“Vào thời điểm mạng xã hội chưa phát triển, ca sĩ muốn ra đĩa phải được nhạc sĩ, đơn vị sản xuất tuyển chọn rất kỹ lưỡng. Và khi phát hành sản phẩm, họ đều chỉn chu rồi được công chúng đón nhận. Hiện giờ, mạng xã hội phát triển, ai cũng có thể cầm mic. Nhưng cái gì quá mức cũng thành lố và không tốt”, nhạc sĩ Ngô Minh Tài nhận định với Zing về tình trạng diễn viên, MC, vũ công, người mẫu ồ ạt lấn sân ca nhạc với bệ phóng là các nền tảng mạng xã hội.
Đó là thực trạng của ngành âm nhạc Việt trong khoảng vài năm trở lại đây và đang gây tranh cãi phải kể đến trường hợp vũ công Phạm Lịch.
Diễn viên, MC và vũ công ồ ạt lấn sân ca hát
Phạm Lịch xuất thân là vũ công, từng tham gia Gương mặt thân quen mùa 8 hay chương trình Trời sinh một cặp. Cô khá nổi tiếng qua bản cover Người lạ ơi. Cách đây khoảng một tháng, Phạm Lịch phát hành bản nhạc mang tên Là anh.
Ca khúc do Phạm Lịch viết lại lời Việt từ ca khúc tiếng Trung cùng tên của ca sĩ Mộng Nhiên. Bài hát của nữ vũ công nổi tiếng trên mạng xã hội, đặc biệt TikTok. Tới 18/4, ca khúc được sử dụng làm nhạc nền trong hơn 2.500 video. Đó là bản gốc và con số ở bản remix do Nguyễn Hoàng, Hải Nam thực hiện thậm chí lên tới 462.000 video. Và thế là Phạm Lịch đã nổi tiếng ở cương vị mới. Nhiều người bắt đầu gọi cô là ca sĩ.
Như nhạc sĩ Ngô Minh Tài nhận định, sự bùng nổ của mạng xã hội và các game show truyền hình khiến diễn viên, MC, vũ công… ca hát, phát hành sản phẩm âm nhạc, rồi nổi tiếng dễ dàng hơn bao giờ hết. Thậm chí không cần tới việc đầu tư sản phẩm âm nhạc chỉn chu, sáng tác ca khúc mới như ca sĩ chuyên nghiệp, họ chỉ cần một bản cover hoặc nhạc Hoa lời Việt là có thể bước vào con đường âm nhạc.
Diễn viên Quỳnh Lương cũng đang tham gia game show Trời sinh một cặp và nhiều lần gây tranh cãi về giọng hát. DJ Trang Moon, vũ công Tùng Moon cũng lấn sân thông qua chương trình này. Cách đây không lâu, diễn viên Anh Vũ, Phương Oanh thông báo phát hành sản phẩm.
 |
| Phạm Lịch lộ sự chênh phô khi hát live. Ảnh: Bá Ngọc. |
Đầu năm, Phương Oanh tung bản cover nhạc Hoa lời Việt Tay trái chỉ trăng. Khi được hỏi liệu có theo đuổi sự nghiệp âm nhạc chuyên nghiệp, Phương Oanh trả lời Zing: “Từng thổ lộ đam mê ca hát và muốn trở thành diễn viên đi hát, nên sản phẩm cover lần này như một sự thử sức đặc biệt của Phương Oanh. MV là món quà tôi tặng người hâm mộ. Nhưng dự án không chỉ dừng ở một MV mà vẫn còn nhiều điều đặc biệt khác sẽ dần được hé lộ”.
Trước đó, Mai Ngô, Midu, Hoàng Thùy, Chi Pu… cũng từ người mẫu, diễn viên lấn sân ca hát và phát hành MV.
Sự thật gây thất vọng đằng sau những “ca sĩ” nổi danh TikTok
Sau khi nổi tiếng từ mạng xã hội, Phạm Lịch phát hành thêm MV Hết ly này cách đây 2 ngày và biểu diễn ở một số sự kiện. Vũ công có chất giọng khá lạ nhưng khi hát live lộ rõ nhược điểm kỹ thuật.
Những ngày qua, đoạn video ghi lại màn hát live của Phạm Lịch lan truyền và khiến khán giả thất vọng. Không còn sự mượt mà như trên video được xử lý kỹ thuật phòng thu, Phạm Lịch lộ rõ giọng hát yếu, chênh phô, thều thào, hát không rõ lời.
Nhiều người cảm thông bởi Phạm Lịch xuất phát điểm vũ công nhưng số khác thất vọng. Họ cũng đặt câu hỏi liệu thị trường âm nhạc có đang quá dễ dãi và bất công với những ca sĩ thực lực, được đào tạo bài bản. Nhờ các nền tảng, chẳng hạn TikTok, một vũ công, diễn viên dễ dàng nổi lên rồi họ đi hát kiếm tiền nhưng chất giọng vẫn yếu kém.
 |
| Phí Phương Anh nhiều lần gây tranh cãi về khả năng hát live. Ảnh: FBNV. |
Phí Phương Anh từ người mẫu, quán quân The Face (Gương mặt thương hiệu) rồi đi hát với MV đầu tiên là Cắm sừng ai đừng cắm sừng em. Bài hát được công ty của Phí Phương Anh chạy quảng cáo nhiều trên các nền tảng, bao gồm TikTok. Tuy nhiên, nhiều người nhận định ca khúc thảm họa, giọng hát Phí Phương Anh quá yếu, không rõ lời. Nhạc sĩ ViruSs thậm chí cho rằng đây là chiêu trò của ê-kíp Phí Phương Anh và với đạo đức nghề nghiệp, anh không thể ủng hộ.
Các phần hát live của Phí Phương Anh đương nhiên cũng gây tranh cãi. Cô bị chê âm sắc tệ, không có khả năng lên cao lẫn xuống trầm, playback và phần nhạc nền thường lấn át giọng hát thật.
Trước đó, Chi Pu cũng nhiều lần bị chỉ trích vì tuyên bố trở thành ca sĩ nhưng thường xuyên hát live chênh phô, giọng hát yếu ớt, thậm chí vỡ nốt.
Sự đào thải tất yếu của thị trường
Trao đổi với Zing, nghệ sĩ Thùy Dung - giảng viên Học viện Âm nhạc Việt Nam - nhận định làm ca sĩ là ước mơ tốt đẹp của nhiều bạn trẻ. Điều đó không đáng bị chê trách nhưng quan trọng các bạn nên biết lượng sức mình. Tham vấn những người có chuyên môn là điều các bạn trẻ nên làm trước để biết thực lực của bản thân khi quyết định theo con đường chuyên nghiệp.
“Việc để các bạn ấy lên sân khấu biểu diễn, rồi lộ rõ thực lực, sự chênh phô, yếu kém kỹ thuật là một phần lỗi của bên tổ chức. Các nhà sản xuất, tổ chức phải thẩm định rõ thực lực của các ca sĩ được mời thay vì chạy theo thị hiếu khán giả để bảo đảm chất lượng chương trình, tránh rơi vào tình trạng hát nhép. Việc đó giúp khán giả thấy việc bỏ tiền mua vé là có giá trị”, nghệ sĩ Thùy Dung nhận định.
“Khi đó, những bạn lấn sân ca hát ồ ạt sẽ cân nhắc kỹ hơn vì biết khi đi diễn chắc chắn phải hát live chứ không lừa dối khán giả được. Đó là sự tử tế đầu tiên với nghề. Nếu chưa hát tốt, hãy đi học, hãy luyện tập vì mỗi sản phẩm yếu kém ra mắt và mỗi lần lên sân khấu nhưng hát dở sẽ khóa lại giấc mơ của bạn một cách nhanh nhất”, giảng viên nhận định.
Theo nghệ sĩ Thùy Dung, từ màn hình đến sân khấu live là một chặng đường dài và khán giả chỉ chấp nhận sự nỗ lực. Do đó, ca sĩ trẻ nên luyện tập, trang bị vốn âm nhạc, hiểu biết đầy đủ, học cách ứng xử để có tâm thế tốt đẹp khi lựa chọn theo con đường chuyên nghiệp.
 |
| Ca sĩ Thùy Dung cho rằng "ca sĩ là ước mơ tốt đẹp" nhưng cần trau dồi. Ảnh: NVCC. |
Nghệ sĩ Thùy Dung có quan điểm: “TikTok, YouTube giúp các bạn nổi tiếng nhanh nhưng cũng sẽ dễ bị lãng quên nhanh chóng nếu khi trình diễn, các bạn không thể hiện năng lực và năng lượng”.
Trong khi đó, nhạc sĩ Ngô Minh Tài cho biết một ca sĩ cần nhất 4 yếu tố là kiến thức, cảm xúc, kinh nghiệm và chất giọng. Trong đó, có chất giọng tức bạn có được 70% cơ hội thành công. Kỹ thuật tốt đến mấy nhưng không có chất giọng thì cũng vô nghĩa. Còn kinh nghiệm cần học hỏi, trình diễn nhiều.
"Về việc chênh phô khi hát live, có thể các bạn diễn viên, vũ công khi lấn sân ca hát đã quá vội vã nhận lời đi diễn mà chưa được ai hướng dẫn, đào tạo để hát chuẩn hơn, đúng cao độ hơn", anh nói.
Nhạc sĩ đưa ra ý kiến tương tự nghệ sĩ Thùy Dung. Theo anh, các giọng ca trẻ sẽ dễ dàng bị đào thải nếu không có sự tiến bộ về giọng hát lẫn đầu tư sản phẩm chất lượng.
Cuốn sách đáng đọc về âm nhạc
Những nốt nhạc tỉnh thức ghi lại những khám phá của tác giả Tricia Tunstall, và những nỗ lực làm sáng tỏ khả năng gần như kỳ diệu của El Sistema để truyền cảm hứng cho mọi người. Shout! The Beatles: Hơi thở thời đại của thế kỷ 20 viết về ban nhạc The Beatles từ những ngày đầu mơ mộng, đến đỉnh cao của vinh quang; giai đoạn thoái trào với nhiều thông tin, sự kiện thú vị.
Wham! - George & tôi: Hồi kí, Nhạc cổ điển: Những mảnh ghép sắc màu, Beethoven - Bản nhạc đam mê là những cuốn sách dành cho độc giả yêu âm nhạc tìm hiểu về những nhóm nhạc nổi tiếng thế giới cũng như có thêm góc nhìn mới mẻ, gần gũi về nền âm nhạc cổ điển.
