng khoán tại Texas và North Carolina gửi nhiều bức điện yêu cầu chấm dứt hoạt động sàn giao dịch này.
Sự vắng bóng những quy định trong quá khứ đã góp phần lớn vào việc thổi phồng "bong bóng" tiền điện tử, tạo điều kiện cho những hành vi đầu cơ và lừa đảo diễn ra. Ngay cả khi Bitcoin trở nên phổ biến trong năm 2017, những tiêu cực này vẫn còn phổ biến. Một cuộc điều tra hồi tháng 11 năm ngoái do tờ Business Insider tiến hành phát hiện hàng loạt các cuộc lừa đảo "bump and dump" (tăng giá đột ngột đồng tiền bằng cách đầu cơ sau đó bán đi) diễn ra trên sàn Bittrex.
Điều tương tự cũng xuất hiện trên Bitfinex - sàn giao dịch có khối lượng giao dịch thành công theo ngày lớn nhất. Quản trị sàn thừa nhận vào tháng 8, một nhóm các tài khoản đã tham gia vào "cuộc thao túng quy mô lớn" đồng tiền Bitcoin Cash.
 |
| Tuần lễ biến động vừa qua được tin sẽ giúp thị trường tiền điện tử đi vào ổn định. Ảnh: Nabergroup. |
Các hoạt động đầu cơ như vậy có thể chỉ là bề nổi của tảng băng, bởi một số nhà nghiên cứu thậm chí còn khẳng định Bitfinex tạo ra Tether, đồng tiền được mệnh danh "USD của tiền điện tử", để mua Bitcoin và làm tăng giá trị của nó. Những cách thức lừa đảo tinh vi này chắc chắn sẽ còn tái diễn nếu không có sự giám sát của SEC hay Cơ quan Quản lý Công nghiệp Tài chính (FINRA).
Cũng bởi sự thao túng này mà giá trị các đồng tiền ảo được đẩy lên rất cao, và rớt xuống một cách không thương tiếc. Tuy nhiên khác với những lần "sập" trước, sự góp mặt của các quy định trong thời gian tới sẽ giúp thị trường khôi phục để đi vào ổn định.
Ngoài ra, Bitcoin và các đồng tiền khác khó có thể tăng giá một cách điên cuồng như những gì diễn ra vào năm 2017. Tuy nhiên, không chỉ các bên thao túng chịu trách nhiệm trước hành động đầu cơ, bản thân các nhà đầu tư nhỏ lẻ cần phải nhận ra rằng đầu tư tiền điện tử không phải việc dễ dàng, mà rất cần đến một cái đầu lạnh lùng nhất định.
