Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc tại Hội nghị ADMM ngày 4/11. Ảnh: AP |
Theo Reuters, tuyên bố của ông Thường Vạn Toàn, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc, ám chỉ các động thái gần đây của Mỹ ở Biển Đông, gồm việc điều tàu sát đảo nhân tạo Trung Quốc chiếm đóng và bồi lấp trái phép.
Cùng ngày, trên trang web chính thức của Bộ Quốc phòng Trung Quốc, Bắc Kinh bày tỏ sự tiếc nuối vì Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN và các đoàn từ 8 quốc gia đối tác - bao gồm Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc, không thể ra tuyên bố chung.
Theo Bộ Quốc phòng Trung Quốc, “một số nước nào đó” bên ngoài khu vực Đông Nam Á phải chịu trách nhiệm cho kết quả đó. Cơ quan này không nêu rõ tên quốc gia cụ thể mà họ muốn ám chỉ.
Trước đó, Wall Street Journal cho hay, cuộc họp trong hai ngày 3 và 4/11 ở khu nghỉ dưỡng bên ngoài thủ đô Kuala Lumpur, Malaysia, ASEAN và các nước đối tác không thể đưa ra tuyên bố chung vì bất đồng quan điểm về vấn đề Biển Đông.
Một quan chức Mỹ nói rằng các bộ trưởng đã không đạt được tuyên bố chung do Trung Quốc yêu cầu tuyên bố cuối cùng không đề cập tới vấn đề Biển Đông, trong khi các nước khác cảm thấy như vậy là "không thích hợp".
"Đây là quyết định của ASEAN nhưng theo quan điểm của chúng tôi, không có tuyên bố được đưa ra còn tốt hơn một kết quả né tránh vấn đề về hoạt động cải tạo và quân sự hóa của Trung Quốc ở Biển Đông”, Reuters dẫn lời quan chức Mỹ giấu tên cho biết.
Tại cuộc họp báo ngày 4/11, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter cho rằng, việc Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN không thể ra tuyên bố chung phản ánh mối lo ngại về các hoạt động của Trung Quốc trên Biển Đông.
"Đây là chủ đề cần bàn luận, và cũng là mối quan ngại chung của các nước tham gia hội nghị vì mọi người đã đưa vấn đề ra cuộc họp", Bộ trưởng Carter phát biểu. Tuy nhiên, người đứng đầu Lầu Năm Góc Mỹ thừa nhận "không kỳ vọng rằng sẽ có tuyên bố chung được đưa ra".
"Các lo ngại của chúng ta ngày càng có thể trở thành hiện thực. Những sự cố bất ngờ trên biển có thể phát triển thành một tai nạn mới nghiêm trọng hơn. Chúng ta phải tránh khả năng này", ông Carter nói.
Bộ trưởng Carter tiếp tục giải thích mục đích của các hành động tuần tra của hải quân Mỹ trên Biển Đông. Dù Trung Quốc phản đối, ông Carter nói các tàu Mỹ đã lưu thông trên Biển Đông suốt nhiều thập kỷ qua nhằm bảo đảm an ninh khu vực và thịnh vượng kinh tế.
Trước đó, tại cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn Toàn bên lề hội nghị hôm 3/11, ông Carter tái khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục hoạt động ở mọi vùng biển và bầu trời mà luật pháp quốc tế cho phép, bao gồm Biển Đông.
Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN (ADMM) diễn ra tại Kuala Lumpur, Malaysia, từ ngày 3/11. Đoàn đại biểu Bộ Quốc phòng Việt Nam do Đô đốc Nguyễn Văn Hiến - Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng - dẫn đầu.
Căng thẳng đang gia tăng giữa Trung Quốc và Mỹ tại Biển Đông, điểm nóng trong khu vực mà Bắc Kinh có tranh chấp chủ quyền với một số đồng minh của Washington.