 |
| Ông Vương Nghị phát biểu trong cuộc họp báo tại thủ đô Bắc Kinh hôm 8/3. Ảnh: AP |
Trong bối cảnh thế giới đang chuẩn bị kỷ niệm 70 năm ngày Chiến tranh Thế giới thứ hai kết thúc, hôm nay ông Vương Nghị, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, tuyên bố rằng lịch sử tiếp tục là yếu tố cản trở mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Tokyo, AP đưa tin.
"70 năm trước, Nhật Bản bại trận. Nhưng 70 năm sau, Nhật Bản không được đánh mất lương tâm. Họ sẽ tiếp tục mang theo gánh nặng của lịch sử hay phủi sạch những tội ác mà đất nước Nhật Bản từng gây ra trong quá khứ? Nhật Bản sẽ phải chọn lựa một trong hai con đường đó", ông Vương bình luận trước báo giới trong cuộc họp báo hôm 8/3.
Quân đội Nhật Bản tấn công Trung Quốc vào năm 1937 và rút về nước sau khi họ đầu hàng quân Đồng Minh vào năm 1945. Ngày nay, nhiều người dân Trung Quốc tin rằng Nhật Bản chưa bao giờ cảm thấy hối hận thực sự về những hành động tàn bạo mà thế hệ trước đã gây ra tại Trung Quốc khiến khoảng 14 triệu người chết và hàng chục triệu người phải bỏ quê hương. Giới học giả nhận định sự đô hộ của Nhật Bản trong thế kỷ trước đã kéo lùi quá trình hiện đại hóa của Trung Quốc tới vài thập kỷ.
Chính phủ Trung Quốc muốn kỷ niệm 70 năm Thế chiến thứ hai kết thúc với màn diễu binh rầm rộ của quân đội và nhiều sự kiện hoành tráng khác. Kế hoạch ấy khiến nhiều người trong chính giới Nhật lo ngại, bởi họ sợ Bắc Kinh làm vậy để phủ nhận sự đóng góp của Tokyo đối với an ninh và sự phát triển của thế giới trong thời kỳ hậu Thế chiến.
Tuy nhiên, ông Vương nói rằng mục đích của Trung Quốc là "hồi tưởng lịch sử, tôn vinh các chiến sĩ hy sinh vì nước, nuôi dưỡng hòa bình và hướng tới tương lai".
"Chúng tôi sẽ gửi lời mời tham dự các sự kiện kỷ niệm tới mọi quốc gia và tổ chức liên quan. Trung Quốc chào đón những người muốn tới đây một cách chân thành", ông Vương khẳng định.
Vào năm 1995, nhân dịp kỷ niệm 50 năm Chiến tranh Thế giới thứ hai kết thúc, Thủ tướng Nhật Bản hồi ấy, ông Tomiichi Murayama, đã xin lỗi công khai những nước mà Nhật Bản từng đô hộ. 10 năm sau, thủ tướng Junichiro Koizumi cũng thực hiện hành động tương tự.
Giới quan sát đang dự đoán về nội dung bài phát biểu của đương kim Thủ tướng Shinzo Abe, một chính trị gia có lập trường cứng rắn, trong lễ kỷ niệm 70 năm Chiến tranh Thế giới thứ hai kết thúc vào ngày 15/8 năm nay. Nhiều người đoán ông sẽ bác bỏ hai lời xin lỗi của các thủ tướng tiền nhiệm.
Một câu hỏi quan trọng là: Abe sẽ dùng những từ nhạy cảm - như "sự cai trị thuộc địa", "hành động tàn bạo" - trong bài phát biểu của ông hay không. Ông đã thành lập một ủy ban - gồm 10 học giả, 3 nhà kinh tế, hai nhà báo và một nhân viên cứu trợ nhân đạo quốc tế - để quyết định nội dung bài phát biểu vào ngày 15/8.
