Trên một hình tròn mô phỏng chiếc bàn, 32 chiếc ghế hàng trước được chia đều cho 4 phái đoàn: Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, Mỹ và Việt Nam Cộng hòa. Mỗi phái đoàn ngồi có 8 chiếc ghế, những người Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ngồi cạnh phái đoàn Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam, ngăn cách với 2 đoàn còn lại bằng các thư ký của cuộc đàm phán.
Đó là sơ đồ xếp chỗ ngồi của Hội nghị Paris về Việt Nam ở Pháp năm 1972, tất cả được vẽ tay bằng bút xanh, với phần mực đỏ ghi tên người đứng đầu phái đoàn Mỹ và Việt Nam Cộng hòa.
Văn bản trên hiện được trưng bày tại triển lãm Hiệp định Paris về Việt Nam - Cánh cửa đến hòa bình do Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh cùng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia 2 tổ chức.
Khách tham quan tại triển lãm vào ngày khai mạc 31/8. Ảnh: P.T. |
Triển lãm bao gồm 120 hồ sơ tư liệu, hình ảnh với 3 nội dung trọng tâm: tiến trình đàm phán và ký kết hiệp định Paris về Việt Nam, việc thực thi hiệp định và trao trả tù nhân; đấu tranh chống phá hoại hiệp định.
Các tư liệu trưng bày trong bảo tàng chủ yếu ghi lại sự kiện diễn ra từ năm 1968 - 1973, một số tư liệu đáng chú ý bao gồm sơ đồ chỗ ngồi của 4 phái đoàn trên bàn đàm phán Hiệp định Paris, quá trình cuộc đàm phán tiến từ 2 đến 3 rồi cuối cùng là 4 bên...
Ông Châu Phước Hiệp, Phó giám đốc Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh, cho biết phần tài liệu do Trung tâm Lưu trữ Quốc gia 2 cung cấp trong khi hình ảnh do bảo tàng Chiến tích Chiến tranh sưu tầm và có sử dụng tư liệu từ sách vở của các nhà sử học nước ngoài.
Ông Châu Phước Hiệp, Phó giám đốc Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh. Ảnh: P.T. |
Ông cũng nói rằng Trung tâm Lưu trữ Quốc gia 2 vốn là nơi giữ tài liệu của chính quyền Việt Nam Cộng Hòa, vì vậy triển lãm lần này có thể mang lại một có nhìn đa chiều hơn.
"Chúng tôi muốn nhìn nhận phía bên kia người ta nhìn nhận các vấn đề như thế nào. Ngày xưa các tài liệu này là mật, giờ có thể công khai. Vì vậy, chúng ta có thể đánh giá sự kiện khách quan bằng nhiều góc nhìn khác nhau, không chỉ từ góc của riêng mình", ông nói.
"Các tài liệu này sẽ cho chúng ta biết quá trình đấu tranh chính trị và ngoại giao đã diễn ra gay go như thế nào. Ngay cả việc 4 bên ngồi như thế nào, ngang hàng ra sao, tất cả đều là đấu tranh".
Triển lãm sẽ diễn ra từ ngày 31/8/2018 đến 28/2/2019 tại Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh, TP.HCM.