Ngày 19/4 trao đổi với Zing.vn, ông Hà Sỹ Liêm cho biết, năm 2015 ông bắt gặp bài thơ Đừng tưởng lan tràn trên mạng Internet với bút danh của Bùi Giáng và ông chợt nhận ra đây chính là bài thơ của mình sáng tác từ năm 1992 khi còn ở Pháp.
Với sự gợi ý từ bạn bè, ông Hà Sỹ Liêm tới Cục bản quyền, Bộ Văn hóa Thể thao & Du lịch để đăng ký.
Theo ông Liêm, sau 2 tháng ông đã được Cục Bản quyền trao chứng nhận và một trong những bằng chứng để ông đăng ký bản quyền chính là một bản phôtô bản thảo từ năm 1992.
Hà Sỹ Liêm cũng cho biết, bài thơ Đừng tưởng vốn được ông sáng tác vào năm 1992 khi mới 29 tuổi và đặt tên cho bản thảo là Vọng tưởng. Nhưng rồi những biến cố của cuộc sống đã khiến ông quên luôn tác phẩm này của mình.
Khi phóng viên trao đổi về việc ông Trần Văn Sỹ tố ông đạo thơ, ông Sỹ Liêm một mực khẳng định đây là bài thơ mình sáng tác và nó hoàn toàn phù hợp với phong cách thơ lục bát mà ông theo đuổi bấy lâu nay.
“Tôi khẳng định tôi là tác giả bài thơ Đừng tưởng và đã được Cục bản quyền công nhận. Hơn nữa thời gian sáng tác của tôi là từ năm 1992, mọi sáng tác sau đó đều vô nghĩa. Tôi không có tranh cãi gì với các tác giả khác” - ông Sỹ Liêm quả quyết.
Ông Trần Văn Sỹ tố ông Hà Sỹ Liêm đã tự nhận là tác giả bài thơ Đừng tưởng sau khi cắt ghép từ những tác phẩm khác nhau. |
Tuy nhiên, trái với lập luận của tác giả Hà Sỹ Liêm, ông Trần Văn Sỹ (Hà Nội) đã đưa ra bản chụp báo Văn nghệ số 13 xuất bản ngày 29/3/2008 cho thấy một phần lớn bài thơ Đừng tưởng mà tác giả Sỹ Liêm đăng ký bản quyền là nội dung bài thơ Suy ngẫm của tác giả Khánh Nguyên.
Theo ông Trần Văn Sỹ, từ ý của bài thơ Suy ngẫm, ông đã triển khai để tiếp mạch để sáng tác bài thơ Đừng tưởng vào năm 2008. Sau đó ông Sỹ đã gửi bài thơ đó cho bạn bè đọc để thưởng thức. Đến nay, email trao đổi này vẫn được ông Sỹ giữ lại.
Sau này bài thơ Đừng tưởng được lan truyền lên mạng Internet với nhiều dị bản khác nhau.
Quan sát hiện tượng này, ông Sỹ cho rằng từ những ý thơ ban đầu của bài thơ Suy ngẫm của nhà thơ Khánh Nguyên và tiếp đó là bài thơ Đừng tưởng mà ông chắp bút đã phát triển thành một tác phẩm văn học dân gian với sự đóng góp của nhiều người.
Vì vậy ông Sỹ không đăng ký tác quyền.
Ông Trần Văn Sỹ cho biết, 16 câu thơ đầu trong bài thơ Đừng tưởng mà ông Hà Sỹ Liêm đi dăng ký quyền tác giả vào năm 2015 lại là bài thơ Suy ngẫm của tác giả Khánh Nguyên đăng trên báo Văn nghệ vào tháng 3/2008. |
Ông Trần Văn Sỹ khẳng định ông Liêm đã đạo thơ của nhiều người để lắp ghép thành bài thơ Đừng tưởng rồi đem đi đăng ký tại Cục Bản quyền.
Ông Trần Văn Sỹ cho biết, mục đích công khai tác giả bài thơ Đừng tưởng không phải để đòi tác quyền hoặc theo kiện, mà chỉ để cho công luận thấy rõ bài thơ Đừng tưởng mà ông Bùi Sỹ Liêm đã nhận chỉ là một sản phẩm cắt ghép, xào xáo và không hoàn thiện.
Theo ông Sỹ, việc mình đứng lên tố ông Hà Sỹ Liêm đạo thơ vì hai lý do, thứ nhất ông muốn bảo toàn danh dự cho thầy của mình là nhà thơ Khánh Nguyên và thứ hai là danh dự của mình.
Ông Sỹ cũng cho biết, ông chỉ cần ông Liêm - người tự nhận mình là tác giả bài thơ Đừng tưởng lên tiếng xin lỗi, mọi chuyện sẽ qua.
Ông Trần Văn Sỹ cũng thông tin, trước khi đưa vấn đề này ra công luận, ông đã viết 3 email gửi ông Hà Sỹ Liêm cách đây hơn 10 ngày để làm rõ việc ông Liêm đạo thơ nhưng không nhận được phản hồi.
“Tôi định sẽ không xưng tên là tác giả bài Đừng tưởng, cứ để lưu truyền trong dân gian cho vui, nhưng vì có kẻ nhận xằng nên tôi đành xuất hiện” - ông Sỹ bức xúc.
Trao đổi với Zing.vn về việc này, ông Hà Sỹ Liêm cho hay, ông đã nhận được 3 email của ông Trần Văn Sỹ về việc tố ông đạo thơ. Tuy nhiên ông Liêm một lần nữa khẳng định bài thơ này ông đã khởi tạo từ năm 1992 và vì thế đã không trả lời những email của ông Sỹ.
Trả lời câu hỏi của về việc ông còn bằng chứng gì để chứng minh là tác giả của bài thơ Đừng tưởng? ông Hà Sỹ Liêm cho hay trước khi đăng ký tại Cục Bản quyền ông cũng chưa từng xuất bản bài thơ này ở bất kỳ đâu, ngoài việc một số bạn bè đọc được.
"Thực ra tôi cũng không nhớ chính xác bài thơ Đừng tưởng mà chỉ nhớ mang máng. Vì tôi không có thói quen nhớ thơ của mình. Nhưng sau khi so bài thơ được lan truyền trên mạng với bút danh Bùi Giáng tôi đã rất ngạc nhiên. Vì nhớ rằng đây là bài thơ của mình nên tôi đã đăng ký bản quyền" - ông Liêm giải thích.
“Khi sinh ra một đứa con, nó bị thất lạc, một ngày anh thấy nó thì anh phải nhận nó. Tôi đã đẻ ra đứa con này, nên tôi không lỡ bỏ nó” - ông Liêm phân trần và cho biết, ông sẵn sàng theo kiện.
ĐỪNG TƯỞNG
Ông Hà Sỹ Liêm nhận mình là tác giả nhưng mất bản thảo và mới đăng ký bản quyền năm 2015:
Đừng tưởng cứ núi là cao
Cứ sông là chảy, cứ ao là tù
Đừng tưởng cứ dưới là ngu
Cứ trên là giỏi, cứ xu là cầm
Đừng tưởng không nói là câm
Không nghe là điếc, không trông là mù
Đừng tưởng cứ trọc là sư
Cứ vâng là tốt, cứ ừ là ngoan
Đừng tưởng cứ giàu là sang
Cứ im lặng tưởng là vàng đến ngay
Đừng tưởng nốc rượu là say
Cứ hứa là thật, cứ tay là cầm
Đừng tưởng giặc ở ngoại xâm
Cứ bè là bạn, cứ dân là lành
Đừng tưởng cứ trời là xanh
Cứ đất và nước là thành quê hương
Đừng tưởng cứ lớn là khôn
Cứ bé là dại, cứ hôn... là chồng
Đừng tưởng chẳng có thì không
Chẳng trai thì gái, chẳng ông thì bà
Đừng tưởng chẳng gần thì xa
Chẳng ta thì địch, chẳng ma thì người
Đừng tưởng gần nhất là nhì
Gần quan là tướng, gần suy là hèn
Đừng tưởng cứ sáng là đèn
Cứ đỏ là chín, cứ đen là thường
Đừng tưởng cứ đẹp là thương
Cứ xấu là ghét, cứ vương là tình
Đừng tưởng cứ ghế là vinh
Cứ tiền là mạnh, cứ dinh là bền
Đừng tưởng cứ cố là lên
Cứ lỳ là chắc, cứ bên là gần
Đừng tưởng cứ đều là cân
Cứ đông là đủ, cứ ân là nhờ
Đừng tưởng cứ vần là thơ
Cứ âm là nhạc, cứ tờ là tranh
Đừng tưởng cứ vội thì nhanh
Cứ tranh là được, cứ giành thì hơn
Đừng tưởng giàu hết cô đơn
Cao sang hết ốm, tham gian hết nghèo
Đừng tưởng cứ bến là neo
Cứ suối là lội, cứ đèo là qua
Đừng tưởng chồng mẹ là cha
Cứ khóc là khổ cứ la là phiền
Đừng tưởng cứ hét là điên
Cứ làm là sẽ có tiền đến ngay
Đừng tưởng cứ rượu là say
Cứ gió là sẽ tung bay cánh diều...
Đừng tưởng tỏ tình là yêu
Cứ thơ ngọt nhạt là chiều tương tư
Đừng tưởng cứ nhận được thư
Là bao say đắm như mưa trong nhà
Đừng tưởng cứ quét lá đa
Là đời khổ cực can qua một thời...
'ĐỪNG TƯỞNG'
Ông Trần Văn Sỹ cho biết đã khởi tạo từ năm 2008 theo cảm hứng của bài Suy ngẫm của Khánh Nguyên.
Ngẫm suy hay dở việc đời
Khổ đau thường chỉ do người lầm thôi.
Lúc vui ngẫu hứng mấy lời
Gọi là Đừng tưởng để người tỉnh mê.
Cuộc đời đi lại là về
Mất mà lại được, bỏ đi lại còn.
Đừng tưởng cứ lớn khôn
Cứ bé là dại, cứ hôn là chồng.
Đừng tưởng chẳng có thì không
Chẳng trai thì gái chẳng ông thì bà.
Đừng tưởng chẳng gần thì xa
Chẳng ta thì địch chẳng ma thì người.
Đừng tưởng chẳng khóc thì cười
Chẳng lên thì xuống chẳng ngồi thì đi.
Đừng tưởng gần nhất là nhì
Gần quan là tướng, gần suy là hèn.
Đừng tưởng cứ sáng là đèn
Cứ đỏ là chín, cứ đen là thường.
Đừng tưởng cứ đẹp là thương
Cứ xấu là ghét, cứ vương là tình.
Đừng tưởng cứ ghế là vinh
Cứ tiền là mạnh, cứ dinh là bền.
Đừng tưởng cứ cố là lên
Cứ lì là chắc, cứ bên là gần
Đừng tưởng cứ đều là cân
Cứ đông là đủ, cứ ân là nhờ.
Đừng tưởng cứ vần là thơ
Cứ âm là nhạc, cứ tờ là tranh.
Đừng tưởng cứ vội thì nhanh
Cứ tranh thì được, cứ giành thì hơn.
Đừng tưởng giàu hết cô đơn
Cao sang hết ốm, tham gian hết nghèo.
Đừng tưởng cứ chức là leo
Cứ quyền là chạy, cứ theo là cùng.
Đừng tưởng cứ gật là thông
Cứ lắc là chống, cứ ngông là càn.
Đừng tưởng cứ nịnh là thân
Cứ mắng là bỏ, cứ gần là chơi.
Đừng tưởng cứ quá năm mươi
Thì tai cũng hiểu mệnh trời như ai.
Đừng tưởng giỏi lừa là tài
Giỏi giấu là kín, giỏi bài là an.
Đừng tưởng cứ bầu là tròn
Cứ thước là thẳng, cứ đòn là xoay.
Đừng tưởng chẳng mặn thì chay
Chẳng ngọt thì đắng, chẳng thay thì mòn.
Đừng tưởng cứ trước thì hơn
Cứ sau thì thiệt, cứ ngon thì lành.
Đừng tưởng cứ tiếng là danh
Cứ thăng là tiến, cứ phanh là dừng.
Đừng tưởng nhiều cây là rừng
Nhiều đá là núi, nhiều tầng là cao.
Đừng tưởng cứ thưởng là trao
Cứ khen là tốt, cứ khao là mừng.
Đừng tưởng cứ ngà là sừng
Cứ quà là quý, cứ ngừng là thôi.
Đừng tưởng cứ hai là đôi
Cứ mười là chục, cứ dôi là nhiều.
Đừng tưởng cứ dũng là liều
Cứ khiêm là nhát, cứ phiêu là gàn.
Chuyện đừng tưởng chốn nhân gian
Mỏi tay viết chẳng hết. Làm bài thơ.
Những mong ngộ lấy chữ ngờ
Giúp người tỉnh giấc ngủ mơ ban ngày.
Trần Văn Sỹ - Khởi tạo ngày 3/12/2008