- Nhắm vào TQ, TT Trump chỉ trích các hành vi "bóc lột thương mại", đánh cắp tài sản trí tuệ.
- Ông phê phán các nước OPEC "cướp bóc" phần còn lại của thế giới.
- Đi ngược truyền thống của Washington, phản đối tư duy toàn cầu.
Phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc hôm 25/9, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kịch liệt chỉ trích một loạt các định chế quốc tế như Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC), Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) cũng như nhắc đến Iran và cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung.
Tự ca ngợi những nỗ lực của mình trong tái đàm phán các thỏa thuận thương mại toàn cầu, tổng thống Mỹ nói "nhiều nước trong hội trường này sẽ đồng ý rằng hệ thống thương mại thế giới đang vô cùng cần phải thay đổi", theo Reuters.
Tự khen bản thân, chỉ trích OPEC
"Trong chưa đầy hai năm, chính quyền của tôi đạt được nhiều thành tích hơn bất cứ chính quyền nào trong lịch sử", ông Trump nói. Khán phòng của các nhà lãnh đạo toàn cầu tại LHQ bắt đầu rúc rích những tiếng cười sau tuyên bố này.
"Tôi không nghĩ là sẽ bị phản ứng vậy, nhưng vậy cũng được", ông nói tiếp, kéo theo tràng cười lớn từ khán phòng.
TT Trump đặc biệt nhắc đến Trung Quốc vì những hành vi "bóc lột thương mại" và đánh cắp tài sản trí tuệ Mỹ, ông Trump nói "chúng tôi sẽ không tiếp tục dung túng cho những bóc lột kiểu vậy".
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Đại hội đồng LHQ hôm 25/9. Ảnh: Getty. |
"Chúng tôi sẽ không để cho những công nhân của chúng tôi trở thành nạn nhân, không để cho các công ty của chúng tôi bị lừa dối", ông nói.
Nhấn mạnh rằng ông "tôn trọng và quý mến" Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, ông nói "nước Mỹ sẽ luôn hành động vì lợi ích quốc gia của mình".
Tổng thống Trump lên án OPEC cũng như các nước thuộc tổ chức này "cướp bóc" phần còn lại của thế giới "như họ vẫn làm". Ông nói rõ thông điệp muốn các nước OPEC chấm dứt việc tăng giá dầu, đồng thời đóng góp thực chất cho việc đảm bảo an ninh từ giờ trở đi.
"OPEC và các nước của họ đang cướp bóc phần còn lại của thế giới như họ trước nay vẫn làm, và tôi không thích điều đó. Không ai thích điều đó", ông phát biểu. "Chúng tôi sẽ không chấp nhận điều này, những mức giá khủng khiếp, thêm một ngày nào nữa".
 |
| Ông Trump chỉ trích các nước xuất khẩu dầu OPEC là "cướp bóc" phần còn lại của thế giới. Ảnh: AFP. |
Nhắc Đức nên thay đổi chính sách năng lượng
Nhấn mạnh sự độc lập về năng lượng của Mỹ, ông cũng khẳng định "Mỹ đã sẵn sàng để xuất khẩu nguồn dầu mỏ, than sạch và khí thiên nhiên dồi dào của chúng tôi với giá phải chăng".
Cảnh báo về sự phụ thuộc của các nước vào một nguồn cung cấp năng lượng duy nhất, ông Trump ca ngợi một số nước châu Âu, chỉ đích danh Ba Lan trong việc thiết lập đường ống dẫn dầu với các nước Baltic để không phụ thuộc vào Nga.
Tuy nhiên, ông chỉ trích Đức vì những gì mà ông gọi là sự phụ thuộc về năng lượng của Berlin.
"Đức sẽ hoàn toàn dựa dẫm vào Nga về năng lượng nếu họ không lập tức thay đổi chính sách", ông Trump nói. Phái đoàn của Đức đã cười khi nghe những bình luận này.
 |
| Ông Trump tiếp tục phong cách chỉ trích quyết liệt của mình tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc. Ảnh: Getty. |
AP tường thuật bài phát biểu của tổng thống Mỹ đã khiến nhiều nhà lãnh đạo có mặt trong hội trường "nhìn ông tỏ vẻ khó hiểu", lắc đầu và thậm chí cười ồ.
Trong phát biểu được cho là rất khác so với cách tiếp cận truyền thống của Mỹ tại LHQ, ông Trump nói "chúng tôi phản đối tư tưởng về chủ nghĩa toàn cầu".
"Nước Mỹ được điều hành bởi người Mỹ. Chúng tôi phản đối tư tưởng về chủ nghĩa toàn cầu và chúng tôi đi theo tư tưởng lòng yêu nước", ông nói. Ông Trump cũng khẳng định Mỹ sẽ không tiếp tục tham gia chương trình về di dân của LHQ.
Nhà lãnh đạo nói Mỹ là nước cung cấp viện trợ nước ngoài lớn, nhưng điều này là bất công vì Mỹ không thu được tiền về. Ông thông báo đã giao cho Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo xem xét lại chính các khoản viện trợ nước ngoài của Washington.
"Chúng tôi sẽ chỉ viện trợ cho những người tôn trọng chúng tôi, những người thực sự là bạn của chúng tôi", ông nói.
Gây áp lực với Iran, dịu giọng với Triều Tiên
Kể từ lần đầu xuất hiện tại LHQ với tư cách tổng thống Mỹ năm ngoái, vị tỷ phú từ New York đã bắt đầu chiến tranh thương mại với một loạt từ đối thủ cho tới các đồng minh. Washington cũng đã rút ra khỏi một loạt thỏa thuận song phương cũng như là đa phương quốc tế như thỏa thuận hạt nhân với Iran hay hiệp định về biến đổi khí hậu Paris.
Một biến chuyển tích lớn là ông cũng bắt đầu quá trình hòa hoãn, đàm phán với Triều Tiên để giảm căng thẳng.
Ở phần đầu bài phát biểu, ông đề cập đến Iran và Triều Tiên, hai nước mà ông từng công kích mạnh mẽ trong bài phát biểu "ra mắt" Liên Hợp Quốc tháng 9/2017.
"Các nhà lãnh đạo của Iran gieo rắc sự hỗn loạn, chết chóc và tàn phá, họ không tôn trọng biên giới của những người hàng xóm hay chủ quyền các quốc gia", ông nói.
 |
| Ông Trump ca ngợi Triều Tiên, lên án Iran ở phần đầu bài phát biểu. Ảnh: AP. |
"Các nhà lãnh đạo Iran ăn cướp tài nguyên quốc gia để làm giàu cho bản thân họ và gieo rắc bạo lực khắp Trung Đông và xa hơn. Người dân Iran đã tức giận một cách đúng đắn khi lãnh đạo của họ đã biển thủ hàng triệu đô-la từ ngân khố, nắm giữ những phần có giá trị của nền kinh tế đất nước... tất cả đều được gửi cho các bên ủy nhiệm để phát động chiến tranh".
Ông đồng thời bảo vệ quyết định rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, nói thỏa thuận này là điều "kinh khủng" và lưu ý rằng "nhiều nước ở Trung Đông ủng hộ một cách mạnh mẽ" quyết định của ông.
Trong khi đó, ông dành lời ca ngợi cho Triều Tiên, nói Bình Nhưỡng đã tiến hành những "biện pháp đầy khích lệ" sau hội nghị thượng đỉnh giữa ông và nhà lãnh đạo Kim Jong Un hồi tháng 6.
"Tên lửa đã không còn bay khắp nơi nữa. Các vụ thử nghiệm hạt nhân đã chấm dứt. Một số cơ sở quân sự đã bị xóa sổ. Sự thù địch giữa chúng tôi đã giảm, và như cam kết, hài cốt của những anh hùng đã ngã xuống sẽ được đưa về nhà", ông nói.
Ông cảm ơn nhà lãnh đạo Kim Jong Un vì những hành động trên, cũng như các bên đã giúp đỡ để hai nước đi đến kết quả này.
Phát biểu của ông Trump hoàn toàn đối lập với những gì ông nói trong cùng sự kiện một năm trước đây, khi ông gọi nhà lãnh đạo Triều Tiên là "gã tên lửa" đang "tiến hành một nhiệm vụ tự sát".
