Oliver y Benji, tựa tiếng Tây Ban Nha của bộ phim hoạt hình Captain Tsubasa, là thứ đã gắn với tuổi thơ của Fernando Torres, đồng thời truyền cảm hứng chơi bóng cho tiền đạo này từ khi còn nhỏ. Những danh thủ như Zinedine Zidane, Gennaro Gattuso và Thierry Henry cũng không ngoại lệ. Cả ba đều khẳng định Captain Tsubasa đã thay đổi cuộc đời và sự nghiệp của họ.
Với độc giả Việt Nam, Captain Tsubasa là kỷ niệm gắn bó với tuổi thơ của thế hệ 8X, 9X. Bộ truyện này từng được mua bản quyền và xuất bản nhưng tạm dừng vì nhiều lý do. Sáng 26/6, tập đầu tiên của Tsubasa - Giấc mơ sân cỏ chính thức lên kệ với diện mạo mới. Zing có cuộc trao đổi với anh Đặng Cao Cường, phó ban comic NXB Kim Đồng, về hành trình đưa Tsubasa về Việt Nam để đến tay bạn đọc.
 |
| Diện mạo mới của Captain Tsubasa trong lần trở lại năm 2020. Ảnh: Thế Anh. |
Nguồn cảm hứng U23 Việt Nam ở Thường Châu
- Captain Tsubasa phiên bản mới đã lên kệ tập đầu tiên. Cảm xúc hiện tại của anh cũng như ekip thực hiện bộ truyện này như thế nào?
- Vừa rồi chúng tôi cũng có thời gian dài chuẩn bị cho tác phẩm Tsubasa - Giấc mơ sân cỏ. Tuy nhiên, dịch Covid-19 khiến các hoạt động ra mắt sách bị hạn chế. Sau khoảng thời gian giãn cách xã hội và tình hình dịch có dấu hiệu ổn định, NXB Kim Đồng cũng rất vui mừng vì những cuốn truyện đầu tiên đã hoàn thành xong để gửi đến độc giả. Mọi người cảm thấy vô cùng phấn khởi và hào hứng.
- Tầm ảnh hưởng của Tsubasa trên toàn thế giới là không thể bàn cãi. Vậy theo anh, ở Việt Nam thì sao?
- Tsubasa là một trong những bộ truyện đầu tiên xuất hiện ở Việt Nam vào những năm 1990. Có thể nói đây là tác phẩm gối đầu giường của thế hệ 8X, 9X. Nhiều độc giả cũng tìm hiểu và chơi bóng đá nhờ vào bộ truyện này. Tsubasa là bộ truyện có tầm ảnh hưởng sâu rộng, nhất là trong ký ức của những độc giả thời kỳ trước.
- Có lẽ "hoài niệm" là từ phù hợp để nhắc về Tsubasa? Chắc hẳn anh cũng có những kỷ niệm gắn với bộ truyện này?
- Ấn tượng đầu tiên với bất cứ ai đọc bộ truyện này có lẽ là việc tác giả vẽ nhân vật rất cao, với chân dài dù tuổi còn nhỏ. Trước đây, tôi từng được anh chị mang về nhà cho 1-2 tập để đọc. Điểm đặc biệt là diễn biến trận đấu rất khó đoán. Mỗi tập truyện, tôi cùng các anh chị thường cá cược với nhau xem đội Tsubasa sẽ thắng như thế nào. Thời đó, khi truyện còn phải đi thuê, mọi người đã phải canh rất lâu để có được những tập truyện mới.
- Những kỷ niệm đó có phải một trong những yếu tố thúc đẩy anh quyết định làm bộ truyện này, bên cạnh vấn đề chuyên môn công việc?
- Tôi luôn luôn muốn làm những tác phẩm gắn bó với tuổi thơ của mình. Không những thế, nó còn là tuổi thơ của nhiều bạn bè và các anh chị em đồng nghiệp. Đó là nguồn động viên lớn để tôi khai thác những tác phẩm kinh điển.
 |
| Đại diện NXB Shueisha cảm thấy choáng ngợp trước tình yêu bóng đá của người dân Việt Nam. Ảnh: Lê Hiếu. |
- Cơ duyên nào đã đưa NXB Kim Đồng và anh đến với Tsubasa lần này?
- Nhiều bạn cũng biết Tsubasa từng được mua bản quyền bởi một đơn vị có tên TVM Comics. Tuy nhiên, do một số yếu tố nên TVM Comics đã ngừng hoạt động. Khi đó, Tsubasa quay trở lại tình trạng "trống" bản quyền. NXB Kim Đồng cũng cân nhắc rất nhiều để quyết định có tái ký với bộ truyện này hay không.
Hồi năm 2018, tôi có dịp gặp phía nắm bản quyền là NXB Shueisha tại sự kiện Manga Festival diễn ra ở TP.HCM. Họ nhắc rất nhiều đến Tsubasa. Sự kiện hôm đó vô tình diễn ra trùng với trận chung kết U23 châu Á của Việt Nam và Uzbekistan tại Thường Châu, Trung Quốc. Đây là trận đấu thu hút sự quan tâm của người hâm mộ cả nước. Sự kiện Manga Festival gần như đã bị lấn át bởi những khán giả tràn ra phố đi bộ Nguyễn Huệ theo dõi trận đấu này.
Tất cả thành viên của NXB Shueisha đều sửng sốt bởi họ không ngờ tình yêu bóng đá của người dân Việt Nam lại lớn đến thế. Họ tha thiết muốn NXB Kim Đồng đưa Tsubasa trở lại để nhiều độc giả được truyền cảm hứng bóng đá hơn nữa.
- NXB Kim Đồng đã phản ứng thế nào trước lời đề nghị của Shueisha?
- Chúng tôi lăn tăn bởi Tsubasa là bộ truyện có đề tài bóng đá, trong khi trước đó, NXB Kim Đồng đã phát hành Itto, hay còn được biết đến với cái tên Jindo. Tsubasa là bộ truyện đề cao tinh thần nỗ lực vươn lên trong khó khăn nên nội dung có phần nghiêm túc hơn tác phẩm hài hước như Itto. Đây cũng là một tác phẩm dài hơi, phần một có tới 37 tập, trong khi bộ truyện hiện tại đã ra đến phần thứ 7 và chưa kết thúc.
- Những khó khăn này hẳn đã được lường trước, nhưng đâu là động lực thôi thúc NXB Kim Đồng đưa bộ truyện trở lại, nhất là khi Tsubasa khá kén người đọc?
- Đúng như bạn nói. Đây là bộ truyện rất kén người đọc vì nó mang đậm yếu tố chuyên môn. Song, việc chúng tôi cũng được sống trong bầu không khí bóng đá với những trận đấu của U23 Việt Nam là động lực lớn nhất. NXB Kim Đồng cũng chủ trương đưa những tác phẩm kinh điển trở lại, bỏ qua những yếu tố về doanh số hay độ "hot". Tsubasa hoàn toàn phù hợp với những tiêu chí ấy.
 |
| Thế hệ U23 Việt Nam ở Thường Châu, Trung Quốc làm sống lại tình yêu bóng đá trong lòng người hâm mộ. Ảnh: Hoàng Hà. |
Truyện tranh thể thao mang đậm hơi thở cuộc sống
- Vậy NXB Kim Đồng đã làm gì để vượt qua cái bóng của tác phẩm cũ?
- Chúng tôi có trên tay những bản in đầu tiên cũng như bộ truyện của TVM Comics. Đúng là rất khó khăn để tạo ra hình thức bắt mắt hơn cho độc giả, bởi bộ truyện này được phát hành từ những năm 1970.
Chúng tôi cố gắng giữ những nét minh họa cũ, nhưng có cải tiến nhất định. Ví dụ chữ "Tsubasa" sẽ được cách điệu có thêm đôi cánh. Phần nền, chúng tôi cũng bỏ hết khung viền để hình ảnh không bị giới hạn. Tập một cũng có kèm đai sách để giới thiệu tổng thể về bộ truyện. Các bạn sẽ nhìn thấy thông điệp "Vươn tới trời cao" khi cầm trên tay tập truyện. Đó là thông điệp mạnh mẽ nhất của tác phẩm.
 |
| Ekip NXB Kim Đồng nỗ lực để Captain Tsubasa có nội dung và hình thức hoàn hảo nhất trong ngày trở lại. Ảnh: Thế Anh. |
- Từ khi công bố thông tin đưa Tsubasa trở lại và suốt quá trình truyền thông cho bộ truyện, anh cảm thấy sự đón nhận của độc giả như thế nào?
- Mọi người mong chờ, không chỉ những độc giả lớn tuổi mà còn là các bạn trẻ yêu bóng đá. Các độc giả trẻ không có cơ hội đọc bộ truyện cũ như anh chị mình. Do đó, họ xem đây là một thời điểm thích hợp để sưu tầm bộ truyện này.
- Việc tôn trọng tên nhân vật theo nguyên tác thì sao? Một số ý kiến cho rằng việc làm lại khiến các bộ truyện không còn mang hơi thở của quá khứ, mất đi sự gắn bó, hoài niệm…
- Đó là lẽ tất yếu. Các bạn sẽ được thưởng thức những bộ truyện "nguyên tác" nhất có thể ở hiện tại. Các bạn sẽ biết ý nghĩa trong tên của mỗi nhân vật. Tại sao lại là "Tsubasa"? Nó có nghĩa là đôi cánh. Tác giả muốn nhân vật này chắp cánh bay lên trời cao, đưa bóng đá Nhật Bản vươn tầm thế giới.
Sự hoài niệm chỉ là yếu tố hối thúc các bạn tìm đến tác phẩm mà thôi. Tôi vẫn muốn chúng ta thưởng thức tác phẩm theo một tinh thần mới. Khi đó, các bạn sẽ thấy được những điểm hay, thông điệp ý nghĩa tác giả đưa vào từng nhân vật. Các bạn có thể cảm thấy bất ngờ khi đọc tập đầu. Song, sau khi chắp nối những tình tiết tiếp theo, các bạn sẽ thấy sự hợp lý và tinh thần của bản gốc được truyền tải hết sức.
- NXB Kim Đồng có gặp khó khăn gì trong quá trình thực hiện bộ truyện này không?
- Ngoài việc không được sai các thuật ngữ bóng đá, việc bình luận trận đấu cũng rất quan trọng. Đầu tiên là phải làm sao để bộ truyện có đuợc "chất" của các bình luận viên bóng đá ngày xưa. Thứ hai là phải nhớ và thống nhất tên đội bóng, nhân vật, cách xưng hô của họ. Đó là những phần chúng tôi phải kiểm soát chặt chẽ để không xảy ra lỗi đáng tiếc.
- Sự hỗ trợ của các bình luận viên hay những người làm chuyên môn có phải lựa chọn mà anh và ekip đã thực hiện?
- Dịch giả trong ekip chúng tôi là thành viên lâu năm của các hội nhóm hâm mộ bóng đá. Ngoài trình độ tiếng Nhật, anh ấy cũng đam mê bóng đá và hâm mộ Man Utd. Phần cố vấn và hiệu đính, chúng tôi có cộng tác với một phóng viên thể thao. Anh ấy có cơ hội tiếp xúc với nhiều cầu thủ cũng như tham dự nhiều giải bóng đá. Tinh thần mọi người truyền vào bản dịch là rất tốt và không có sai sót gì cả.
 |
| Captain Tsubasa đại diện cho giấc mơ vươn tới trời cao của bóng đá Nhật Bản. Ảnh: Thế Anh. |
- Theo anh, đâu là yếu tố để các bộ truyện tranh thể thao có được chỗ đứng trong lòng độc giả, khi những tác phẩm có hơi hướm hành động thường dễ đọc hơn?
- Tôi nghĩ yếu tố quyết định là sự gần gũi. Các tác phẩm thể thao mang hơi thở cuộc sống đậm nét hơn nhiều so với những bộ truyện giả tưởng. Tinh thần vượt qua khó khăn để giành được chức vô địch có trong bất cứ ai. Nó khác với những câu chuyện có phần xa rời thực tế.
Khi cần một tác phẩm truyền động lực, tôi nghĩ mọi người sẽ tìm đến truyện tranh thể thao. Các nhân vật trong truyện tranh thể thao phải đối mặt những thử thách rất lớn mà mỗi chúng ta đều có thể gặp phải trong cuộc sống.
- Tsubasa là bộ truyện rất dài hơi, vậy tình hình bản quyền của tác phẩm này hiện tại ra sao? Sắp tới, NXB Kim Đồng có những dự định gì với dòng truyện tranh thể thao?
- Hiện tại NXB Kim Đồng đã ký bản quyền 37 tập của phần một. Do thời hạn bản quyền có hạn nên chúng tôi sẽ thực hiện theo từng phần. Rất hy vọng các bạn sẽ ủng hộ để lượng bản in đủ để chúng tôi ký tiếp những phần sau.
NXB Kim Đồng vẫn luôn đặt mục tiêu đưa những bộ truyện gắn bó với tuổi thơ trở lại, trong đó có các tác phẩm về thể thao. Sắp tới, chúng tôi sẽ triển khai bộ truyện tranh Slam Dunk. Đây là bộ truyện kinh điển với những ai yêu thích bóng rổ.
Về Tsubasa, toàn bộ ekip đã làm hết mình để cho bộ truyện có một hình thức mới nhưng vẫn giữ được sự gần gũi. Chúng tôi nghĩ dù các bạn có yêu thích hay hiểu bóng đá nhiều hay không, Tsubasa vẫn truyền được cảm hứng và động lực phấn đấu không ngừng nghỉ. Đây không chỉ là giấc mơ của người Nhật nữa. Nó còn là ước mơ, mong muốn của nhiều độc giả Việt Nam, rằng bóng đá nước nhà sẽ vươn tầm thế giới trong tương lai gần.
- Cảm ơn anh về cuộc trò chuyện.
