Cuộc điều tra về cáo buộc thông đồng với Nga - thứ có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến phần còn lại của nhiệm kỳ tổng thống Trump, đã trở thành tâm điểm của một màn diễn chính trị mới giữa ông Trump và phe Dân chủ.
Sau khi công tố viên đặc biệt Robert Mueller gửi tới Bộ Tư pháp báo cáo của mình, những đồng minh của ông Trump đã tuyên bố về một chiến thắng cho tổng thống, trong khi phe Dân chủ yêu cầu sự minh bạch hoàn toàn và kiên quyết sẽ tăng cường những cuộc điều tra của riêng họ, được thực hiện qua những ủy ban của quốc hội.
Ông Trump và những luật sư của mình tỏ ra thận trọng vào ngày 23/3, vì họ không biết về nội dung chi tiết của báo cáo Mueller, dù khi đó Bộ trưởng Tư pháp William Barr cùng một nhóm nhỏ các nhân viên Bộ Tư pháp Mỹ đã được cầm trên tay. Ông Barr đã gửi bản tóm tắt về báo cáo Mueller dài 4 trang lên quốc hội vào ngày 24/3.
Công tố viên đặc biệt Robert Mueller và vợ đi lễ nhà thờ trong ngày 24/3. Ảnh: Getty. |
Tổng thống hớn hở
Theo bản tóm tắt của ông Barr, Công tố viên Đặc biệt Robert Mueller không tìm thấy bằng chứng việc đội ngũ của ông Trump cấu kết với Nga trong cuộc bầu cử năm 2016, nhưng không đưa ra kết luận trong câu hỏi còn lại về việc ông Trump có cản trở công lý hay không.
Bộ trưởng Tư pháp cũng cho biết công tố viên đặc biệt không tìm được đủ bằng chứng để đưa ra một cáo buộc chống lại tổng thống. Và ông Barr - người được Tổng thống Trump bổ nhiệm tháng trước - cho biết ông và Thứ trưởng Tư pháp Rod Rosenstein kết luận những chứng cứ trong báo cáo Mueller là không đủ để truy tố với cáo buộc cản trở công lý.
Điều này có thể được coi là một thắng lợi chính trị to lớn của ông Trump. Im ắng phần lớn dịp cuối tuần vừa qua trên Twitter nhưng ông Trump chia sẻ vào chiều hôm 24/3: "Không thông đồng. Không cản trở. Hoàn toàn và trọn vẹn MIỄN TỘI. HÃY GIỮ NƯỚC MỸ VĨ ĐẠI".
Trước khi lên chiếc Không lực Một để trở lại Nhà Trắng từ Florida, ông Trump phát biểu với các phóng viên: "Thật là xấu hổ vì đất nước chúng ta phải trải qua những điều này". Đảng Cộng hòa cũng hoan nghênh kết quả cuộc điều tra của Công tố viên đặc biệt Mueller.
Tổng thống Donald Trump giơ hai ngón tay cái tạo dáng chụp ảnh trước các phóng viên khi trở lại Nhà Trắng từ khu nghỉ dưỡng ở Florida. Ảnh: Reuters. |
Mặc dù vậy, trong bản tóm tắt của ông Barr có đoạn viết: "mặc dù báo cáo không kết luận tổng thống phạm tội, nó không nói ông vô tội trong câu hỏi về cản trở công lý".
Tuy nhiên, cuộc điều tra dù gì cũng đã khép lại, và mọi thứ bây giờ chuyển sang phía quốc hội, nơi đảng Dân chủ kiểm soát và tuyên bố họ sẽ tiếp tục điều tra ông Trump vì mọi thứ, từ quan hệ với Nga đến các thỏa thuận làm ăn.
Chờ phe Dân chủ phản ứng
Ông Barr bị một số người Dân chủ coi là không trung lập, vì ông được chính Tổng thống Trump bổ nhiệm làm bộ trưởng Tư pháp. Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi tuyên bố ông Barr "không phải là nhà quan sát trung lập và không ở trong vị trí để đưa ra quyết định khách quan về báo cáo Mueller".
"Sự thật là báo cáo của công tố viên đặc biệt Mueller không miễn tội tổng thống trong một cáo buộc nghiêm trọng như cản trở công lý, cho thấy sự cấp bách trong việc công khai bản báo cáo đầy đủ và các văn bản liên quan mà không được chậm trễ", bà Pelosi phát biểu trong tuyên bố chung với Thượng nghị sĩ Chuck Schumer, lãnh đạo phe Dân chủ ở Thượng viện.
"Người dân Mỹ có quyền được biết", bà Pelosi và ông Schumer nhấn mạnh.
Với các cuộc điều tra khác của quốc hội về ông Trump, đảng Dân chủ đưa ra một kịch bản về những áp lực kéo dài hàng tháng, thậm chí là hàng năm, mà họ có thể tiếp tục tạo ra với tổng thống bằng việc kiểm tra kỹ càng các công tố viên liên bang và những quan chức hàng đầu của Bộ Tư pháp.
Kịch bản này giống với quá trình đảng Cộng hòa theo đuổi vụ bê bối sử dụng email cá nhân của bà Hillary Clinton, và xét lâu dài, việc này có thể tạo ra những tổn hại chính trị nhất định cho Tổng thống Donald Trump.
Các ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ, những người đang trên đường vận động cho chiến dịch của mình, cũng kêu gọi việc công khai nội dung cuộc điều tra của Công tố viên Mueller. "Tôi muốn toàn bộ cái báo cáo đó", Thượng nghị sĩ Bernie Sanders cho biết.
Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jerry Nadler. Ảnh: AP. |
Phe Dân chủ ở quốc hội đã cam kết sẽ tiếp tục gây áp lực để báo cáo Mueller được công khai, và họ nhiều khả năng sẽ triệu tập Bộ trưởng Tư pháp William Barr ra trước các ủy ban của quốc hội để điều trần. "Chúng tôi sẽ tiếp tục với các cuộc điều tra của chúng tôi về vấn đề cản trở công lý, lạm dụng quyền hạn, tham nhũng, để bảo vệ luật pháp, đó là công việc của chúng tôi", Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Quốc hội Jerry Nadler cho biết.
Việc Bộ trưởng Tư pháp William Barr công bố bản tóm tắt cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller sẽ có khả năng châm ngòi cho một màn đấu chính trị mới ở Washington, khi đảng Dân chủ sẽ làm tất cả những gì có thể để toàn bộ bản báo cáo Mueller được công khai.
Trong khi đó, ông Trump và các đồng minh sẽ nắm bắt những thông tin có lợi để chứng minh cho việc mình là nạn nhân của thứ mà ông gọi là cuộc "săn phù thủy", vốn đã trở thành đám mây phủ bóng lâu dài lên nhiệm kỳ tổng thống của ông.