5 năm triển khai (giai đoạn 2016-2020), hiện chỉ có gần 2.500 trên tổng số 20.000 căn nhà ven kênh rạch ở TP.HCM được bồi thường, di dời. Tỷ lệ đạt 12,4% so với chỉ tiêu.
"Kết quả còn khiêm tốn do gặp khó khăn lớn nhất về nguồn vốn", Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM Trần Hoàng Quân báo cáo tại buổi giám sát Phát triển nhà ở TP.HCM giai đoạn 2016-2025, ngày 24/6.
Về vấn đề này, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cho biết thành phố đang chuẩn bị khởi động lại dự án Rạch Xuyên Tâm. Thành phố cũng giao Sở Quy hoạch Kiến trúc, Sở Xây dựng và các địa phương tính toán lại quỹ đất, từ đó đưa ra đề nghị điều chỉnh quy hoạch một số vị trí đất để khai thác, lấy kinh phí thực hiện để đẩy nhanh tiến độ di dời này.
"Nếu kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước sắp tới, thành phố vẫn để nhà ở ven kênh rạch, quận 1, quận 3, khu trung tâm 930 ha vẫn còn những chung cư lụp xụp, những mẫu ruộng như thế là chúng ta chưa hoàn thành nhiệm vụ", ông Phan Văn Mãi nói.
 |
| Nhà người dân sống trên rạch Xuyên Tâm. Ảnh: Duy Anh. |
Lãnh đạo thành phố cho biết đến cột mốc 50 năm, TP.HCM phấn đấu phải hoàn thành hoặc đang khởi công, giải quyết được ít nhất trên 50% mục tiêu cải tạo dự án Rạch Xuyên Tâm, cùng với các dự án đang rà soát. Với cơ chế của Rạch Xuyên Tâm nếu vận hành được thì thành phố cũng có thể khởi động các dự án khác.
Giám đốc Sở Xây dựng Trần Hoàng Quân cho biết trong thời gian qua, TP.HCM cũng có nhiều nhà tái định cư để phục vụ các dự án di dời nhà ở kênh rạch. Tuy nhiên, việc vận động người dân đến các khu này còn khó khăn do hạn chế về cự ly dự án bồi thường xa so với chỗ ở hiện tại.
Bên cạnh đó, nguồn vốn ngân sách của thành phố dành cho chương trình còn hạn chế, không đủ so với nhu cầu. Phần lớn các tuyến rạch không được mở rộng hơn so với biên chỉnh trang nên không tạo được quỹ đất có giá trị thương mại, khó hấp dẫn nhà đầu tư nên phải dùng vốn ngân sách. Trong đó, nhóm dự án sử dụng nguồn vốn ngân sách lại chiếm tỷ trọng lớn với 62%.
Theo quyết định số 3837 ban hành Kế hoạch tổ chức thực hiện chỉnh trang và phát triển đô thị trên địa bàn thành phố giai đoạn 2021-2025 và các năm tiếp theo, TP.HCM đặt mục tiêu trong giai đoạn 2021-2025 sẽ hoàn thành bồi thường, di dời 6.500 căn nhà ven, trên kênh rạch với tổng vốn đầu tư dự kiến 19.280 tỷ đồng. Trong đó, những dự án di dời bằng vốn ngân sách được chia thành 3 nhóm.
Nhóm 1 sẽ di dời 3.220 căn với tổng vốn đầu tư dự kiến 12.530 tỷ đồng. Nhóm 2 gồm 14 dự án đã triển khai xong các bước chuẩn bị đầu tư từ giai đoạn 2016- 2020 (tổng vốn đầu tư dự kiến 5.543 tỷ đồng, di dời 3.250 căn). Nhóm 3 gồm 30 dự án đang thực hiện các bước chuẩn bị đầu tư (tổng vốn đầu tư dự kiến 10.362 tỷ đồng, quy mô 7.282 căn).
Dự án Rạch Xuyên Tâm được phê duyệt năm 2002, với kinh phí 123 tỷ đồng, sau 20 năm, vốn dự án tăng lên 9.353 tỷ đồng nhưng vẫn chưa được triển khai.
Rạch Xuyên Tâm là hệ thống gồm các rạch Cầu Bông, rạch Cầu Sơn, rạch Long Vân Tự, rạch Lăng đi qua hai quận Bình Thạnh và Gò Vấp. Tuyến rạch chính bắt đầu từ kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè đến sông Vàm Thuật.
