Trước khi Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở The Hague, Hà Lan ra phán quyết cuối cùng về vụ Philippines kiện Trung Quốc về yêu sách chủ quyền trên Biển Đông vào ngày 7/7, Bắc Kinh liên tục rêu rao rằng hơn 40 quốc gia ủng hộ tuyên bố của Trung Quốc, gần đây nhất là hai nước Zimbabwe và Sri Lanka.
Tuy nhiên, theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), thực tế chỉ 8 quốc gia công khai ủng hộ Trung Quốc, trong đó có những nước không tiếp giáp biển như Niger và Afghanistan.
Hôm 22/6, bà Colin Willet, Phó trợ lý ngoại trưởng phụ trách khu vực Đông Á, bày tỏ sự hoài nghi về tuyên bố của Bắc Kinh rằng "có hàng chục quốc gia ủng hộ lập trường của Trung Quốc trong vụ kiện Biển Đông". Bà Willet nói "có nhiều điều đáng nghi ngờ về nhóm này".
Bực tức sau phát biểu của bà Willet, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh hôm nay tiếp tục lấp liếm tuyên bố của Bắc Kinh. Bà này cho rằng, các báo cáo công khai chỉ ra, ít nhất 47 quốc gia ủng hộ Bắc Kinh trong vụ kiện Biển Đông. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng nói rằng đây chưa phải con số đầy đủ khi một số nước đồng tình với Trung Quốc nhưng không thông báo công khai.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh tiếp tục luận điệu dối trá xung quanh vụ kiện Biển Đông. Ảnh: NBC |
“Số lượng người ủng hộ Trung Quốc tăng lên từng ngày. Do đó tôi không thể đưa ra một con số chính xác”, bà Hoa ngụy biện trong cuộc họp báo hàng ngày.
Bà này cũng lý lẽ rằng, con số thực tế "không phải là điều quan trọng nhất". “Miễn là bạn có lập trường khách quan và công bằng, miễn là bạn hiểu những nét chính về lịch sử Biển Đông và bản chất của cái gọi là 'vụ kiện của tòa trọng tài', bất kỳ quốc gia, tổ chức hoặc cá nhân nào công tâm, đều không ngần ngại ủng hộ lập trường của Trung Quốc”, bà này tiếp tục ngụy biện.
Ngày 22/1/2013, Philippines đệ đơn lên PCA, kiện cách Trung Quốc giải thích và áp dụng Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982. Tòa quốc tế sẽ phán quyết cách giải thích của Trung Quốc về "đường lưỡi bò" có phù hợp hay không phù hợp UNCLOS.
Philippines đâm đơn kiện về yêu sách "đường lưỡi bò" của Trung Quốc. Đồ họa : BBC
|
Manila tranh luận rằng yêu sách “đường 9 đoạn” của Trung Quốc là không có hiệu lực vì nó vi phạm UNCLOS về vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và hải phận. Vụ kiện còn liên quan tới hàng chục mỏm đá, đảo san hô, bãi cát và đá ngầm, ví dụ bãi cạn Scarborough/Hoàng Nham.
Theo giới quan sát, phán quyết của PCA nếu có lợi cho Philippines cũng đồng nghĩa với việc khiến Trung Quốc mất mặt trên trường quốc tế và có thể tạo cho Mỹ nhiều lý do để hỗ trợ đồng minh Philippines. Việc Trung Quốc "phớt lờ" phán quyết của PCA cùng việc nước này quyết định leo thang căng thẳng trên Biển Đông sẽ chỉ dẫn tới sự hiện diện lớn hơn của quân đội Mỹ tại khu vực, theo chiến dịch thực thi “quyền tự do hàng hải”.