Tàu Trung Quốc đâm chìm tàu FB Gemver của Philippines đêm 9/6 khiến 22 thuyền viên người Philippines trôi nổi trên biển trong nhiều giờ, sau đó được một tàu cá Việt Nam cứu.
Các quan chức Philippines đã kịch liệt lên án vụ việc mà họ gọi là “đâm rồi bỏ chạy” của tàu Trung Quốc, bỏ mặc 22 ngư dân Philippines lênh đênh trên biển gần bãi Cỏ Rong, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Tuy thường rất mạnh miệng đối với các đối thủ, Tổng thống Rodrigo Duterte lại hạ giọng hơn so với các quan chức Philippines những ngày qua. “Vụ việc là một va chạm, một sự cố hàng hải. Đừng nghe lời những chính trị gia ngu ngốc. Họ muốn điều Hải quân đến đó”, tổng thống Philippines nói trong phát biểu trước Hải quân nước này, theo AFP.
“Đó chỉ là va chạm, đừng làm nó tệ hơn thế”, ông nói, và nhắc lại rằng Philippines chưa sẵn sàng chiến tranh với Trung Quốc.
 |
| Tàu Gemver bị hỏng sau khi bị tàu Trung Quốc đâm vào đêm ngày 9/6. Ảnh: AP. |
“Tốt nhất nên điều tra... Điều duy nhất chúng ta có thể làm là đợi và để bên kia có quyền trình bày”, vị tổng thống vốn đã đưa Philippines xích lại gần hơn với Trung Quốc trong nhiệm kỳ của mình nói.
“Vì giận dữ mà một quan chức cấp quốc gia đòi điều tàu chiến... Nếu theo ý tôi, chắc tôi cũng muốn đánh đấm, nhưng tôi không còn là trẻ ranh nữa”.
Tổng thống Philippines lên tiếng giữa lúc có các thông tin cho biết Phủ tổng thống đã triệu Đại sứ Trung Quốc Zhao Jianhua tới giải thích.
Sau bài phát biểu, nghị sĩ đối lập Risa Hontiveros nói tổng thống “yếu ớt và hèn hạ trước Trung Quốc” trong một đoạn tweet.
Trước đó, ngày 14/6, nghị sĩ đối lập Leila de Lima đã lên án “sự im lặng thể hiện rõ thái độ” của Tổng thống Duterte trong suốt hơn một tuần, và coi đó là sự “cam chịu” của Manila trước những “bất công” mà Trung Quốc gây ra cho người dân Philippines.
Theo nhà nghiên cứu chính trị Ramon Beleno III, từ ĐH Ateneo De Davao, phản ứng của ông Duterte là có tính toán. “Tôi nghĩ tổng thống coi trọng quan hệ hữu nghị với Trung Quốc”, ông Beleno nói với South China Morning Post, và nhắc lại rằng “trong lúc này, Philippines không nhận nhiều viện trợ từ các đồng minh khác như Mỹ”.
Quyết định của ông Duterte không chọc giận Bắc Kinh có thể giúp Philippines đòi lại “công lý” nếu Bắc Kinh đồng ý tham gia điều tra, ông Beleno nhận định.
Đây là vụ va chạm mới nhất liên quan tới đội tàu cá khổng lồ của Trung Quốc, được Bắc Kinh tận dụng như một lực lượng dân quân, giúp tăng sự hiện diện của nước này trên Biển Đông.
Tối 14/6, Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila thừa nhận tàu cá nước này “vô tình” đâm vào tàu Philippines, nhưng giải thích này của Bắc Kinh gặp phải phản đối từ nghị sĩ Philippines.
Các ngư dân Philippines cũng bác bỏ lý lẽ của Trung Quốc, và nói tàu của họ bị đâm một cách có chủ đích.
